Η θεσμοθέτηση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος είναι ένα από τα μεγαλύτερα αντικείμενα συζήτησης στο ζήτημα της αντιμετώπισης της φτώχειας, χωρίς να υπάρχει κάποιο σαφές προβάδισμα σε όσους το υποστηρίζουν και σε όσους το αρνούνται. Ένα πείραμα που πρόκειται να έχει διάρκεια 3 ετών στη Γερμανία φιλοδοξεί να δώσει μια τελική απάντηση στο θέμα.
122 Γερμανοί θα παίρνουν από 1200€ τον μήνα για τρία χρόνια χωρίς καμία υποχρέωση απέναντι στο πρόγραμμα. Αν θέλουν θα μπορούν να δουλεύουν παράλληλα, να ξοδεύουν ή να αποταμιεύουν τα χρήματα που θα λαμβάνουν. Μοναδική υποχρέωση είναι να συμπληρώνουν ένα ερωτηματολόγιο 7 σημείων κατά την τριετή διάρκεια του πειράματος.
Το πείραμα δεν έχει κανένα κόστος για το γερμανικό δημόσιο και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από μια ιδιωτική πρωτοβουλία. Την ιδέα είχε το μη κερδοσκοπικό σωματείο «Το βασικό εισόδημά μου» και τα χρήματα που θα απαιτηθούν για την πραγματοποίησή του βρέθηκαν από 150.000 δωρητές.
Τα μέλη του σωματείου προωθούν την ιδέα ενός εγγυημένου βασικού εισοδήματος και μέσα από αυτό το πείραμα φιλοδοξούν να αποδείξουν ότι είναι μια ιδέα που μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά στη συνοχή και την ευημερία μιας κοινωνίας. Σύμφωνα με το σωματείο αυτά τα 1200€ δεν θα κάνουν μόνο πιο εύκολη τη ζωή των δικαιούχων χάρη στην αυξημένη ρευστότητα.
Με αυτά τα χρήματα κάποιος θα είναι πιο ελεύθερος να αφήσει μια δουλειά από την οποία δεν είναι ευχαριστημένος χωρίς τον φόβο της ανεργίας. Ακόμα μπορεί να αφοσιωθεί για λίγο στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του σε κάποιο σεμινάριο κάνοντας διάλειμμα από την εργασία του ή απλά να αποταμιεύσει κάποια λεφτά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένα τέτοιο πείραμα λαμβάνει χώρα. Έχει προηγηθεί το πείραμα της Φινλανδίας που δεν έβγαλε σαφή συμπεράσματα και το πείραμα του Καναδά το οποίο διακόπηκε πρόωρα εν μέσω πολιτικών αντιπαραθέσεων. Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα είναι ένα ζήτημα που ξεπερνά τις διαχωριστικές γραμμές των πολιτικών ιδεολογιών και γι’αυτό είναι δύσκολο να αποτιμηθεί. Για μερικούς είναι μια αριστερή ουτοπία, αλλά είναι μια σκέψη που βρίσκει στήριξη και σε πολλούς φιλελεύθερους από τη στιγμή που μπορεί να υποκαταστήσει μια σειρά από λειτουργίες του κοινωνικού κράτους.
Οι ίδιοι οι υπεύθυνοι του πειράματος δεν είναι εντελώς σίγουροι πως θα πετύχει το πείραμα και είναι σίγουροι πως κάποιοι από αυτούς θα ξοδέψουν το μηνιαίο τους «δώρο» αλόγιστα. Το ερώτημα είναι πόσοι από τους 122 συμμετέχοντες θα το κάνουν αυτό και ποιο θα είναι το το κοινωνικό και οικονομικό προφίλ αυτών. Αυτός είναι και ο λόγος που οι συμμετέχοντες ανήκουν σε ένα ευρύ κοινωνικό φάσμα.
Πόσο κακή ιδέα μπορεί να είναι να σου δίνουν 1200€ κάθε μήνα;