Αν έπρεπε να παρομοιάσουμε τον Dylan με κάτι, θα το κάναμε με μια πηγή νερού στη μέση της ερήμου, την ώρα που οι γύρω του διψούν απίστευτα. Ή σαν μια παλιά αποθήκη με αντικείμενα μεγάλης αξίας που όλοι πλιατσικολογούν και πουλούν σαν δικά τους. Το εριστικό του πνεύμα, βέβαια, δεν δίνει μία! Δεν θα πει πως του φέρθηκαν άσχημα. Εδώ που τα λέμε, όμως, θα μπορούσαν να του φερθούν και καλύτερα όλοι αυτοί που επηρεάστηκαν και δανείστηκαν από τη μουσική του. Με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, του σπατάλησαν πολύτιμο χρόνο, αλλά, δε βαριέσαι, μην το σκέφτεσαι, όλα εντάξει.
Με τα μελοποιημένα του ποιήματα, γιατί, για ποίηση μιλάμε όταν αναφερόμαστε στον Dylan, μας έκανε να δούμε τον εαυτό μας τόσο καθαρά, όσο καθαρά μας βλέπει ένα ερωτευμένο κορίτσι που μας έχει στο μυαλό του και μας σκέφτεται συνεχώς. Κάθε στίχος του, κυλάει ανεξέλεγκτα σαν μια πέτρα στην κατηφόρα. Μας παρασέρνει μαζί της, μας πολτοποιεί, μας σκοτώνει, μας δίνει ζωή, μας δίνει και μας κλέβει όνειρα, μας κάνει να αισθανόμαστε. Κάθε τραγούδι του Dylan, άλλωστε, είναι μια ακόμα δύσκολη γέννα συναισθημάτων.
Η δική του, λιγότερο επώδυνη γέννα, ήρθε στις 24 Μαΐου του 1941 στο Duluth της Minnesota. Ήρθε στον κόσμο ως Robert Allen Zimmerman και αποφάσισε να τον κατακτήσει ως Bob Dylan. Η λέξη «κατακτήσει», ίσως δεν είναι η κατάλληλη. Καλύτερα να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη «συμβαδίσει». Ο ίδιος είναι σταθερά αντίθετος σε κατακτητές και υπήρξε το σύμβολο διαμαρτυρίας ενάντια σε αυτούς αλλά και σε κάθε άτομο που έχει βλέψεις να περιορίσει ή να εξαφανίσει την ατομική ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αν τον χαρακτηρίσεις επαναστάτη, θα το αρνηθεί. Γενικά, του αρέσει να αφήνει την προσωπικότητά του ελεύθερη, μακριά από χαρακτηρισμούς. Πόσα χρόνια χρειάζεται ένας άνθρωπος να ζήσει για να του επιτραπεί να είναι ελεύθερος; Ο Dylan, στα 78 του χρόνια πλέον, γνωρίζει την απάντηση αλλά δεν μας την αποκαλύπτει. Μας αφήνει να ψάξουμε γι’ αυτή. Είναι μυστήριος τύπος, πρέπει να το παραδεχτούμε.
Οι γραφιάδες και οι κριτικοί, που με την πένα τους προφητεύουν το μέλλον, έπεσαν έξω. Ο Dylan από folk έγινε rock. Ποιος θα το έλεγε; Στο ίδιο τους το σπίτι, στο Newport Folk Festival, τόλμησε να παίξει ηλεκτρική κιθάρα. Ήταν το 1965, ημέρα χαραγμένη στη μνήμη πολλών ως το ιουδαϊκό φιλί του Dylan στη Folk, για μια χούφτα δολάρια. Το κοινό αποδοκιμάζει. Είχε άραγε ανάγκη ο Dylan να το κάνει αυτό; Και βέβαια είχε. Οι άνθρωποι αλλάζουν, όπως και οι καιροί. Είχε ανάγκη την εξέλιξη. Το έκανε. Τέλος.
Ας φτιάξουμε μια λίστα με τους 5 καλύτερους ποιητές των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Η θέση που εμφανίζονται, δεν έχει να κάνει με τη σημαντικότητά τους. Ξεκινάμε: Walt Whitman, T.S. Eliot, E.E. Cummings, Robert Frost, Bob Dylan. «Ύβρις», θα πει κάποιος. «Ένσταση», θα διαμαρτυρηθεί κάποιος άλλος. Γιατί πρέπει να έχει πεθάνει κάποιος για να του δώσουμε τα εύσημα και την σημασία που του αναλογεί; Αν ο Dylan δεν ήταν στη ζωή, θα είχε μπει ήδη σε αυτή τη λίστα. Εδώ που τα λέμε, δεν χρειαζόταν το Νόμπελ. Η αδιαφορία του προς αυτό ήταν αυτό ακριβώς που πρεσβεύει σαν άτομο. Εντάξει, το έλαβε σε ιδιωτική τελετή, μην το κάνουμε και θέμα.
Και η ζωή συνεχίζεται. Ο Dylan συνεχίζει να γράφει, να τραγουδά, να συνθέτει, να παίζει, να ζωγραφίζει, να σκηνοθετεί και να υπάρχει. Υπήρχε πριν το 1941. Τέτοιες προσωπικότητες, συνήθως, προϋπάρχουν πριν καν έρθουν στον κόσμο ως φυσικά πρόσωπα. Υπήρξε το 1965, υπήρξε στα 70’s, στα 80’s, στα 90’s στα 00’s. Όσον αφορά το έργο του, εκείνο εξακολουθεί να μεγαλώνει. Σε μικρότερο βαθμό για το κοινό του, σε μεγαλύτερο βαθμό για το είναι του. Ο Bob Dylan δεν κοιτάζει τον χρόνο και ο χρόνος δεν κοιτάζει τον Bob Dylan. Οι στίχοι του και η μουσική του, θα είναι πάντα μία αστραπή και ένα καταφύγιο σε κάθε καταιγίδα που ξεσπά.
*Στο κείμενο χρησιμοποιήθηκαν διάφοροι στίχοι του Bob Dylan σε ελεύθερη μετάφραση.
