5 Ιστορικά Μυθιστορήματα που θα σε καθηλώσουν

«Οι Πύλες της Φωτιάς» κι άλλα 4 βιβλία που θα σε βάλουν στην πρώτη γραμμή της μάχης.

Τα ιστορικά μυθιστορήματα ανήκουν σε εκείνη την κατηγορία βιβλίων που προκαλούν έντονες αντιδράσεις: αγαπάς με πάθος ή αποφεύγεις μετά βδελυγμίας. Συχνά λοιδορούνται ως επιφανειακή λογοτεχνία καθώς πολύς κόσμος είτε αγνοεί είτε δε θέλει να δει την πραγματικότητα: πως πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς καταπιάστηκαν με το είδος, προσφέροντας πραγματικά αριστουργήματα.

Έχοντας «κάψει φλάντζα» αρκετά χρόνια τώρα, στην αναζήτηση του Άγιου Δισκοπότηρου για το πιο Επικό Βιβλίο του Κόσμου, σκέφτηκα να σου παρουσιάσω μερικά από τα αποτελέσματα της αναγνωστικής μου περιπέτειες, αφού προφανώς το ιστορικό μυθιστόρημα είναι πεδίο δόξης λαμπρό για φοβερές περιπέτειες κατευθείαν από την πρώτη γραμμή της μάχης.

Ας δούμε μαζί, ένα ένα, πέντε σπουδαία βιβλία που σκοράρουν καθαρό δεκάρι στο επικόμετρο. Παίζει να μην πιστεύεις στα μάτια σου με κάποιους κλασικούς συγγραφείς που θα συναντήσεις.

 

1. «Οι Πύλες της Φωτιάς» (εκδ. Πατάκη)

Stanley Meltzoff Battle of Thermopylae

Ποιος το έγραψε; Ο Στίβεν Πρέσφιλντ, αυτός ο σύγχρονος μετρ του ιστορικού μυθιστορήματος που αν κι (αρκούντως) εμπορικός, και με μια τάση να οικειοποιείται υπερβολικά τους αρχαίους ήρωές του, παρουσιάζοντάς τους υπερβολικά μοντέρνους, του τα συγχωρούμε όλα· αφού μας έχει χαρίσει σπάνιες αναγνωστικές ανατριχίλες.

Τι διαπραγματεύεται; Είμαστε στην Κεντρική Ελλάδα, στα στενά των Θερμοπυλών. Μας μιλάει ένας είλωτας, ο Χιόνης, για όλα εκείνα τα απίστευτα που είδαν τα μάτια του.

Γιατί μας πωρώνει τόσο; Διότι μπαίνεις μέσα στον αχό της μάχης κανονικά, λες και είσαι ένας από τους οπλίτες που σπρώχνουν δίχως αύριο κατά τον ωθισμό. Σε σημείο που βλέπεις να διαγράφεται στο μυαλό σου όλη η μεγαλόπρεπη φρίκη του πολέμου εκ του συστάδην -χωρίς εξωραϊσμούς και φιοριτούρες. Στην πρώτη γραμμή, εκεί που αντιλαμβάνεσαι την ειρωνεία της ανθρώπινης ζωής· που κρέμεται από μία κλωστή κάθε στιγμή η καταραμένη.

 

2. «Εγώ, ο Κλαύδιος» (εκδ Κέδρος)

i claudius

Ποιος το έγραψε; Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς (1895-1985), ίσως ο καλύτερος συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων του προηγούμενο αιώνα δηλαδή. Και μια γρήγορη γεύση για αυτό μπορείς να πάρεις αν τσεκάρεις την θρυλική ομώνυμη σειρά του BBC.

Τι διαπραγματεύεται; Στους αυτοκρατορικούς διαδρόμους της Ρώμης κάτι είναι πραγματικά σάπιο. Άγρια θηρία παλεύουν για μια θέση στην εξουσία, κι ο τραυλός και αγαθός Κλαύδιος, σα «βατράχι» προσπαθεί να μην τσαλαπατηθεί από την ιστορία την ίδια. Θα καταφέρει να χαθεί στην αφάνεια ή θα τον φάνε τα κυκλώματα;

Γιατί μας πωρώνει τόσο; Λαμπρές περιγραφές του ντεκαντάνς της Ρώμης, γλυκιές σα σάπιο φρούτο. Πόλεμο πολύ δεν έχει εκ πρώτης όψεως. Σε δεύτερη ανάγνωση όμως καταλαβαίνεις πως οι πραγματικές μάχες διεξάγονται πίσω από την κουρτίνα της πολιτικής σκηνής: δολοπλοκίες, ανωμαλίες, δολοφονίες και τόσο δηλητηριώδεις χαρακτήρες που θα έκαναν το Game of Thrones να κοκκινίσει από ντροπή, να μη σου πω πως θα έβαζε τα κλάματα σα μικρό παιδί.

 

 

3. «Αδριανού Απομνημονεύματα» (Εκδ. Χατζηνικολή)

hadrian

Ποιος το έγραψε; Η μεγάλη κυρία των Γαλλικών Γραμμάτων, η πεζογράφος και ποιήτρια Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (1903-1987) που είχε έξτρα δόση αγάπης για τη χώρα μας.

