Την είχα ακούσει πριν από καιρό. Την ήξερα μόνο σαν όνομα από κάποιον φίλο μου τον οποίο τον εμπιστεύομαι πολύ για το γούστο του. Έτσι μπήκα στον κόπο να την ψάξω και πραγματικά ευχαριστώ το θεούλη που έπεσα στα χέρια της έτσι ώστε να ικανοποιήσω την stand up comedian τέρψη μου για κάτι πραγματικά καλό. Η Ήρα Κατσούδα είναι μία από τις πιο ταλαντούχες και γνήσιες stand up comedians σήμερα στην Ελλάδα κι αυτό διαφαίνεται με κάθε της αστείο, με κάθε της πρόταση αλλά και μέσω της ίδιας της παρουσίας της επί σκηνής και όχι μόνο.
Η Ήρα Κατσούδα ασχολείται επαγγελματικά µε το stand up comedy, με συνεχείς παραστάσεις σε Αθήνα αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Tο 2017 παρουσίασε την σόλο της παράσταση «Xωρίς Γλουτένη» και το 2019 την δεύτερη με τίτλο “Για γυναίκα, καλή είναι.” Έχει παρουσιάσει τελετές απονομής των βραβείων ΕΒΓΕ (2019, 2020), διοργανώσεις TEDx καθώς και συμπαρουσιάσει την τελετής έναρξης του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (2018). Είναι η δημιουργός του Podcast “ΜΠΡΑΗΤ ΣΑΗΝΤ” που παρουσιάζουν με την Δήμητρα Νικητέα. Είναι από τους διοργανωτές του Φεστιβάλ Κωμωδίας Θεσσαλονίκης. Έχει γράψει το θεατρικό έργο «Ο Γάμος», ενώ έχει εργαστεί και ως Copy Writer. Σπούδασε Οικονομικά (Α.Π.Θ.), κλασσική μουσική, χορό και υποκριτική.
Με την Ήρα Κατσούδα είχαμε μία καταπληκτική και ουσιώδης κουβέντα η οποία θα μας μείνει για καιρό στο μυαλό.
-Τι σε έκανε να ασχοληθείς με το stand up comedy και πόσο καιρό ασχολείσαι με αυτό;
Ασχολούμαι πάνω από 10 χρόνια με την κωμωδία, αλλά επαγγελματικά τα τελευταία 6 περίπου.
Το Stand up μου άρεσε με το που το πρωτοείδα (κλασσικά το «delirious» του Εddie Μurphy) οπότε αρχικά με κέρδισε σαν θεατή σίγουρα. Μετά σκέφτηκα να το δοκιμάσω και εγώ. Βλέπεις το να λες πράγματα υπό το πρίσμα του χιούμορ, μου ήταν κάπως πολύ οικείο. Πάντα με θυμάμαι να χρησιμοποιώ το χιούμορ σαν ασπίδα. Για να πω κάτι σοβαρό, για να κάνω μια άσχημη κατάσταση πιο ελαφριά ώστε να μην στενοχωρηθώ, για να ξεφύγω από μια άβολη θέση. Δεν λέω ότι αυτό είναι το stand up σε καμία περίπτωση, αλλά όσο να το πεις, αυτό το background βοήθησε.
