«Πού είναι τα Canadair; Γιατί δεν κάνουν περισσότερες ρίψεις; Γιατί δεν έχουμε περισσότερα;» Είναι οι συνήθεις ερωτήσεις που ακούγονται σε κάθε μεγάλη πυρκαγιά. Ανεξάρτητα από το πόσα πεζοπόρα τμήματα του Πυροσβεστικού Σώματος επιχειρούν και πόσα βυτιοφόρα είναι διαθέσιμα, πάντα το Canadair θα είναι ο επιζητούμενος από μηχανής θεός για τους κατοίκους των πληττόμενων περιοχών.
Οι πιο ψύχραιμοι θα πουν ότι είναι υπερβολική αυτή η προσμονή για τα πτητικά μέσα, ειδικά για το Canadair, ένα αεροσκάφος το οποίο παραμένει ενεργό για πάνω από 50 χρόνια και δύσκολα θα το χαρακτήριζε κάποιος σαν φορέα τεχνολογίας αιχμής. Ωστώσο είναι ακριβώς έτσι; Παρά την ξεπερασμένη τεχνολογία που φέρει κοστίζει πάνω από 30 εκ δολάρια και όσοι γνωρίζουν από αεροπυρόσβεση πίνουν νερό στο όνομά του και πιστεύουν πως αξίζει μέχρι και το τελευταίο δολάριο.
Η χρήση αεροπλάνων για την κατάσβεση μεγάλων δασικών πυρκαγιών είναι τόσο παλιά, όσο σχεδόν και η ίδια η αεροναυπηγική. Αεροπλάνα και υδροπλάνα έφεραν ειδικά προσαρμοσμένες δεξαμενές με νερό και βοηθούσαν στην πυρόσβεση ήδη από τον μεσοπόλεμο. Η μετασκευή συμβατικών αεροπλάνων σε πυροσβεστικά ήταν η κοινή πρακτική μέχρι τη δεκαετία του ‘60 που οι Καναδοί σκέφτηκαν να φτιάξουν ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος από λευκό χαρτί με μοναδικά κριτήρια αυτά της αποτελεσματικής πυρόσβεσης.
Στα τέλη της δεκαετίας παρουσίασαν στο κοινό το CL 215, την πρώτη γενιά αν και όλοι το έμαθαν με το όνομα της εταιρίας που το έφτιαξε αφού έγινε και το πιο διάσημο προΪόν της. Αρχικά το CL 215 μπορούσε να μεταφέρει 1400 λίτρα νερού, τα οποία σταδιακά αυξήθηκαν με την εξέλιξη των χρόνων για να φτάσει στις 6000 των τελευταίων CL 415. Ακόμα και τα 1400 λίτρα της πρώτης γενιάς ήταν τα διπλάσια από όσα μετέφεραν τα πυροσβεστικά εκείνης της εποχής. Επίσης μπορούσε να τα συλλέξει σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και σε επίσης ελάχιστα δευτερόλεπτα να τα ρίξει πάνω από φωτιά κάνοντας τις πολλαπλές ρίψεις μια διαδικασία ρουτίνας καθώς τα περισσότερα ανταγωνιστικά αεροσκάφη έπρεπε να προσγειωθούν για να γεμίσουν τις δεξαμενές τους.
Με τα χρόνια η χωρητικότητα των δεξαμενών των Canadair ξεπεράστηκε. Μπήκαν στο παιχνίδι της πυρόσβεσης πολύ μεγαλύτερα αεροσκάφη, με κινητήρες jet ενώ τα πρώτα CL 215 είχαν ακόμα ακτινικούς εμβολοφόρους κινητήρες και μόλις που άρχιζαν να εκσυγχρονίζονται και πάλι με ελικοφόρους, αλλά turboprop αυτή τη φορά. Όμως τα Canadair ήταν πολύ μπροστά από την εποχή τους για να αποσυρθούν.
Το μυστικό τους ήταν ο σχεδιασμός της ατράκτου και ειδικά των φτερών. Στις φωτογραφίες μοιάζει αρκετά μαζεμένο, και πράγματι η άτρακτός του είναι η μισή σε μήκος από αυτή ενός 737-900, όμως έχει συνολική επιφάνεια φτερών 25% μεγαλύτερη από το 737. H μεγάλη επιφάνεια φτερού επιτρέπει στους χειριστές να πραγματοποιούν απότομους ελιγμούς. Επειδή ακριβώς σχεδιάστηκε από την αρχή σαν πυροσβεστικό μπορεί να βουτήξει σε χαράδρες, να προσεγγίσει όσο πιο πολύ μπορεί μια πλαγιά υπό κλίση και να το κάνει με πολύ μικρές ταχύτητες για να πιάσει περισσότερο τόπο το νερό που ρίχνει. Ενω τα σύγχρονα και μεγαλύτερα jet κάνουν ρίψη από τα 300-800 πόδια, το μανιτζέβελο Canadair μπορεί να «πέσει» ακόμα και κάτω από 100 πόδια, δηλαδή στα 30 μέτρα. Χάρη στον σχεδιασμό των φτερών του μπορεί να πέσει και κάτω από 150 χαω, τη μισή από την ταχύτητα πτήσης του, για να ρίξει αλλά και για να ανεφοδιαστεί με νερό κατά την προσθαλάσσωση.
Η προσθαλάσσωση για να γεμίσει με νερό ένα CL 415 διαρκεί μόλις 12 δευτερόλεπτα. Το γέμισμα γίνεται εν κινήσει και μετά από αυτά τα 12 δευτερόλεπτα, και παρά το πρόσθετο βάρος των 6 τόνων νερού, απονηώνεται σε λιγότερο από 800 μέτρα χάρη στον σχεδιασμό του και είναι έτοιμο για ακόμα μια σωτήρια ρίψη νερού. Αν η φωτιά είναι σχετικά κοντά σε θάλασσα ή λίμνη, μπορεί να μεσολαβήσουν ως και 6 λεπτά μεταξύ δύο ρίψεων. Με καλές καιρικές συνθήκες, ένα CL 415 μπορεί να ρίξει μέσα σε μία μέρα ως και μισό εκατομμύριο λίτρα νερού πάνω από τις φωτιές.
Άραγε ένα τέτοιο αεροσκάφος έχει περιθώρια βελτίωσης; Οι ειδικοί λένε πως ακόμα και τα παλιά CL 215 με τον κατάλληλο εκσυγχρονισμό σε κινητήρες και συστήματα ελέγχου, είναι πρακτικά αναντικατάστατα. Δύσκολα μπορεί να φτιαχτεί ένα αεροσκάφος με καλύτερα χαρακτηριστικά και οι πιλότοι το επιβεβαιώνουν. Μπορεί το όνειρο κάθε πιλότου της Πολεμικής Αεροπορίας να είναι τα μαχητικά αεροσκάφη, όμως όλοι παραδέχονται πως το πιλοτάρισμα ενός Canadair προσφέρει ισάξια επίπεδα απόλαυσης και αδρεναλίνης. Η ευκολία με την οποία ρίχνεται στη μάχη και ο χειρισμός στις μανούβρες που θυμίζει ακροβατικό αεροσκάφος το καθιστά ως ένα από τα fun to fly αεροσκάφη. Αν συνυπολογίσουμε και την ικανοποίηση από την υπηρεσία στην πυρόσβεση, καταλαβαίνουμε γιατί είναι τόσο αγαπητά στους χειριστές.
