Ο ύπνος μαζί με τη διατροφή είναι ο πιο βασικός συνδυασμός για την ευεξία μας. Δεν χρειάζεται καν να εξηγήσουμε το γιατί, σκέψου απλά τις ημέρες που δεν έχεις κοιμηθεί αρκετά, πώς αισθάνεσαι την επόμενη ημέρα. Επίσης, ό,τι και να σου συμβαίνει το σίγουρο είναι πως αν κοιμηθείς καλά, όλα θα γίνουν κάπως καλύτερα. Ακριβώς για αυτούς τους λόγους τις τελευταίες δεκαετίες αναπτύσσονται όλο και περισσότερα προϊόντα που βοηθούν στη βελτίωση του ύπνου, όπως η μελατονίνη ή όπως αλλιώς λέγεται ορμόνη του ύπνου. Η μελατονίνη σήμερα βρίσκεται στα ράφια των φαρμακείων σε διάφορες μορφές προκειμένου να βοηθήσει όσους έχουν…αυπνίες.
Τι είναι η μελατονίνη;
Ξεκινώντας από τα βασικά η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που το σώμα μας παράγει φυσικά. Το χημικό της όνομα είναι Ν-ακετυλο-5-μεθοξυτρυπταμίνη και παράγεται στο τμήμα της επίφυσης του εγκεφάλου. Σχετίζεται με την ποσότητα, αλλά και την ποιότητα του ύπνου και σύμφωνα με έρευνες τα επίπεδά της μειώνονται κατά τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης του ανθρώπου. Ο πρωταρχικός σκοπός της είναι να βοηθήσει στη ρύθμιση των κιρκάδιων ρυθμών μας, ώστε το σώμα μας να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Στους ανθρώπους, η μελατονίνη αρχίζει να αυξάνεται φυσικά όταν δύει ο ήλιος και φτάνει στο αποκορύφωμά της γύρω στις 2 με 4 π.μ.
Η θεραπεία για την αϋπνία ίσως βρίσκεται στο ψυγείο σου
Γιατί ονομάζεται και ως ορμόνη του ύπνου;
Η μελατονίνη αναφέρεται συχνά και ως «ορμόνη του ύπνου». Αυτή δεν είναι μία απόλυτα σωστή περιγραφή, καθώς μπορεί η μελατονίνη να σας «λέει» πότε πρέπει να προετοιμαστείτε για ύπνο, ωστόσο δεν ευθύνεται για την υπνηλία. Αυτό το κάνει η αδενοσίνη. (Bonus πληροφορία εδώ: Θέλετε να μάθετε γιατί η κατανάλωση καφεΐνης σας κάνει να νιώθετε ενέργεια; Είναι επειδή η καφεΐνη μπλοκάρει τους υποδοχείς της αδενοσίνης στον εγκέφαλο).
Επιγραμματικά, λοιπόν, η μελατονίνη ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό μας, λέει στο σώμα πότε πρέπει να αρχίσει να χαλαρώνει και να προετοιμάζεται για ύπνο. Ωστόσο, αν τα επίπεδά της είναι χαμηλά κατά τη διάρκεια αύξησης της μελατονίνης -για παράδειγμα μπορεί να ήπιες τσάι - η μελατονίνη μπορεί να «λέει» στον οργανισμό να κοιμηθεί, αλλά να μην γίνεται. Συνεπώς, αντί για ορμόνη ύπνου σκεφτείτε τη μελατονίνη καλύτερα ως μία από τις πολλές χημικές ουσίες και διαδικασίες που χρησιμοποιεί το ανθρώπινο σώμα για τον ύπνο.
Γιατί δεν πρέπει να πίνεις καφέ μετά από μία άυπνη νύχτα
Βοηθούν τα συμπληρώματα μελατονίνης στον ύπνο;
Τα αποτελέσματα είναι σχετικά. Ενδεικτικά, για τα άτομα που υποφέρουν από αϋπνίες ορισμένες μελέτες διαπιστώνουν ότι η μελατονίνη μπορεί να βοηθήσει, αλλά μπορεί και όχι. Το ίδιο ισχύει και για τα υγιή άτομα που θέλουν απλώς να βελτιώσουν τον ύπνο τους.
Τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της μελατονίνης είναι εκπληκτικά ασαφή. Μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά σε άλλες μπορεί και όχι. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η μελατονίνη δεν είναι ένα θαυματουργό φάρμακο που θα βελτιώσει δραματικά τον ύπνο. Μπορεί να βοηθήσει λίγο ή και καθόλου. Για πιο ποιοτικό ύπνο υπάρχουν άλλα πράγματα να κάνετε όπως να μειώσετε την καφεΐνη και να βάλετε την άσκηση στη ρουτίνα σας.
