Οι νεότεροι ενδεχομένως να μην έχετε δει το Matrix αλλά μόνο να έχετε ακούσει γι’ αυτό. Μιλάμε για μία sci-fi ταινία όπου οι άνθρωποι έχουν κυριαρχηθεί από τις μηχανές και ζουν, χωρίς επίγνωση, σαν σκλάβοι σε έναν ψεύτικο κόσμο. Το μακρινό 1999 μας φαινόταν φανταστικό, παρότι τώρα η εμφάνιση των ΑΙ έχει φέρει τα πράγματα λίγο πιο κοντά με τις μηχανές. Ή και επικίνδυνα κοντά.
Όσοι όμως είστε παλαιότεροι και το έχετε δει ξέρετε πως αυτή είναι μια ιδιαίτερα τρομαχτική σκέψη. Τώρα, καθώς ο Neo ανακάλυψε ότι η «ζωή» που ζούσε ήταν κάτι περισσότερο από μια αλγοριθμική κατασκευή, οι επιστήμονες και οι φιλόσοφοι υποστηρίζουν ότι θα μπορούσαμε να κολλήσουμε οι ίδιοι σε μια προσομοίωση. Τρομαχτικό; Εξαρτάται από ποια πλευρά θες να το δεις. Σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε νωρίτερα αυτό το έτος, ο φυσικός Melvin Vopson, από το Πανεπιστήμιο του Portsmouth, αναφέρει επιστημονικά στοιχεία για μια φιλοσοφική θεωρία γνωστή ως υπόθεση προσομοίωσης. Αυτό, με λίγα λόγια, υποθέτει ότι ολόκληρο το σύμπαν και η αντικειμενική μας πραγματικότητα είναι απλώς υπερ-προηγμένες ψευδαισθήσεις εικονικής πραγματικότητας. Κοινώς δεν υπάρχουμε.
Ο Έλον Μασκ είναι μεταξύ των γνωστών οπαδών της θεωρίας, η οποία –όπως σημειώνει ο Vopson στην εργασία του– έχει «κερδίσει τους επιστημονικούς κύκλους καθώς και στη βιομηχανία του θεάματος». Ο πανεπιστημιακός λέκτορας επεσήμανε επίσης ότι οι πρόσφατες εξελίξεις σε έναν κλάδο της επιστήμης που είναι γνωστός ως φυσική της πληροφορίας «φαίνεται να υποστηρίζουν αυτήν την πιθανότητα». Η φυσική των πληροφοριών υποδηλώνει αυτό που καταλαβαίνεις. Ότι η φυσική πραγματικότητα αποτελείται από κομμάτια πληροφοριών. Ωστόσο, ο Vopson έχει προχωρήσει παραπέρα και εργάζεται για να αποδείξει ότι οι πληροφορίες έχουν φυσική μάζα και αποτελούν θεμελιώδες δομικό στοιχείο του σύμπαντος.
Ισχυρίζεται μάλιστα ότι οι πληροφορίες θα μπορούσαν να είναι η μυστηριώδης σκοτεινή ύλη που αποτελεί σχεδόν το ένα τρίτο του διαστήματος. Σε προηγούμενη έρευνα, ο φυσικός πρότεινε ότι όλα τα στοιχειώδη σωματίδια (τα μικρότερα γνωστά δομικά στοιχεία στο σύμπαν) αποθηκεύουν πληροφορίες για τον εαυτό τους, όπως το DNA στους ανθρώπους. Στη συνέχεια, το 2022, ανακάλυψε έναν νέο νόμο της φυσικής, τον δεύτερο νόμο της πληροφοδυναμικής, ο οποίος δηλώνει ότι η εντροπία –ο βαθμός τυχαίας ή διαταραχής– μέσα σε ένα απομονωμένο πληροφοριακό σύστημα, είτε παραμένει σταθερή είτε μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Με άλλα λόγια, το σύστημα γίνεται όλο και λιγότερο χαοτικό, υπονοώντας ότι υπάρχει κάποιο είδος μηχανισμού που το διέπει και όχι τυχαία πιθανότητα.
«Τα ευρήματά μου δείχνουν ότι η υψηλή συμμετρία αντιστοιχεί στη χαμηλότερη κατάσταση εντροπίας πληροφοριών, εξηγώντας πιθανώς την κλίση της φύσης προς αυτήν». Και πάλι, με απλά λόγια, η φύση προτιμά τα πράγματα να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα τακτοποιημένα. Και συνέχισε: «Αυτή η προσέγγιση, όπου αφαιρούνται οι πλεονάζουσες πληροφορίες, μοιάζει με τη διαδικασία διαγραφής ή συμπίεσης κώδικα αποβλήτων από υπολογιστή για εξοικονόμηση χώρου αποθήκευσης και βελτιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας».
Στο καλό σενάριο, ο καθηγητής έχει λάθος. Στο ακόμα καλύτερο δεν υπάρχουμε στ’ άλήθεια, οπότε ποιος ο λόγος για όλες αυτές τις αγωνίες που έχεις καθημερινά. Win-win.
