Είναι δύσκολο να καλείσαι να γράψεις ένα κείμενο για έναν τύπο σαν τον Τζακ Νίκολσον, συνειδητοποιώντας πως δεν θα βιώσεις ποτέ την ζωή που έκανε. Όλα όσα τον έχρισαν τον ένα και μοναδικό Τζακ του Χόλιγουντ και που χωρίς αυτά με δυσκολία θα ήταν αυτός ο cool τύπος που γνωρίζουμε σήμερα.
Οι δυσκολίες πλάθουν θρύλους
«Εκείνη την ημέρα που έμαθα την αλήθεια, ένιωσα σαν τα υιοθετημένα παιδιά. Μόνο που εκείνα, συνήθως γνωρίζουν ποιος τα έφερε πραγματικά στον κόσμο». Μέχρι και τις αρχές του 1970, ο Νίκολσον πίστευε πως οι πραγματικοί του γονείς ήταν ο παππούς και η γιαγιά του. Μεγάλωσε επίσης χωρίς να ξέρει πως η αδερφή του ήταν ουσιαστικά η μητέρα του. Μετά από όλο αυτό το μπέρδεμα -το οποίο αποκαλύφθηκε από έναν δημοσιογράφο του Time- αποφάσισε να μην ψάξει ποτέ για τον βιολογικό του πατέρα. «Το καλό όταν δεν ξέρεις τις ρίζες σου είναι πως μπορείς να φροντίσεις να δυναμώσεις αυτές που έχεις χωρίς να στηρίζεσαι αλλού. Εγώ το έμαθα με τον δύσκολο τρόπο».
Ο Νίκολσον επαναλαμβάνει εκείνο το τρανταχτό παράδειγμα που λέγανε για τους ροκσταρς. Ότι εκείνοι που δεν έχουν σπίτι, γράφουν συνήθως την καλύτερη μουσική. Τα σκηνικά αυτά, μαζί με τις δυσκολίες που συνάντησε στην εφηβεία του και ιδιαίτερα στο σχολείο (σ.σ.: ψηφίστηκε ως ο κλόουν της τάξης), έδωσαν πιθανότατα την αφορμή να δημιουργηθεί ένας κωμικός και συνάμα αυστηρός χαρακτήρας. Του Τζακ του μοναδικού. Του αγωνιστή. Του επιζώντα.
Αυτός ο τύπος με τα περίεργα φρύδια και το χαμόγελο
«Πρέπει να ήμουν ο πιο κουλ ναυαγοσώστης που έχει δει ο κόσμος. Τριγυρνούσα στην παραλία κρατώντας παγωτό και λέγοντας ανέκδοτα για καρχαρίες». Ήταν μία από τις πολλές δουλειές που έκανε ο Τζακ πριν ο παιδικός του φίλος από τη γειτονιά του, ο Ντάνι ΝτεΒίτο, τον προτείνει για τον ρόλο του Τζίμι Γουόλας στο Cry Baby Killer. Ήταν εκείνος που του έκανε τη γνωριμία με τον Ρότζερ Κόρμαν, που τον επέλεξε για την μεταφορά του Raven, του Έντγκαρ Άλαν Πότε. «Ήταν B movie, όπως πολλά τρόμου που έπαιζα στη δεκαετία του '60, αλλά ήταν ωραία. Και είχα την τύχη να γνωρίσω και τον Βίνσεντ Πράις» είχε πει στο Rolling Stone.
Σίγουρα, κανείς από εμάς δεν μπορεί να γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο ο Τζακ πήρε τους πρώτους του ρόλους. Κρατάμε όμως την ατάκα που του είπε το μεγάλο αφεντικό της MGM, Λούις Μέγιερ. «Δεν ξέρω ακριβώς σε τι μπορούμε να σε χρησιμοποιήσουμε. Όταν όμως θα σε θέλουμε, είναι σίγουρο πως θα σε θέλουμε πολύ».
Οι γυναίκες σήμερα θα πουν πως ο Τζακ υπήρξε στα νιάτα του πολύ ωραίος άντρας. Για την εποχή εκείνη ωστόσο, ήταν ξεκάθαρα ο κόντρα ρόλος αρσενικού που προσπαθεί να βρει δουλειά στην υποκριτική. Ήταν συνήθως αναμαλλιασμένος, σιχαινόταν τα μοδάτα trends και του άρεσε να τρώει ό,τι πιο παχυντικό μπορούσε να βρει στα μενού των εστιατορίων. Ο Ντένις Χόπερ που δούλεψε μαζί του στο ''Easy Rider'' τα έχει πει καλύτερα. «Ο λόγος που δέχτηκα να συνεργαστώ εξαρχής με τον Τζακ, ήταν επειδή μου έδινε την εντύπωση του μη στημένου ανθρώπου» είχε πει σε συνέντευξή του. «Ήταν αυτό ακριβώς που έβλεπες».
