Θυμάμαι πως όταν έκλεισα τα 18, ένιωσα περήφανος και καμαρωτός για διάφορα πράγματα. Μπορούσα πλέον να βγάλω δίπλωμα για αυτοκίνητο και μηχανή. Να μπαίνω στα μπαρ και να πίνω (νόμιμα…). Και να ψηφίζω. Όχι επειδή ανήκα σε κάποια κομματική νεολαία - δεν είχα ποτέ παρτίδες με κανένα κόμμα και δεν απέκτησα ούτε όταν πέρασα στο Πανεπιστήμιο, όχι επειδή ήμουν λάτρης κάποιου κόμματος και ανυπομονούσα να το στηρίξω με την ψήφο μου στην κάλπη, αλλά επειδή μεγάλωσα κι είχα το δικαίωμα να να ψηφίσω. Ρομαντικό; Ίσως. Αφελές; Μπορεί. Παιδιάστικο και ονειροπόλο; Πιθανότατα. Αλλά τότε, στα 18+, ένιωθα ότι είχα επιτέλους φωνή και αυτή η φωνή είχε πλέον τη δύναμη να ακουστεί, να προσμετρηθεί σε ένα εκλογικό αποτέλεσμα.
Η αλήθεια είναι ότι στα 46 μου πια, έχω μεγάλη απόσταση από τους σημερινούς 17ρηδες, που έχουν δικαίωμα να πάνε να ψηφίσουν την Κυριακή. Δεν λέω «που θα πάνε να ψηφίσουν την Κυριακή», διότι δεν ξέρω πόσοι θα κάνουν τον κόπο να πάνε και δεν θα επιλέξουν ένα καφέ ή μια παραλία. Έχω όμως το αβαντάζ ότι «μιλάω» μαζί τους μέσα από το ραδιοφωνικό Fight Club, ότι με κάποιον τρόπο επικοινωνούμε - εκείνοι στέλνουν μηνύματα κι εγώ τα διαβάζω. Επικοινωνώ επίσης με τους μπαμπάδες τους - άλλοι κομματόσκυλα, άλλοι αδιάφοροι γενικότερα, άλλοι απολιτίκ, άλλοι πολιτικοποιημένοι, οπότε έχω μια γενική αντίληψη σχετικά με το πώς αντιμετωπίζει ο μέσος 17χρονος την πρώτη του στενή επαφή με τις κάλπες, αλλά και πώς το αντιμετωπίζει ο γονιός του.
Για τον 17χρονο, η πολιτική είναι μια υπόθεση βαρετή και μάλλον αδιάφορη. Δεν θα πάει να ψηφίσει ή αν πάει, θα ψηφίσει αυτό που θα ψηφίσουν και οι γονείς του διότι κάτι μπορεί αν τους έχουν τάξει ή ψηφίζουν το τάδε κόμμα χρόνια ή τα συμφέροντά τους είναι από δω μεριά ή από κείθε. Άλλοι πιτσςιρικάδες θα πάνε «για τη φάση» και «το χαβαλέ», κάποιοι θα πάνε για να ρίξουν άκυρο και να γράψουν στίχους του Ύπο ξερωγώ ή να ρίξουν άκυρο, άλλοι θα διαλέξουν το πιο κουλό ή αστείο ψηφοδέλτιο και θα αναζητήσουν το πιο αστείο όνομα για να σταυρώσουν, κάποιοι θα ψηφίσουν «Αναρχία» ή Ψινάκη «γιατί έχει πλάκα» ή ό,τι τους κατέβει στο κεφάλι.
Θα ψηφίσουν άραγε κάποιοι 17χρονοι πολιτικά και συνειδητά και έχοντας γνώση και επίγνωση αυτού που επιλέγουν; Δεν ξέρω, αλλά δεν πιστεύω ότι σε αυτή την ηλικία και με τη δεδομένη πολιτική και κοινωνική κατάσταση, οι σημερινοί 17χρονοι έχουν «πολιτική συνείδηση» ή το παραμικρό ενδιαφέρον για την γενικότερη κατάσταση. Κι όχι φυσικά με δική τους ευθύνη: δεν είναι απλά πόσο έχει ωριμάσει ή δεν έχει ωριμάσει το μυαλό ενός 17χρονου «παιδιού», αλλά τι έχει κάνει η πολιτική και τι έχουν κάνει οι πολιτικοί για να μιλήσουν στη γλώσσα του, να το πλησιάσουν, να γίνουν κατανοητοί ή να του κεντρίσουν το ενδιαφέρον, ακόμα και την περιέργεια. Κάποιοι πίστεψαν ότι αν διασκευάσουν το «Mama» ή βγάλουν ένα «ραπ κομμάτι» με προεκλογικό περιερχόμενο, θα μιλήσουν στην ψυχούλα του πιτσιρικά. Τόσο αφελείς…
Οι 17χρονοι μπορεί ως τώρα να έχουν ψηφίσει στο σχολείο για Πρόεδρο στην τάξη ή 15μελές, μπορεί να ψήφισαν τις προάλλες στη Eurovision, στο Survivor ή το X-Factor. Σε πράγματα που τους αφοτούσαν ή τους έκαναν «κλικ» ή είχαν πλάκα ή τους κέντρισαν το ενδιαφέρον και τα συζητούσαν με τις παρέες τους. Η πολιτική ούτε «κλικ» τους κάνει, ούτε αντικείμενο συζήτησης στο λύκειο μπορεί να είναι, ούτε πλάκα έχει. Αντιθέτως, έχει κλισέ, ξύλινη γλώσσα, γεραμένα μυαλά και ταξίματα, που στην πραγματικότητα αφορούν τους γονείς ή τους παππούδες του 17χρονου κι όχι τον ίδιο. Τους έχει ακούσει πραγματικά κανείς τους 17χρονους; Έχει ασχοληθεί με τις ανάγκες και τις ανησυχίες τους; Έχει προβληματιστεί απ' αυτά που τους απασχολούν; Έχει περάσει χρόνο μαζί τους, χωρίς να κοιτάζει το ρολόι για να πάει κάπου αλλού, που του κανόνισε το κόμμα; Δεν νομίζω.
Το χειρότερο όλων είναι, πως αυτοί που διεκδικούν την ψήφο του 17χρονου, αυτού που ψηφίζει για πρώτη φορά, είναι λίγο - πολύ αυτοί που τον έχουν χαντακώσει και έχουν υποθηκεύσει το μέλλον το δικό του και πιθανότατα και των παιδιών και των εγγονιών του. Όλοι τους ανεξαιρέτως: αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις. Σε χώνω τρία μέτρα κάτω από τη γη, διαλύω τον κοινωνικό ιστό, ξεπουλάω τα πάντα, σε βάζω να πληρώνεις για μια ζωή τα χρέη που δημιούργησα, αλλά «δώσε μου το χέρι σου να περπατήσουμε μαζί». Τουλάχιστον θλιβερό. Οπότε ας μην απορούμε αν τελικά ο 17χρονος γυρίσει την πλάτη στην κάλπη, πάει για καφέ την Κυριακή ή για μπάνιο ή μέσα στο παραβάν ρίξει μια ροχάλα μέσα στο φάκελο κι όχι ψηφοδέλτιο.
Ίσως τελικά, αυτό να μας αξίζει.
