Ωραία κι ατμοσφαιρικά τα Χριστούγεννα, ωραία και τα τριήμερα με τις αργίες που απλώνονται στο ελληνικό ημερολόγιο, αλλά σαν το Πάσχα δεν έχει.
Μιλάμε για μια γιορτή, που αν δεν είχε αποκτήσει σάρκα και οστά μέσα από τις επιταγές της χριστιανικής παράδοσης, θα έπρεπε να είχε επιβληθεί οπωσδήποτε με αυτοκρατορικό, βασιλικό ή προεδρικό διάταγμα. Από κάποιον εγκέφαλο προφανώς που θα είχε κατανοήσει πλήρως το πόσο διψάει ο συγκεκριμένος μεσογειακός λαός για μια εορταστική πανδαισία όπως αυτή. Αν δεν είναι το Πάσχα η πιο αντιπροσωπευτική της ιδιοσυγκρασίας των Ελλήνων γιορτή, τότε ποια;
Ας τα δούμε ένα-ένα
Από τη Μεγάλη Δευτέρα ως την Κυριακή του Πάσχα, η θρησκευτική κυκλοθυμία είναι διάσπαρτη παντού: το αρχικό κατανυκτικό κλίμα των πρώτων ημερών, διαδέχεται το βυθισμένο στο πένθος διήμερο Μ. Πέμπτης - Μ. Παρασκευής. Ακολουθεί η αισιόδοξη προσμονή του Μ. Σαββάτου και ο αλλοπρόσαλλος κύκλος ολοκληρώνεται την Κυριακή του Πάσχα, εκεί όπου τα προηγούμενα 24ωρα, αυτά της εγκράτειας, σβήνονται μονομιάς και το σκηνικό αποκτά στο άψε-σβήσε διονυσιακό χαρακτήρα.
Παρόμοια σκαμπανεβάσματα μπορείς να βρεις μονάχα στον καιρό της Αυστραλίας και στην ψυχολογία τη δική μας. Ένας λαός που μπορεί να σταυρώσει τη νύχτα, πρόσωπα και καταστάσεις που αποθέωνε κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ημέρας. Από το συλλογικό πένθος στα καθολικά πανηγύρια όσο να πεις κύμινο.
Γιάννης Μπεχράκης | Reuters
Την ίδια στιγμή, καμία άλλη γιορτή δεν εμπεριέχει το στοιχείο της υπερβολής σε τόσο μεγάλο βαθμό. Από το διατροφικό στέγνωμα της Σαρακοστής, στη διατροφική λαίλαπα του πασχαλινού τραπεζιού. Οι ίδιοι που -ειδικά- την Μεγάλη Εβδομάδα θα χτυπήσουν ταβάνι θεωρώντας αποδεκτό μόνο το νερό που πίνουν και τον αέρα που αναπνέουν, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να ξεπαστρέψουν ένα αξιόλογο μέρος του ζωικού βασιλείου μέσα σε ένα μόνο μεσημέρι, αυτό της Κυριακής του Πάσχα. Εξίσου υπερβολικό -προσοχή, δεν το κατακρίνω, απλά το καταγράφω- το να ψελλίζεις κατά τον Επιτάφιο το «Ω Γλυκύ Μου Έαρ» και μέσα σε λιγότερο από 48 ώρες να σεληνιάζεσαι με τα «Καγκέλια» που σου τραγουδάει η Γωγώ η Τσάμπα στη διαπασών. Χαμούλης βουτηγμένος στα άκρα.
Έχει, ωστόσο, το Πάσχα κι ένα ακόμη στοιχείο δηλωτικό και αποδεικτικό των ταυτίσεων που αναζητάμε: την μάζωξη της Κυριακής. Φίλοι και οικογένεια, μπόλικο και καλό φαγητό, χορός και πιώμα, εκκωφαντικά γέλια, αγκαλιές, όμορφες αφηγήσεις, συνεργασία για να βγει ωραίο το τελικό αποτέλεσμα. Σε αυτό το τραπέζι θα δεις να εκπληρώνονται πολλά από τα στοιχεία που συνθέτουν την καζαντζακική εικόνα την οποία έχουν σχηματίσει για εμάς οι δυτικοί (και όχι μόνο). Κι ας κρύβονται κάτω από το τραπεζομάντηλο τα όποια προβληματικά στοιχεία της οικογένειας, της παρέας, ολόκληρης της ράτσας.
Πάσχα έχουμε, όμως, ας μη δώσουμε μεγάλη σημασία στα όποια προβλήματα.
Θα είναι κι αυτός ένας ακόμη τρόπος για να αποδείξουμε την ελληνικότητα των ημερών.