Αυτή ακριβώς την επιβλητική του ειλικρίνεια, σε συνεργασία με τις έντονες εκφράσεις του προσώπου και την -σχεδόν αφηγηματική- φωνή, ήταν το πακέτο που τον καθόρισε από την ''Φωλιά του Κούκου'' μέχρι το ''Chinatown'' και, φυσικά, το ''Shining''. Ο συνδυασμός φρύδια και χαμόγελο, συνεχίζει να φέρνει μέχρι και σήμερα ρίγη στους παλιότερους που τον θυμούνται στις ταινίες τρόμου των 60s. Και παρότι η ''Φωλιά του Κούκου'' και το ''As Good As It Gets'' του χάρισαν τα Όσκαρ Α’ Ανδρικού, ο Τζακ συνεχίζει να μαγεύει με ρόλους όπως του Τζόνι, του Τζόκερ, αλλά και του «νεότερου» Φρανκ Κοστέλο. Και το αξίζει. Γιατί από τους πιο «αδύναμους» μη Οσκαρικούς ρόλους, φαίνεται το μεγαλείο του ηθοποιού που μπορεί να παίξει τα πάντα.
Τζακ, πόσο κουλ είσαι;
Η αλήθεια ωστόσο είναι, πως ο Τζακ Νίκολσον θα μπορούσε να είναι από μόνος του ένας αστικός ήρωας. Αυτός ο καθημερινός τύπος που κάνει βόλτες με τον σκύλο του στην παραλία, πίνει ποτά προσπαθώντας να ξελογιάσει τις τριγύρω γυναίκες και που βρίζει συνεχώς στο τιμόνι. Είναι ωραίο να βρίζεις. Ξεδίνεις. Ο Τζακ το ξέρει καλά αυτό. Στους ρόλους του αλλά και στην πραγματική του ζωή. Ίσως είναι και από τα στοιχεία που τον κάνουν κουλ μέχρι σήμερα, παρότι έχει περάσει και επισήμως τα 80.
Αυτό βλέπουμε όταν τον σκεφτόμαστε. Πως κάτι παππούδες σαν τον Τζακ Νίκολσον ή τον άλλο κουλ τύπο που ακούει στο όνομα Μπιλ Μάρεϊ, είναι το λιγότερο απολαυστικοί. Οι τύποι που θα μπορούσες να ακούς με τις ώρες. Για την ακρίβεια, είναι άνθρωποι που πήγαν κόντρα στο ρεύμα σε μία πολύ δύσκολη και αλλιώτικη εποχή, με βαρβάτο συντηρητισμό και κλίκες, με φτώχιες και εξαντλητικά ωράρια σε μεροκαματιάρικες δουλειές, χωρίς βοήθεια από τα social media και ταινίες που παίζονται σε YouTube. Ήταν μία ζόρικη εποχή, που έβγαζε μόνο ζόρικους τύπους. Αυτοί που κατάφερναν να κρατήσουν ζωντανό το χιούμορ τους και να το προσαρμόσουν μέσα στις δυσκολίες, είναι και αυτοί που έμειναν. Και δεν είναι τυχαίο που η γενιά του Νίκολσον, είναι αξιόλογη στο χώρο της έβδομης τέχνης.
Αυτό με το χιούμορ κράτα το, γιατί ήταν το ύψιστο που εκτίμησαν οι γυναίκες του Νίκολσον. Ήταν για εκείνες, όσο και για τον κόσμο του, ένας άνθρωπος που ήξερε και ξέρει να σπάει πλάκα με την ζωή. Παρότι ο ίδιος έχει σχολιάσει «Χάνω τα λόγια μου, το χιούμορ μου, το είναι μου στη θέα μιας ωραίας γυναίκας».
Ο τελευταίος μεγάλος
Η τελευταία ταινία του Τζακ Νίκολσον ήταν το ''How Do You Know''. Με τον Τζακ σε υποστηρικτικό ρόλο δίπλα στους Πολ Ρουν, Ριζ Γουίδερσπουν και Όουεν Γουίλσον, η ταινία πήρε κακές κριτικές και δεν τα κατάφερε εισπρακτικά. Δεν ξέρω αν ο Τζακ κουράστηκε. Αν έφτασε στη φάση που είπε «Έλα μωρέ, δεν έχω κάτι να αποδείξω, θα το κάνω για τα λεφτά όποτε και άμα τύχει». Πολύ πιθανόν. Θεωρώ όμως ότι του αξίζει μία τελευταία μεγάλη ταινία.
Είναι αυτό που χρειάζεται ένας εξίσου μεγάλος ηθοποιός σαν αυτόν, που έδωσε άλλη διάσταση στην υποκριτική. Που σε 50 χρόνια από τώρα, θα είναι ο αντίστοιχος Μάρλον Μπράντο και Στιβ ΜακΚούιν και θα υπάρξει φάρος έμπνευσης και παραδειγματισμού, πολύ πιο φωτεινός απ’ ότι είναι ήδη. Γιατί δεν είναι μεγαθήριο. Δεν είναι τελικά ζωντανός θρύλος. Όχι. Δεν είναι ούτε πρώην ναυαγοσώστης ούτε νικητής Όσκαρ. Δεν είναι σαγηνευτής γυναικών, κουλ τύπος, αστέρας του σινεμά.
Είναι απλά ο Τζακ. Είναι αυτό που είναι.
