Πως είναι δυνατόν να γράψουμε ένα δωμάτιο; Πως είναι δυνατόν να διαβάσουμε ένα δωμάτιο;
Η άσκοπη περιπλάνηση, εν τινι μέτρω, εντός του σπιτιού μας είναι μία άλλη μορφή χαριτωμένου φλαναρίσματος, που περισσότερη σχέση έχει με την συναισθηματική μικροοικονομία παρά με κάτι μείζον σαν ιδέα. Μια περιπλάνηση περισσότερο εσωστρεφής, εκεί όπου κάποιος αισθάνεται γίγαντας φτιαγμένος από ζιβελίνα κι αφέντης από αστρακάν, μάρτυρας υπόγειος μα πάντα ανεβασμένος απάνω στους γόμφους των πράγματων του.
Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει λέει ο σοφός λαός που όλα μέσα του τα περικλείει εξυπαρχής και φυσικά έχει τα δίκια του.
Πλέον τα άστιλπνα σπίτια μας δεν είναι ακριβώς σπίτια, είναι σκυροδεμικά κουτιά στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο κι εμείς μέσα σε τούτα τα τετραγωνισμένα ή μακρόστενα εγκόλπια παραδέρνουμε και ξεφλουδίζουμε τα τολύπια των ημερών μας εν τη μέση ενός κεντροφόρου, άβυθου κι απαστράπτοντος άστεως.
Εδώ αναγκαστικά πίπτουν ανάλαφρα ομπρός των ψοφοδεών οφθαλμών μας τα ηλιόλουστα οράματα όλων των σπιτιών που έχουμε ζήσει, όπως επίσης και των σπιτιών που ακόμη δεν έχουμε κατοικήσει και πρόκειται να βρεθούμε εντός τους στο εγγύς μέλλον.
Τα σπίτια μας, είτε μελλοντικά, είτε παρελθοντικά ή τωρινά, έχουν άρρηκτη σχέση με την άκρατη και ξαφνική ονειροπόληση.
Εντός του σπιτιού σου περικλείεται όλος σου ο γνωστός κόσμος, η μικρογραφία του εξιδανικευμένη κείτεται επί των δαχτύλων σου κι αναλύεται εξ αρχής. Η πάντα παρεπίδημη πλάση όπως ιδανικά θα επιθυμούσες να είναι αν την γνώριζες απέξω κι ανακατωτά.
Γι’ αυτό ο χώρος που ονειρευτήκαμε και ζήσαμε σαν παιδιά είναι για πάντα χαραγμένος στη μνήμη μας σαν κάτι το ιδανικό, ωσάν μία μαλακή επιφάνεια κεριού απάνω στο στήθος μας που με τα χρόνια σκλήρυνε και παραποιήθηκε αργά σε μια προσωπική μας συναισθηματική σφραγίδα.
Το σπίτι μεγαλώνει μαζί μας κι αποκτάει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μας.
Πάντα ζαλωνόμαστε στην ράχη το ονειρικό μας σπίτι – ακόμη κι αν δεν είναι φανερό στην όψη μας - σαν αναψιδωτά, ωσάν σερνάμενες, λερές χελώνες κι έτσι διασχίζουμε αργά την μπερδεμένη γραμμή του κατοικείν.
Η μεταμόρφωση των internet memes και η χαριτωμένη τους ανεπάρκεια
Υπάρχουν όμως και τα εγγενή σφάλματα των σπιτιών που ζήσαμε, κι αυτό είναι κάτι το αναντίρρητο. Ή έστω τα σφάλματα που εμείς τους έχουμε προσδώσει λόγω άμετρης υποχθόνιας αγάπης προς τα τρυφερά θεμέλια τους εντός μας.
Μπορεί, που και που, να’ ρχεται ο δυνατός άνεμος και να ξεκολλάει καμιά πλάκα της στέγης για να σκοτώσει κάποιον περαστικό. Μπορεί, για μια στιγμή, να πυρπολήσει ο κεραυνός τα τζάμια στα παράθυρα.*
Και να που βρίσκομαι τώρα εντός της περιούσιας, νουνεχής περιπλάνησης μου, μέσα στο ίδιο το άτρεπτο διαμέρισμα που καταναλώνω τις μετρημένες ώρες του βίου μου, να τρέχω να ημερέψω τον όνυχα του αιλουροειδούς να μην λουριδιάσει κι αποκόψει τη νότια μεγάλη νήσο κι άλλο εκ του παλαιού χάρτη της Ελλάδας άνωθεν της τράπεζας της κουζίνας, να σφαλίξω το παράθυρο στο αμφίσημο καθιστικό για να μην εισχωρήσει ο επονείδιστος τύρβος του πεζοδρομίου, να κλείσω το αδηφάγο θερμοσίφωνο για να μην μ’ αρπάξουν τα ηλεκτρικά φορτία εντός της μπανιέρας και τελικά τελειώσει δοξασμένα η απογευματινή πορεία μου καβάλα μιας ελάσσονας ηλεκτρικής καταιγίδας εντός λουτρού.
