Βρέθηκα το απογευματάκι της Κυριακής στη Νέα Φιλαδέλφεια για φαγητό. Σε ένα μαγαζί που τηρούσε όλα τα προβλεπόμενα μέτρα - με τόση συνέπεια, που όταν θελήσαμε να φέρουμε πιο κοντά κάποια τραπέζια, μια που η παρέα μας είχε «σπάσει» σε κομμάτια, μας εξήγησαν ευγενικά ότι δεν γινόταν να μειωθεί η απόστασή τους. Φεύγοντας, έριξα μια ματιά στη διπλανή καφετέρια: ο ένας πάνω στον άλλον, κυριολεκτικά. Μόνο που από την Τρίτη, απαγορεύεται και στους δυο να υποδέχονται κόσμο στα τραπέζια τους. Δεν είναι τρομερά άδικη η ζωή;
Έκλεισαν όλοι. Και οι «καλοί» και οι «κακοί». Και οι συνεπείς και οι ασυνεπείς. Και οι «υπάκουοι» και τα λαμόγια. Εστιατόρια, καφέ, γυμναστήρια, σινεμά, θέατρα. Την πλήρωσαν όλοι για κάποιους, σαν το στρατό που κάνει κάποιος μια μαλακία και πέφτουν για κάμψεις όλοι. Μόνο που μετά τις κάμψεις, οι φαντάροι σηκώνονταν όρθιοι. Τα μαγαζιά, μετά τον έναν μήνα (και βλέπουμε…) θα σηκωθούν ξανά; Και αν ναι, πόσοι απ' αυτούς που «έχουν πέσει για κάμψεις» θα τα καταφέρουν;
Κανονικά η λύση θα ήταν απλή: δεν τηρείς τα μέτρα; Βάζεις παραπάνω κόσμο απ' ό,τι προβλέπεται στο εστιατόριό σου; Δεν υπάρχουν οι προβλεπόμενες αποστάσεις στο καφέ σου; Παραβιάζεις το ωράριο λειτουργίας; Έχεις προσωπικό που δεν φοράει μάσκες; Κάνεις τέλος πάντων πράγματα που απαγορεύονται; Βεβαίωση παράβασης, επιβολή προστίμου και κλείσιμο για όσο χρόνο ορίζει ο νόμος. Απλά και ξεκάθαρα. Αλλά ο διπλανός σου, που κάνει όλα αυτά που πρέπει να κάνει, ας μείνει ανοιχτός. Με συρρικνωμένο ωραίο ενδεχομένως, με λιγότερο κόσμο σε σχέση με παλιά, με μικρότερο τζίρο αλλά ανοιχτός, να βγάλει ό,τι μπορεί να βγάλει.
Τα μέτρα όμως είναι οριζόντια: έκλεισαν όλοι για έναν μήνα. Και όσο κι αν φωνάζουν διαμαρτύρονται, παραπονιούνται, προσπαθούν να εξηγήσουν ότι αυτός ο μήνας μπορεί να είναι η ταφόπλακα για την εστίαση, ότι αρκετοί δεν θα καταφέρουν να ανοίξουν ξανά, ότι οι άνθρωποι που δουλεύουν στο θέατρο ή τον κινηματογράφο οδηγούνται αδίκως σε εξαθλίωση (καθώς μέσα στην αίθουσαν είναι εύκολο να τηρηθούν οι αποστάσεις και να φοράνε άπαντες μάσκα), ότι η ελληνική οικονομία στηρίζεται πολύ περισσότερο στην εστίαση παρά π.χ. στα κομμωτήρια (που παρέμειναν ανοιχτά), οι αποφάσεις πάρθηκαν. «Θα το επανεξετάσουμε την επόμενη εβδομάδα», είπαν. Αλλά μέσα σε μια εβδομάδα, τα 1500 και 1800 κρούσματα που καταγράφουμε ημερησίως, πόσο άραγε θα προλάβουν να πέσουν;
Κάθομαι και σκέφτομαι πώς θα ένιωθα στη θέση όλων αυτών των ανθρώπων, που βλέπουν μπροστά τους τέτοιον ανήφορο (στην καλύτερη περίπτωση) ή έναν μεγάλο γκρεμό. Των ιδιοκτητών και των υπαλλήλων τους, των προμηθευτών τους και των οδηγών, όλων αυτών που πλήττονται από το μηνιαίο λουκέτο. Θα μπορούσαμε να είμαστε εγώ κι εσύ στη θέση τους, ή μπορεί να βρεθούμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αύριο ή μεθαύριο: μπορεί να κλείσουν τα μαγαζιά με ρούχα, μπορεί να κλείσουν τα κομμωτήρια, τα εμπορικά κέντρα, οι λαϊκές, κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει. Μπορεί για εμάς τους δημοσιογράφους, όσους ακόμα έχουμε δουλειά, να έρθει η μέρα που το αφεντικό θα πει «έχω τα μισά έσοδα από διαφήμιση σε σχέση με πέρυσι, δεν μπορώ να πληρώνω τόσο προσωπικό, θα πορευτώ με τους μισούς υπαλλήλους». Αλυσίδα είναι όλα. Και σε μια τόσο εύθραυστη και πληγωμένη οικονομία, όπως είναι η ελληνική, που είχε πληγωθεί από τα χρόνια των μνημονίων, η παρούσα κατάσταση μπορεί να είναι η χαριστική βολή στο κεφάλι.
Δεν ξέρω πώς μπορούμε να στηρίξουμε την εστίαση όλο αυτό το διάστημα - φοβάμαι ότι το ντελίβερι και το «παίρνω έναν καφέ και αράζω στο παγκάκι να τον πιω» δεν θα τους σώσει. Η μόνη ελπίδα είναι να ξανα-εξεταστεί το λουκέτο νωρίτερα από τον μήνα και να τους δοθεί η ευκαιρία να ανοίξουν και πάλι και να λειτουργήσουν με όσο μεγαλύτερη ασφάλεια μπορούν, για τους πελάτες τους αλλά και για τους ίδιους. Ώστε στο επόμενο «προσκλητήριο» που θα κάνουμε, μπαίνοντας στην Χριστουγεννιάτικη περίοδο, να μην έχουμε άλλες απώλειες σε επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας, να μην έχουμε άλλους απελπισμένους ανθρώπους που έχασαν τα πάντα μέσα σε λίγους μήνες, που είδαν τις οικονομίες μιας ζωής και την επένδυση που έκαναν κάποτε, να γίνεται σκόνη.