-Πώς είναι να είσαι stand up comedian στην Ελλάδα αλλά και γυναίκα την ίδια στιγμή; Επηρεάζει αυτό τη δουλειά σου ή τον τρόπο που ο κόσμος σε αποδέχεται;
Κοίτα, ανεξαρτήτου επαγγέλματος το να είσαι γυναίκα στην Ελλάδα έχει τα θεματάκια του να το πω ευγενικά. Σίγουρα έχουν γίνει πολλές βελτιωτικές κινήσεις και συμπεριφορές όσον αφορά στον σεξισμό, αλλά έχουμε δρόμο ακόμα. Δυστυχώς ακόμα κυριαρχούν στερεότυπα και το θλιβερό είναι ότι και οι νέες γενιές είναι εμποτισμένες σε έναν βαθμό από αυτά. Το βλέπεις και στο Youtube που συνήθως ασχολούνται άτομα μικρότερης ηλικίας. Βλέπεις σχόλια κάτω από βίντεο που εμφανίζεται γυναίκα κωμικός είτε εγώ, είτε κάποια συνάδελφος και γράφει ο άλλος «Δεν έχω δει ποτέ μου αστεία γυναίκα» ή «Οι γυναίκες δεν είναι αστείες». Κάτσε ρε τρελέ μου! Πήγες εσύ δηλαδή σε όλο τον πλανήτη μίλησες με 4 δις γυναίκες, δεν το ‘χε καμία και έβγαλες πόρισμα; Το να μην σου αρέσει κάτι το καταλαβαίνω. Εξάλλου η αισθητική του χιούμορ είναι κάτι πολύ προσωπικό. Eπειδή δεν σου άρεσε εσένα πρέπει να το ανάγεις στο φύλο; Αλήθεια όχι μόνο είναι σεξιστικό, αλλά και παρουσιάζει ένα μεγάλο άλμα λογικής που δεν τιμάει το IQ σου.
-Τι ετοιμάζεις αυτό τον καιρό;
Αρχικά γράφω την επόμενη παράσταση και η αλήθεια είναι ότι θα ήθελα να πηγαίνει λίγο πιο γρήγορα αυτό.
Σε παραστάσεις τώρα, συνεχίζω το σόλο μου «Για γυναίκα καλή είναι» στο θέατρο Αλκμήνη και όλο τον Φεβρουάριο.
Τον Μάρτιο περιοδεία εντός αλλά και στην Κύπρο, και τον Μάιο έρχεται μεγάλη Ευρωπαϊκή περιοδεία σε 12 πόλεις.
-Πως ήταν η καραντίνα σου και πως έχει επηρεάσει όλο αυτό το πράγμα την δημιουργικότητα σου;
Σε καμία περίπτωση δεν θα πω ότι μου άρεσε και «βρήκα τον εαυτό μου». Ούτε καν! Πάω ψυχολόγο και βρίσκω τον εαυτό μου, η καραντίνα ήταν αχρείαστη. Όταν είχαμε τα κανονικά lockdown ζορίστηκα γιατί δεν μπορώ να μην κάνω τίποτα σαν άνθρωπος. Αλλά δεν μπορούσα και να γράψω. Δεν είχα ερεθίσματα ούτε και διάθεση.
Στο πρακτικό επίπεδο τώρα, όλο το θέαμα ξέρουμε πως πήγε και πως πάει. Είμαστε από τους πρώτους που επηρεαζόμαστε επαγγελματικά με την πανδημία. Υπάρχει μια αβεβαιότητα. Δεν ξέρεις αν σήμερα παίζουμε ή αν αύριο θα είμαστε ανοιχτά, με αποτέλεσμα να μην μπορείς να προγραμματίσεις τις κινήσεις σου. Για παράδειγμα είχαμε σετάρει την Ευρωπαϊκή περιοδεία για τέλη Ιανουαρίου, ξέφυγε η κατάσταση με τον Covid και μετατέθηκε για τέλη Μαΐου. Ανά πάσα στιγμή είναι όλα στον αέρα.
-Κάνεις κι άλλα πράγματα εκτός από stand up comedy;
Με την Δήμητρα Νικητέα κάνουμε το ΜΠΡΑΗΤ ΣΑΗΝΤ το podcast που συνδυάζει αναπηρία και κωμωδία και είμαστε πολύ περήφανες για αυτό. Σε κάθε επεισόδιο έχουμε κάποιον καλεσμένο με χρόνια πάθηση και σε ένα χαλαρό ακομπλεξάριστο κλίμα χωρίς κλισέ και στερεότυπα, μιλάμε ανοιχτά, γελάμε και μαθαίνουμε για την εκάστοτε πάθηση, τις αγκυλώσεις της κοινωνίας κτλ.
Επίσης συμπαρουσιάζω με τον Σπύρο Μαργαρίτη την εκπομπή «Το Δίκτυο» που παρουσιάζεται στην ΕΡΤ2. Τελειώνει σε λίγο καιρό αλλά θα υπάρχει στο Ertflix.