Τι διαπραγματεύεται; Το βιβλίο αυτό το έγραφε για δέκα ολόκληρα χρόνια και αποτελεί μια επιστολή του Αυτοκράτορα Αδριανού προς τον νεαρό Μάρκο Αυρήλιο που πρόκειται να αναλάβει τον «θρόνο». Ο φιλέλληνας (ή πιο σωστά κολλημένος με την Ελλάδα) αυτοκράτορας ακουμπάει τη ψυχή του στο χαρτί και μένει πραγματικά γυμνός· καθώς αναλογίζεται την πορεία της μεγαλειώδης ζωής του ενώ στοχάζεται το εφήμερο της ανθρώπινης ύπαρξης.

Γιατί μας πωρώνει τόσο; Καταρχάς για την αλήθεια του (κι ας γίνεται υπερβολικά φιλοσοφικό κάποιες στιγμές). Αν νομίζεις τώρα, ότι επειδή το κείμενο το έγραψε χέρι γυναικείο θα είναι ανάγνωσμα νωθρό στις σκηνές δράσης, σκέψου ξανά. Η κα Γιουρσενάρ θα σου βάλει τα γυαλιά. Σε παραπέμπω στις μάχες που θυμάται ο αφηγητής: καθώς καλπάζει πάνω στο πολεμικό του άτι, χωμένος στον θάνατο μέχρι τον λαιμό, να τσαλαπατάει τους εχθρούς του λες κι είναι ανθρώπινες κούκλες στα δάση της Δακίας,. Σκηνές τόσο ζωντανές που γίνεσαι ένα μαζί του· κι ο παγωμένος αέρας της μάχης να σου καίει τα ρουθούνια.

 

 

4. «Τάρας Μπούλμπα» (εκδ. Ζαχαρόπουλος)

bulba

Ποιος το έγραψε; Ο Νικολάι Γκόγκολ (1809-1852) με το όνομα. Μπορεί να τον έχεις ακούσει από τα θεατρικά του, αν δεν το ξέρεις ήδη. Είναι ένας από τους Μεγάλους Ρώσους Κλασικούς του 19ου αιώνα κι ένας άνθρωπος που έχει γράψει με χρυσά γράμματα το όνομά του στην ιστορία της Λογοτεχνίας.

Τι διαπραγματεύεται; Τους Κοζάκους. Αυτούς τους ημιάγριους καβαλάρηδες της Στέπας που η νομαδική τους ζωή αποτελούσε την επιτομή της μονολιθικής αγριάδας και τιμιότητας στο μυαλό των Ρώσων –κάτι σαν τους Σφακιανούς για εμάς δηλαδή.

Γιατί μας πωρώνει τόσο; Διότι καταφέρνει να αναμειγνύει την ποιότητα του κλασικού με περιπετειώδεις περιγραφές που σε ταξιδεύουν στις εσχατιές της γης. Διότι τα γλέντια των πολεμιστών στα στρατόπεδα είναι μνημειώδη. Διότι οι μάχες, χωρίς να είναι πιστές στην πραγματικότητα πολύ, σε καθηλώνουν με ένα μυθολογικό σχεδόν δέος. Διότι, τελικά, ο Τάρας Μπούλμπα είναι ένας ήρωας τραγικός, ένας γίγαντας με ανθρώπινες αδυναμίες που η μοίρα θα του παίξει το πιο άγριο παιχνίδι.

 

 

5. «Σαλαμπώ» (εκδ. Ζαχαρόπουλος)

salammbo

Ποιος το έγραψε; Το μυθιστόρημα «Μαντάμ Μποβαρύ» σου λέει κάτι; Αν όχι τότε να σου συστήσω τον Γκυστάβ Φλομπέρ (1821-1880). Εκτός από μυθιστορήματα που σκαλίσανε με τον πλέον συγκλονιστικό τρόπο τα άδυτα της δικής του κοινωνίας, σε κάποια φάση που είχε βαρεθεί την καθημερινότητα είπε, έτσι για αλλαγή, να γράψει κάτι διαφορετικό. Ήθελε κάτι περισσότερο εξωτικό. Φαντασμαγορικό. Γεμάτο μυστικισμό.

Τι διαπραγματεύεται;  Γύρισε, λοιπόν, τον χρόνο πολλούς αιώνες πίσω και αποφάσισε να καταπιαστεί με τη μεγάλη αντίπαλο της Ρώμης: την κραταιά πόλη της Καρχηδόνας. Σε μια στιγμή αδυναμίας της, όταν χιλιάδες ξένοι μισθοφόροι από κάθε γωνιά της γης βρίσκονται απλήρωτοι έξω από τα τείχη της.

Γιατί μας πωρώνει τόσο; Διότι αυτό το βίαιο αριστούργημα είναι μια σπουδή πάνω στα ανθρώπινα όρια και την κάθε είδους ακολασία.  Το μεγαλείο του είναι ντυμένο με επικές μάχες, αρώματα βαριά ανατολίτικα, θυσίες σε αλλοπρόσαλλους Θεούς, απάνθρωπα βασανιστήρια, ανταρσίες, δολοπλοκίες κι απόκοσμα ήθη και έθιμα. Πάνω από όλα όμως κουβαλάει την αυτοκαταστροφική τρέλα του μισθοφόρου Μάθου για την Πριγκίπισσα Σαλαμπώ· που φανερώνει πως ο καταραμένος έρωτας πάντα με νύχια γαμψά θα ξεσκίζει τα στέρνα των ανθρώπων.

Ακολούθησε τον Γιώργο Ρομπόλα στο Facebook



©2016-2024 Ratpack.gr - All rights reserved