Στην αρχή, σαν ένας άνθρωπος από το μέλλον ή καλύτερα, ας το πάω ανάποδα, σαν ένας προφήτης από τα '90's, ήθελα να γράψω πως πολλές από τις αναρτήσεις μας στα social media, μελλοντικά, ίσως μας στοιχειώσουν. Η στιγμή αυτή, τις περισσότερες φορές, έρχεται μετά από κάποια χρόνια. Ακόμα και τώρα, βέβαια, αν ανατρέξεις στο προφίλ σου, σε οποιαδήποτε πλατφόρμα, θα ντραπείς για κάτι που μοιράστηκες, ας πούμε, δύο χρόνια πριν. Και όμως, δύο παρελθοντικά χρόνια, δεν είναι πολλά. Σκέψου να περάσουν δέκα. Τώρα που το σκέφτομαι, έχουν περάσει. Οι περισσότεροι, στην Ελλάδα τουλάχιστον, δημιούργησαν τον λογαριασμό τους στο Facebook το 2008. Τολμάς να γυρίσεις πίσω έντεκα ολόκληρα χρόνια; Αν είναι να το κάνεις, καλύτερα να το κάνεις γρήγορα, αν και ο Μεγάλος Αδελφός, σίγουρα θα έχει αποθηκεύσει αυτά που επιθυμεί. Ποιος είναι ο Μεγάλος Αδελφός; Ας αφήσουμε στην άκρη τα συνωμοσιολογικά. Όλοι μας είμαστε. Το internet, όπως και εμείς, είμαστε ζωντανοί οργανισμοί και οι περισσότεροι ζωντανοί οργανισμοί, έχουμε αρκετά καλή μνήμη. Οπότε, μπορείς να διαγράψεις οτιδήποτε θελήσεις. Κανείς μας δεν πρόκειται να ξεχάσει μια ανάρτηση η οποία μας κέντρισε το ενδιαφέρον.
Στην αναζήτηση υλικού για το κείμενο αυτό, έπεσα πάνω σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του The Atlantic με τίτλο: «Μια μέρα, όλα αυτά θα είναι ντροπιαστικά». Η αρθρογράφος ασχολήθηκε με τη γενικότερη στάση μας στα social media αλλά και με το φαινόμενο sharenting. Γρήγορη επεξήγηση: To sharenting, είναι η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από γονείς που μοιράζονται φωτογραφίες των παιδιών τους, ακόμα και όταν είναι μωρά, με τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Αυτός ο όρος δεν χρησιμοποιείται μόνο από τα ηλεκτρονικά ή έντυπα μέσα, με λίγα λόγια δεν χρησιμοποιείται αποκλειστικά από δημοσιογράφους για να εξηγήσουν το φαινόμενο, αλλά υπάρχει και σαν όρος ακόμα και στην Wikipedia. Αν και σπάνια την εμπιστεύομαι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι πέρα για πέρα αληθινή. Το sharenting ή oversharenting, είναι ακριβώς αυτό.
Όπως πάντα, έτσι και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει και η άλλη πλευρά. «Έχω κάθε δικαίωμα να μοιράζομαι φωτογραφίες στο internet με το παιδί μου, γιατί, πολύ απλά, είναι παιδί μου». Έχει άδικο όποιος χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα αυτή ακριβώς την απάντηση σε ερώτηση για ποιο λόγο μοιράζεται φωτογραφίες με το παιδί του; Ας υποθέσουμε σε αυτό το σημείο, πως οι αναρτήσεις είναι διακριτικές και σε αριθμό μετρημένες στα δάχτυλα. Μπορεί κανείς να του καταλογίσει κάτι; Η απάντηση είναι όχι, φυσικά και όχι. Το internet έπαψε να είναι απλά το μέσο πληροφόρησης ή επικοινωνίας, το internet είναι πλέον μια κοινή κουλτούρα που μας ενώνει, θέλοντας και μη, με δισεκατομμύρια άλλους ανθρώπους. Όσοι δεν θέλουν να το αποδεχτούν, ζουν σε κάποια άλλη, παράλληλη πραγματικότητα. Τα παιδιά, πριν ακόμα πουν τις πρώτες τους κουβέντες, προσπαθούν κατά κάποιο τρόπο, να χρησιμοποιήσουν τη τεχνολογία. Είναι και αυτά μέρος αυτής, χωρίς να το γνωρίζουν. Έτσι λειτουργεί η ανθρωπότητα. Θλιβερό; Μπορεί. Εκσυγχρονισμός; Σίγουρα.
Κρίσιμη ερώτηση: Θα σου άρεσε να δεις ένα άλμπουμ από φωτογραφίες σου στο ίντερνετ από τότε που ήσουν δύο χρονών ή και μεγαλύτερης ηλικίας; Δεν σε ρώτησε κανείς για το αν είσαι σύμφωνος ή όχι. Ακόμα και αν το έκαναν, δεν ήσουν σε θέση να απαντήσεις κατάλληλα. Πλέον, ακόμα και το υπερηχογράφημα, είναι πλέον σύνηθες να βρίσκεται στον «αέρα», με λίγα λόγια, υπάρχει η φωτογραφία του παιδιού από τότε που ήταν στην κοιλιά της μητέρας του. Επόμενη, σχεδόν αστεία ερώτηση: Οι γονείς μας, θα έκαναν το ίδιο και με εμάς; Μπορεί τότε να μην υπήρχαν τα social media, όμως τα φωτογραφικά άλμπουμ υπάρχουν σε κάποιο συρτάρι. Κατά κάποιο τρόπο, μπορεί να έκαναν και οι ίδιοι sharenting με κάποιον απλό γνωστό που έτυχε να βρεθεί στο σπίτι. Οι περιπτώσεις, πάντως, διαφέρουν κατά πολύ. Τελευταία και πιο κρίσιμη ερώτηση: Θα αρέσει στο παιδί σου, όταν αυτό μεγαλώσει, να υπάρχουν παντού φωτογραφίες του στο internet; Άμεση απάντηση δεν μπορεί να υπάρξει. Θα την λάβουμε μετά από χρόνια, όπως γίνεται πάντα.
Για να επανέλθω στο κεντρικό θέμα, όπως ακριβώς ξεκίνησα. Είναι σίγουρο πως αν ανατρέξουμε σε παλαιότερες αναρτήσεις μας, θα βρούμε σίγουρα κάτι που θα μας ντροπιάζει. Είναι λογικό καθώς, ειδικά οι μικρότερες ηλικίες, μη έχοντας πλάσει ολοκληρωτικά -αν αυτό είναι εφικτό- τον χαρακτήρα τους, θα έχουν προβεί σε χαζές, επιθετικές, έως και γελοίες αναρτήσεις. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να αποδεχτούμε πως ζούμε σε μια εποχή που τα πάντα μοιράζονται και τίποτα δεν ξεχνιέται. Προσέχουμε, λοιπόν, γιατί όλοι μας, δουλεύουμε για τον Μεγάλο Αδελφό.