-Πώς βλέπεις το stand up comedy στην Ελλάδα; Μπορείς να βιοποριστείς απ' αυτό;
Έχουμε μια πολύ ωραία σκηνή stand up στην Ελλάδα ειδικά αν σκεφτείς ότι είναι και σχετικά πρόσφατο είδος στις προτιμήσεις του κοινού. Ωραίοι κωμικοί, ωραίες παραστάσεις και ωραία κείμενα. Μπορείς να βιοποριστείς, αλλά όπως και κάθε ελεύθερο επάγγελμα θέλει πολύ τρέξιμο και δουλειά.
-Ποιες είναι οι σκέψεις σου και τα συναισθήματα σου για το #metoo κίνημα κακοποίησης γυναικών στην χώρα μας;
Νομίζω ένα από τα καλά της περσινής χρονιάς είναι που άνοιξε αυτό το θέμα. Ένα από τα κατάλοιπα που αναφέραμε και πιο πάνω είναι η υποτίμηση και η αντικειμενοποίηση της γυναίκας στους επαγγελματικούς χώρους αλλά και στο σπίτι.
Στους εργασιακούς τομείς για χρόνια η γυναίκα θεωρούνταν υποδεέστερη από τον άνδρα, ότι δεν είναι το ίδιο ικανή, το ίδιο έξυπνη. Φράσεις όπως το «Αντρίκιες κουβέντες» την έκαναν την ζημιά τους, χτίζοντας σιγά σιγά μια πεποίθηση ότι τα σοβαρά θέματα τα αναλαμβάνουν οι άντρες και οι γυναίκες είναι για την διακόσμηση και τα «καλλιτεχνικά». Και ερχόμαστε στα καλλιτεχνικά. Όμως βλέπεις και εδώ να υποτιμάται και να κακοποιείται η γυναίκα. Και λες «κάτσε λίγο να ακολουθήσω το σκεπτικό σου. Σαν πατριαρχία εδώ δεν με είχες τοποθετήσει; Πως γίνεται ΚΑΙ ΕΔΩ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΩ ΑΞΙΑ;»
-Έχεις πέσει ποτέ θύμα σεξουαλικής πίεσης ή λεκτικής βίας για το φύλο σου;
Δυστυχώς δεν αποτελώ κάποιο λαμπρό παράδειγμα, οπότε ναι. Θυμάμαι πολλές φορές τον εαυτό μου να βρίσκομαι σε καταστάσεις που αισθάνομαι άβολα. Είτε με λόγια είτε με βλέμματα ακόμα και με κινήσεις. Αλλά κάτι μου λέει ότι η πλειοψηφία των γυναικών έχουμε τέτοια βιώματα. Και έρχεσαι μετά και λες, πόσο κόπανος και λίγος πρέπει να είναι κάποιος για να πιέζει να γίνει κάτι με το ζόρι; Πόσο μηδενική αξιοπρέπεια έχει για να εκβιάσει είτε λεκτικά είτε σωματικά κάτι το οποίο εξ ορισμού πρέπει να το θέλουν και οι δύο;
Πραγματικά απορώ που μερικοί το βρίσκουν μαγκιά.
-Τι θα συμβούλευες έναν νέο που θέλει τώρα να ξεκινήσει να κάνει κωμωδία;
Αρχικά να μην το πολυσκεφτεί και να το κάνει. Να γράψει ένα κείμενο 5 λεπτών δικό του και να πάει να το δοκιμάσει σε ένα από τα open mics που γίνονται κάθε εβδομάδα. Αν το δοκιμάσει μόνο τότε θα ξέρει αν θέλει να συνεχίσει.
To «Για Γυναίκα, καλή είναι», η δεύτερη σόλο παράσταση της Ήρας Κατσούδα επιστρέφει!
Παρουσιάστηκε πρώτη φορά λίγο πριν παρουσιαστεί και ο Covid και η αλήθεια είναι ότι η ανταπόκριση, η αγάπη και το feedback του κόσμου ήταν απίστευτα. (Για την παράσταση. Για τον Covid όχι και τόσο.)
FB: https://www.facebook.com/katsoudaira
Youtube: https://www.youtube.com/user/irakatsouda
Instagram: ira_katsouda
Θέατρο Αλκμήνη
Αλκμήνης 8-12, Γκάζι