Μπορεί ο χειμώνας που δεν ερχόταν ποτέ, να ήρθε επιτέλους, αλλά θυμόμαστε όλοι ότι μέχρι πριν από λίγες μέρες είχαμε 17 βαθμούς και ψιλοδιασκεδάζαμε με αυτό. Κι αυτό γιατί δεν θέλαμε ή δεν μπορούσαμε να δούμε πώς ο καλός καιρός για βόλτες, ίσως να μην είναι και τόσο καλός για την υπόλοιπη φύση. Το παράδειγμα όμως του jamon έρχεται να μας μάθει και άλλες κρυφές παρενέργειες.
Το jamon iberico bellota είναι ίσως το εκλεκτότερο αλλαντικό της αγοράς, με τιμές που ξεπερνούν εύκολα τα 100€ το κιλό. Η τιμή αυτή οφείλεται τόσο στο είδος του χοίρου από το οποίο προέρχεται, όσο και από τον ειδικό τρόπο που εκτρέφεται. Τα γουρούνια που δίνουν αυτό το jamon προέρχονται μόνο από μαύρους χοίρους, ενδημικό είδος της περιοχής, οι οποίοι κατά τον τελευταίο μήνα της εκτροφής τους ζουν ελεύθεροι σε δάση με βελανιδιές και τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με βελανίδια. Τα βελανίδια είναι τελικά αυτά που δίνουν τη φίνα και ντελικάτη γεύση στο φημισμένο αλλαντικό. Τι γίνεται όμως όταν δεν υπάρχουν αρκετά βελανίδια;
Πόσο πεπερόνι χωράει σε μία πίτσα;
Οι λιγοστές βροχές και το παρατεταμένο ζεστό και ξηρό καλοκαίρι είχε σαν άμεση συνέπεια να μην καρπίσουν και τόσο πολύ οι βελανιδιές της βορειοδυτικής Ισπανίας. Τα βελανιδοδάση αναπτύσσονται σε κλίματα με έντονη υγρασία και όσο το κλιμα της βόρειας Ισπανίας αρχίζει να μοιάζει σταδιακά με το κλίμα της νότιας, τόσο απειλείται η καρποφορία των βελανιδιών.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι μόνο στην Extremadura, μία εκ των τεσσάρων περιοχών στην Ισπανία που παράγουν Jamon Iberico με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, η βροχόπτωση έχει μειωθεί κατά 35% τα τελευταία 50 χρόνια. Μάλιστα το 2022 ήταν η πιο ζεστή χρονιά στα ισπανικά χρονικά και η τρίτη πιο ξηρή.
Τα ελληνικά αλλαντικά που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από το jamon
Οι αρχές εξετάζουν μια σειρά από άμεσες λύσεις για το πρόβλημα της σίτισης των χοίρων με αυτή που προκρίνεται μέχρι τώρα να είναι η εισαγωγή βελανιδιών από άλλες περιοχές. Αυτό μπορεί να λύνει πρόσκαιρα το πρόβλημα, αν και υπάρχουν αμφιβολίες για την ποιότητα των βελανιδιών που προέρχονται από άλλες χώρες, αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι αυτά τα βελανίδια μπορεί να έχουν μικρόβια και άλλους μικροοργανισμούς στους οποίους δεν είναι συνηθισμένοι αυτοί οι ενδημικοί χοίροι να υπάρξουν αρρώστιες κλπ.
Φαίνεται ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τον τρόπο ζωής μας ακόμα και με μέσα που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε με μία πρώτη ανάγνωση και το Jamon Iberico είναι μόνο ένα από σπουδαία γαστρονομικά προϊόντα που κινδυνεύουν. Τα αμπέλια της Γαλλίας υποφέρουν από την ξηρασία, ενώ παρομοιες ανησυχίες υπάρχουν και για τα ζώα που δίνουν το γάλα τους για τυροκόμηση, λόγω της αλλαγής που υπάρχει στη διατροφή τους, αλλά και στις συνθήκες διαβίωσής τους.
Ίσως τελικά η διατροφή μας να αλλάξη υποχρεωτικά λόγω της κλιματικής αλλαγής και όχι για να την εμποδίσουμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο.