Ναι, τα σφάλματα είναι πολλά σε τούτο το προσωπικό μου σπήλαιο. Μα τούτα είναι που το κάνουν ξεχωριστό κι όχι το όνομα μου στην πλαστική θήκη της εισόδου.Κάτι δεν πάει καλά με το ανήλιαγο, κοντοστούπικο παγοκυτίον κι όλο με ξυπνά με τα θανατερά γουργουρητά του, το παλαιό πλυντήριο είναι έξω στο μπαλκόνι και χορεύει μια μαζούρκα θορυβώδης κι επικίνδυνη, έτοιμο για ένα αμάλαγο μηχανικό pas de cheval, προσγειωμένο μελλοντικά σε κάποια τρίγλυφη μετόπη κάποιου ενεού και κεχηνότα, άτυχου περαστικού, ξέγνοιαστου Γερμανού ή Γάλλου συλλέκτη βαλκανικών ψευδαισθήσεων.
Γιατί φουσκώνουν ξαφνικά οι σοβάδες τις νύχτες κι από πού έρχονται όλες εκείνες οι τραμπαλιζόμενες προνύμφες που βρίσκω στα μαλλιά μου και σχηματίζουν ένα στέμμα διάφανο μα κινούμενο διαρκώς;
Άστεως δάκρυα: Τα ίχνη μιας αρχιτεκτονικής εξαφάνισης
Ετούτο το στέμμα αντιπροσωπεύει κάτι το υποφωτισμένο, το εσφαλμένα υπέροχο αλλά κι απόλυτα προσωπικό. Εδώ ακριβώς κείτεται και η ανεξαρτησία του εν οίκω flâneur.
Άνωθεν στρέφεις τους οφθαλμούς σου κι αναρωτιέσαι αν ετούτη η οικία είναι μαγεμένη ελαφρώς ή μήπως είναι μόνο η ανάκαρα της ονειροπόλησης σου, μια ανάγκη να δραπετεύσεις απ' την ρηχότητα ενός σύγχρονου τρόπου διαβίωσης και του τωρινού ανιαρού εαυτού σου;
Το σπίτι που όλοι μας μέσα του περιδιαβαίνουμε ωσάν αυτόκλητοι flâneurs περιέχει για εμάς όλα τα ενοφθαλμισμένα λάθη που πρόκειται κάποτε ν’ αγαπήσουμε όταν τα αποχωριστούμε. Ποτέ το παρόν δεν υπήρξε η ώρα για να συνειδητοποιήσουμε τον χαμό των πραγμάτων μας, είναι λες και πρέπει να περάσει το αγκαθωτό τώρα της στιγμής για να χριστεί ικανή μία ανάμνηση να γεννηθεί και μία πράξη να κηδευτεί εντός μας.
Όλα τα σπίτια που μέσα τους ζήσαμε και δημιουργήσαμε οπτικούς ή συναισθηματικούς σκεδασμούς ήταν κατακλυσμένα από μαλακά σφάλματα κι αυτό συνέβαινε διότι εμείς μέσα στην ανεύρετη καρδιά μας είχαμε πάντα εκείνο το ονειρεμένο σπίτι που ίσως μόνο το παιδικό μας δωμάτιο και η πατρική οικία να πλησίασε κατά πολύ.
Τα δύο παράθυρα στο παιδικό δωμάτιο που κοιτούσαν προς το αφράτο βουνό είναι τώρα οι ίδιοι οι οφθαλμοί μας.
Καθώς προχωράω μέσα στο σπίτι που τώρα ανασαίνω ξέρω σε κάθε ασταθές φλανερικό μου βήμα πως ίσως ανακαλύψω κατιτίς καινούριο, κάτι που μέχρι χτες μου ήταν άφαντο κι ακοινώνητο – μια λοξή ματιά την πιο ακατάλληλη ώρα ίσως βοηθήσει. Αυτή είναι και η έννοια του οικιακού περιπλανώμενου. Ο κατ’ οίκον flâneur δεν έχει όρια στο βλέμμα και στις διαθέσεις του, όπως ακριβώς εκείνος που βρίσκεται έξω, στο πιο Μεγάλο και Μητρογονικό Σπίτι μας. Ετούτο είναι που πάντοτε τον περισώζει από μία αυτομόληση του εκ του μπαλκονιού εν μέσω της νυκτός.
Η πλάση εισέρχεται μέσα στο σπίτι κι από εκεί μετουσιώνεται σε αυτό που τώρα είμαι και που κάποτε θα φανταστώ πως υπήρξα.
