Τι είναι τα reality; Μικρογραφία της κοινωνίας είναι, ένας καθρέφτης που βλέπουμε τη φάτσα τη δική μας και των διπλανών μας, ένα κοινωνικό πείραμα που προβάλλεται στην τηλεόραση και μπαίνει στα σπίτια μας. Βλέπουμε για παράδειγμα «Survivor» για να ξεχνάμε τα βάσανά μας ή να ξεχνιόμαστε με τα βάσανα των άλλων, για να διασκεδάζουμε (;) και να ψυχαγωγούμαστε (;;). Τώρα, το πόσο διασκεδαστικό και ψυχαγωγικό είναι να βλέπεις ανθρώπους σχεδόν να καταρρέουν από την αφαγία, να κοπανάνε τα κεφάλια τους στον στίβο μάχης, να βρίζονται, να ξεκατινιάζονται και να κοροϊδεύει ο ένας τον άλλον είτε μπροστά του είτε πίσω από την πλάτη του, αυτή είναι μια άλλη συζήτηση.
Το «Survivor» έχει «παλικάρια» και έχει και «ερπετά»
Έχει ανθρώπους «καθαρούς» και έχει και διπρόσωπους. Έχει καλούς ανθρώπους και αθλητές και έχει και λαμόγια. Έχει πρωταγωνιστές και κομπάρσους, έχει ψώνια και ρουφιάνους, έχει συμπαθείς και αντιπαθείς χαρακτήρες. Ο καθένας βλέπει, κρίνει και αξιολογεί, είναι με τον έναν ή με τον άλλον, με τους «κόκκινους» ή τους «μπλε», με την τάδε ή τη δείνα υπο-ομάδα, γούστα είναι αυτά. Αλλά καθόλου γούστο δεν έχουν κάποιες συγκεκριμένες πινελιές του reality επιβίωσης.
Έταξε όντως ο Τριαντάφυλλος από δυο χιλιάδες ευρώ σε δυο συμπαίκτες του, όπως τον κατηγόρησαν, ώστε να τον κρατήσουν στο παιχνίδι; Υπάρχει μόνο ο λόγος των δυο ενάντια στο λόγο του ενός – η «ανήθικη πρόταση» έγινε μακριά από τις κάμερες, οπότε δεν γνωρίζουμε με σιγουριά. Αν έγινε όμως, είναι μια εμπορική συμφωνία ή κάτι εντελώς ανήθικο; Ο Τριαντάφυλλος, αν ισχύουν τα ρεπορτάζ, παίρνει ένα πολύ γερό βδομαδιάτικο, κάπου γύρω στις 6.000 ευρώ, οπότε το να μοιράσει 4.000 για να εξασφαλίσει τη συνέχειά του στο reality (και τη συνέχεια των καταθέσεων στο λογαριασμό του), δεν μοιάζει απίθανο. Είναι ωστόσο «ηθικό»; Σε καμία περίπτωση – όπως από την άλλη δεν είναι καθόλου ηθικό να το «καταγγέλεις» τη στιγμή που σε βολεύει να το χρησιμοποιήσεις και όχι τη στιγμή που γίνεται. Δείχνει «στρατηγική», όσο «στρατηγικό» είναι από την άλλη να τάζεις λεφτά και να εξαγοράζεις ψήφους, επειδή μπορείς, επειδή έχεις την οικονομική επιφάνεια. Και σημασία επίσης έχει σε ποιον τα τάζεις: σε κάποιον που τα έχει ανάγκη; Σε κάποιον που θα του λύσουν – έστω και για λίγο – κάποια προβλήματα; Σε κάποιον που δεν πιστεύει ότι έχει πολύ μέλλον στο παιχνίδι, άρα δεν πάει για το μεγάλο έπαθλο και σκέφτεται να κάνει ένα «cash-out» και να αρπάξει ό,τι μπορεί;
Από την άλλη πλευρά όμως
Ας δεχτούμε ότι υπήρξε η απόπειρα χρηματισμού, ότι οι άλλοι δυο παίκτες δεν δέχτηκαν, στράβωσαν, θίχθηκαν, μουλάρωσαν και δεν θέλουν να έχουν ούτε «καλημέρα» με τον Τριαντάφυλλο, γι’ αυτό που έκανε και διάφορα άλλα πράγματα που τους έχουν ενοχλήσει. Το να τον αφήνουν να πεινάει, το να πιάνουν ψάρια και να μην του δίνουν, πώς το κρίνουμε; Σαφώς και είναι δικαίωμα αυτού που πιάνει τα ψάρια να αποφασίσει ποιος θα φάει και ποιος όχι – αλλά έχει κάποιος το δικαίωμα να το παίζει «Θεός»;
Νομιμοποιείται κανείς να τρώει σαλάχια και αστακούς και κάποιος άλλος άνθρωπος δίπλα να τρώει μισή κούπα ρύζι; Είναι ανθρωπιστικό αυτό; Είναι χριστιανικό; Θα το έκανε πίσω στην πατρίδα σε κάποιον πεινασμένο;
Και μια που είπα «χριστιανικό», ο κάθε άνθρωπος που πιστεύει βαθιά και ειλικρινά, που πάει εκκλησία και προσεύχεται, που νηστεύει και εξομολογείται, πώς νιώθει όταν βλέπει την εμπορευματοποίηση της θρησκείας και της πίστης μέσα από ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα; Πόσο «καλό Χριστιανό» θεωρεί κάποιον που κάνει επίκληση στην πίστη των τηλεθεατών ώστε να τον ψηφίζουν και να τον κρατήσουν στο παιχνίδι; Που διαφημίζει πόσο πολύ Χριστιανός είναι, πόσο συχνά προσεύχεται, πόσο χρησιμοποιεί τον αγιασμό και πόσο «με θολή ψυχή και θολά μυαλά» είναι οι «εχθροί του»;
Διότι, εντάξει, είναι μικρογραφία και καθρέφτης της κοινωνίας μας το «Survivor» και τα περισσότερα reality, αλλά ας μην χάσουμε και εντελώς το μέτρο...