Δεν ξέρω αν ο «Δρομέας» είναι «σύμβολο της πρωτεύουσας», όπως έγραψε στο facebook ο υποψήφιος Δήμαρχος Αθήνας, Κώστας Μπακογιάννης, ξέρω όμως ότι η θέση του «Δρομέα» είναι στην Αθήνα. Στην Ομόνοια παλιότερα, απέναντι από το Χίλτον τα τελευταία χρόνια, τέλος πάντων ο «Δρομέας» περπάτησε αρκετά και πρέπει να τον αφήσουμε να ξαποστάσει εκεί που βρίσκεται κι όχι να ξεκινήσει το μεγάλο ταξίδι μέχρι τα Σκόπια. Είτε αρέσει σε κάποιους αυτό το καλλιτεχνικό έργο (διότι είναι μάλλον αδόκιμο να το λέμε «άγαλμα» ή «γλυπτό»), είτε όχι, ο γλύπτης Κώστας Βαρώτσος δημιούργησε κάτι πρωτότυπο, εντυπωσιακό, επιβλητικό και πολύ μπροστά από την εποχή του όταν φτιάχτηκε. Εμένα τέλος πάντων μου αρέσει και θεωρώ ότι το σημείο όπου τον έχουν «παρκάρει» είναι ένα μέρος που τον αναδεικνύει, που δίνει χαρακτήρα στην περιοχή και τραβάει το βλέμμα κάθε φορά που περνάς από εκεί - αυτός δεν είναι και ο βασικός λόγος ύπαρξης ενός έργου στην τελική;
Η Μυρσίνη Ζορμπά από την άλλη ΔΕΝ είναι ένα σύμβολο της πολιτικής και πιθανότατα δεν θα γίνει ποτέ. Όχι επειδή ανήκει στη συγκεκριμένη κυβέρνηση ή διευθύνει ένα Υπουργείο που δεν έχει το «πρεστίζ» του Υπουργείου Οικονομίας ή την πυγμή του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, αλλά πολύ απλά διότι δεν διαθέτει το πολιτικό εκτόπισμα για να μείνει με bold γράμματα στην πολιτική ιστορία της χώρας. Όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτικών, για να μην αδικούμε την κυρία Ζορμπά, ειδικά οι νεότερες γενιές, που έχουν «χαμηλά οξέα - χαμηλά (πολιτικά) λιπαρά» και μοιάζουν μάλλον ανεπαρκείς για τις ευθύνες - πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές, ιστορικές - που καλούνται να σηκώσουν στις πλάτες τους. Τέλος πάντων όλους τους θα τους κρίνει ο λαός σε λίγο καιρό και η Ιστορία λίγο πιο μετά και θα αποτιμήσουμε τότε το ποιόν τους, την προσφορά τους, το ήθος τους και το πολιτικό τους εκτόπισμα, θα δούμε ποιων το όνομα θα γραφτεί με χρυσά γράμματα, ποιων με κατάμαυρα και ποιους θα ξεχάσουμε πολύ σύντομα, σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Αν πάντως η ανταλλαγή «Δρομέα» - «Μεγάλου Αλεξάνδρου» της κυρίας Ζορμπά, είναι ο τρόπος της να μείνει στην Ιστορία, φοβάμαι πως διάλεξε τον πιο σίγουρο τρόπο για να γραφτεί με κατάμαυρα γράμματα, στα όρια της μουντζούρας…
Τα αγάλματα ή καλλιτεχνικά έργα, αφενός δεν είναι χαρτάκια της Panini για να τα ανταλλάζεις - ας πάει στο περίπτερο η Υπουργός, να πάρει το άλμπουμ της Σούπερ Λίγκας να της φύγει το μαράζι. Αφετέρου, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος, ούτε αισθητικός, ούτε καλλιτεχνικός, ούτε «πολιτικός» ή στο πλαίσιο της «καλής γειτονίας», για να προτείνουμε κάτι τέτοιο: να δώσουμε το «Δρομέα» για να πάρουμε τι; Ένα κακής ποιότητας άγαλμα, απ' αυτά που ο Γκρουέφσκι «φλόμωσε» τα Σκόπια, για να παίξει τα πολιτικά του παιχνίδια και να κατασκευάσει άρον - άρον μια πλαστή πολιτική και ιστορική ταυτότητα; Κατά τρίτον, είναι και το timing πραγματικά της κακιάς ώρας: λίγες εβδομάδες μετά τον χαμό και την ανακατωσούρα που προκάλεσε η «Συμφωνία των Πρεσπών» και η κύρωσή της από την ελληνική Βουλή, εμείς τι ακριβώς κάνουμε; Παριστάνουμε τους large και τους υπεράνω; «Ξεβλαχεύουμε» τους Σκοπιανούς; Δείχνουμε πνευματική και πολιτιστική ανωτερότητα;
Όταν ανταλλάζεις κάτι ή προτίθεσαι να το ανταλλάξεις, θεωρητικά δίνεις κάτι που δεν θες ή δεν σου χρειάζεται ή μπορείς να ζήσεις και χωρίς αυτό, για να πάρεις κάτι που θέλεις πραγματικά, που χρειάζεσαι, που είναι καλύτερο απ' αυτό που ήδη έχεις. Στη δική μου λογική, ο «Μέγας Αλέξανδρος των Σκοπίων» δεν είναι κάτι που θέλουμε, χρειαζόμαστε ή ποθούμε, δεν είναι σαφώς κάτι καλύτερο, αρτιότερο καλλιτεχνικά από το «Δρομέα», ούτε κάτι που θα κάνει ουρές ο κόσμος για να το χαζέψει ή να το φωτογραφίσει - εκτός αν το φωτογραφίζουν την ώρα που καίγεται ή ανατινάζεται, σενάριο δυστυχώς όχι και τόσο απίθανο στις εποχές που ζούμε. Οπότε; Οπότε δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος ούτε καν να συζητάμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο «πολιτιστικής ανταλλαγής», διότι δεν είναι ούτε καν αστείο. Είναι σχεδόν θλιβερό…
Αν πρέπει σώνει και ντε πάντως να ανταλλάξουμε κάτι, αν είναι στα «ψιλά γράμματα» της Συμφωνίας των Πρεσπών κάποιου είδους τράμπα με τους γείτονες, μπορούμε με μεγάλη ευχαρίστηση να γεμίσουμε ένα - δυο πούλμαν με πολιτικούς και να τους στείλουμε Σκόπια. Πολιτικούς από όλα τα κόμματα, αλλά με «αρχηγό αποστολής» τη Μυρσίνη Ζορμπά, για να την τιμήσουμε. Και πραγματικά δεν χρειάζεται να μας στείλουν κάποιον ή κάποιους οι Σκοπιανοί για αντάλλαγμα: τους χαρίζουμε τους πολιτικούς μας, δεν τους ανταλλάζουμε. Είναι αυτό που λέγαμε παραπάνω, ότι «δίνεις κάτι που δεν θες ή που δεν σου χρειάζεται ή μπορείς να ζήσεις και χωρίς αυτό»: ούτε τους θέλουμε, ούτε τους χρειαζόμαστε και μια χαρά μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτούς…
