Η πρώτη Απριλίου είναι σημείο αναφοράς μέσα στον χρόνο και αυτό γιατί μας υπενθυμίζει ότι το καλοκαίρι φτάνει. Οι ημέρες έχουν γίνει μεγαλύτερες, περισσότερο φωτεινές και περισσότερο χρωματιστές. Όμως η Πρωταπριλιά είναι συνυφασμένη και με τα ψέματα. Αναρωτήθηκες ποτέ γιατί φτάσαμε να έχουμε αυτό το συνήθειο και κάθε 1η Απριλίου να λέμε ψέματα; Εμείς το σκεφτήκαμε, το ψάξαμε και το μοιραζόμαστε μαζί σου.
Προέλευση του εθίμου
Ευρωπαϊκό είναι το έθιμο και παρότι υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με την προέλευσή του, δύο είναι οι επικρατέστερες. Η μία υποστηρίζει ότι το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες από την Βορειοδυτική Ευρώπη. Λέγεται, λοιπόν, ότι η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου και ότι οι ψαράδες επειδή λόγω εποχής δεν κάνανε καλές ψαριές, λέγανε ψέματα για τα πόσα ψάρια έπιασαν. Έτσι και αυτή η συνήθεια έγινε με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο.
Η δεύτερη και επικρατέστερη εκδοχή τοποθετεί τη γενέτειρα του εθίμου στη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Εκείνη τη χρονιά και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούταν πλέον η 1η Ιανουαρίου. Όσοι διαμαρτυρήθηκαν για αυτή την απόφαση, συνέχισαν να γιορτάζουν την πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Αυτή η κατάσταση μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.
5 φάρσες που δεν πρέπει να της κάνεις σήμερα
Το έθιμο στην Ελλάδα
Την αγαπάμε την Πρωταπριλιά στη χώρα μας και αυτό είναι έκδηλο από τα ψέματα που λέμε, που βέβαια να πούμε εδώ ότι για κάποιους είναι τρόπος ζωής.
Όπως και να ’χει στη χώρα μας το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Το να λέει κάποιος ψέματα σύμφωνα με τον λαογράφο Γεώργιος Μέγας, πρόκειται για μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις. Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.
Σε κάποιες περιοχές της χώρας μας θεωρείται πως όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλον με τα ψέματά του θα έχει την τύχη με το μέρος του, θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειές του κτλ. Αντίθετα, όποιος ξεγελαστεί λένε ότι θα έχει γρουσουζιά.
Μουσείο … Hoaxes
Ενδιαφέρον είναι στις ΗΠΑ υπάρχει ακόμη και Μουσείο Φάρσας και περιλαμβάνει οτιδήποτε σχετικό με ψέματα. Στο μουσείο ή στην ιστοσελίδα του (www.museumofhoaxes. com) μπορεί κανείς να δει μερικές από τις πιο ωραίες φάρσες της Πρωταπριλιάς.
Το 1995, τον τάφο του Σωκράτη να έχει βρεθεί κοντά στην Ακρόπολη. Η εύρεση δε, συνοδεύονταν από υπολείμματα του κώνειου. Η είδηση φιλοξενήθηκε μέχρι και στα ξένα ΜΜΕ, για να αποκατασταθεί η αλήθεια λίγο αργότερα.
Το 1998 μια αλυσίδα φαστ φουντ στην Αμερική λάνσαρε την πρώτη μέρα του Απρίλη το χάμπουργκερ για αριστερόχειρες λέγοντας ότι τα υλικά είχαν περιστραφε 180 μοίρες.
Τέλος, την ίδια χρονιά, ο φυσικός Marc Boslough μίλησε για την πρόθεση της Αλαμπάμα να αλλάξει με νόμο (!) την τιμή της μαθηματικής σταθεράς «π» από 3.14159 σε 3.0, ακολουθώντας τους συμβολισμούς της Βίβλου.