Μα να μην υπάρχει ούτε ένας διορατικός ηγέτης ανάμεσα στην αφρόκρεμα της παγκόσμιας ηγεσίας; Η αλήθεια είναι ότι υπήρξαν δυο φωτεινές εξαιρέσεις, αλλά δυστυχώς αυτοί οι δύο άντρες δεν συναντήθηκαν ποτέ, δυστυχώς για τους ίδιους, για τις πατρίδες τους και για ολόκληρο τον κόσμο.
Το μενού των διαπραγματεύσεων δεν ήταν μόνο η Γερμανία, αν και αυτό ήταν ο κύριο πιάτο που έκαιγε τους Γάλλους οικοδεσπότες. Η νέα αναδυόμενη παγκόσμια δύναμη που άκουγε στο όνομα των ΗΠΑ προσπάθησε μέσω του προέδρου Wilson να βάλει στο τραπέζι το καυτό θέμα των αποικιών. Η ιστορία των ΗΠΑ μπορεί να μην είχε το ιστορικό βάθος των Ευρωπαίων συνδαιτυμόνων της, ωστόσο ως πρώην αποικία ήξερε από πρώτο χέρι την ακόρεστη αυτή δίψα που νιώθει ένας λαός που βλέπει να του κλέβουν το βιός μέσα από τα χέρια του.
Ταυτόχρονα έζησαν από πολύ κοντά, στην περίπτωση της Κούβας από πάρα πάρα πολύ κοντά, τη διαδικασία της αποαποικιοποίησης της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής και γνώριζαν πολύ καλά ότι η Ασία και η Αφρική ήταν στον προθάλαμο της δικής τους ιστορίας. Το φάντασμα το συνεδρίου του Βερολίνου πλανιόταν πάνω από τον ουρανό της γαλλικής πρωτεύουσας και αυτή τη φορά μπορεί να μην ήταν στην ημερήσια διάταξη ο ντροπιαστικός διαμελισμός της Αφρικής, αλλά κάτι εξίσου οπισθοδρομικό, η επιβεβαίωση μιας ήδη προβληματικής κατάστασης σε ακόμα μεγαλύτερα τμήματα της υφηλίου.
Μεθυσμένες από την πύρρειο νίκη τους, χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αγνόησαν επιδεικτικά όλες τις φωνές από τις αποικίες τους που ζητούσαν αυτοδιάθεση. Χιλιάδες πτώματα στρατιωτών από την Αφρική και την Ασία κείτονταν νεκρά από τα ορύγματα του Βελγίου, μέχρι τους αμμόλοφους της Μέσης Ανατολής και ζητούσαν την ελάχιστη δυνατή δικαίωση, ο θάνατός τους μακριά από την πατρίδα να εξαργυρωθεί σε μια καλύτερη ζωή για αυτούς που άφησαν πίσω.
Ένας-ένας οι εκπρόσωποι διαφόρων εθνών από την Αφρική και την Ασία έτρωγαν πόρτα από όσους έπρεπε να τους ακούσουν, αν και ο πρόεδρος Wilson τους προειδοποιούσε ότι δεν μπορούν να αγνοούν για πολύ καιρό ακόμα εκατομμύρια ανθρώπων που το μόνο που ζητούσαν ήταν να γίνουν αφέντες στον τόπο τους. Ανάμεσα στους ηγέτες που ζητούσαν ακρόαση για να διευθετηθεί το θέμα τους ήταν ο νεαρός Χο Τσι Μινχ, δεν είχε κλείσει ακόμα τα 30 και είχε ήδη μια μεγάλη προϋπηρεσία σε κουζίνες καραβιών, αλλά και στον γαλλικό στρατό με τον οποίο είχε κάνει κι ένα μικρό πέρασμα από τη Μακεδονία στα μέσα του πολέμου.
Μπορεί να είχε ήδη ασπαστεί τις αρχές του Μαρξισμού-Λενινισμού, ο οποίος έδινε τις πρώτες του εξετάσεις στην άλλη άκρη της Ευρώπης, όμως ήταν πάνω από όλα ένα φλογερός πατριώτης. Δυστυχώς δεν κατάφερε να συναντήσει τον Αμερικανό πρόεδρο, αν και είχε φροντίσει να δανειστεί ακόμα και φράκο για το ραντεβού τους. Το γιατί δεν έγινε ποτέ εκείνο το ραντεβού ακόμα δεν έχει απαντηθεί με βεβαιότητα. Άλλοι λένε πως ο Wilson θεωρούσε άλλες αποικίες πιο σημαντικές από τη Γαλλική Ινδοκίνα, άλλοι πως ο Xo δεν είχε καμία πραγματική διάθεση να τον δει και βρισκόταν στο Παρίσι περισσότερο ως απεσταλμένος της 3ης Διεθνούς.
Ωστόσο ο Χο Τσι Μινχ είχε δώσει ήδη τα πρώτα του δείγμα γραφής σαν Βιετναμέζος πατριώτης, ακόμα κι αν η πατρίδα του δεν υπήρχε ακόμα και ήταν μόνο ένα κομμάτι αυτού που ονομαζόταν Γαλλική Ινδοκίνα. Οι Βιετναμέζοι, όπως και όλοι οι υπόδουλοι λαοί σε στην Ασία και την Αφρική είχαν ήδη αρχίσει να διαμορφώνουν την εθνική τους ταυτότητα και το πότε ακριβώς αυτή θα γινόταν και κρατική ήταν μόνο θέμα χρόνου και μέσων. Η έγκαιρη διευθέτηση του αποικιακού ζητήματος θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια ζωών σε όλες τις γωνιές του πλανήτη.
Δυστυχώς η Ευρώπη συνειδητοποίησε την ωμή πραγματικότητα μόνο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το αποικιακό ζήτημα έγινε υπαρξιακό για την ίδια, αλλά και γιατί μπήκε η ΕΣΣΔ σε αυτό σαν άσπονδη φίλη κάθε πιθανού ή απίθανου κινήματος αυτοδιάθεσης. Μετά τον πόλεμο το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορούσε να σηκώσει στους ώμους του την Ινδία, η Ολλανδία αδυνατούσε να ανταποκριθεί ως κηδεμόνας της Ινδονησίας, όμως οι Γάλλοι για κάποιον λόγο πίστεψαν πως μπορούν να κρατήσουν την Ινδοκίνα.
Η έγκαιρη φυγή των πρώτων έδωσε τη δυνατότητα για μια πιο ομαλή μετάβαση στην μεταποικιακή εποχή. Η εμμονή των Γάλλων δεν κατέληξε μόνο σε μια ντροπιαστική ήττα στο Ντιεν Μπιεν Φου, αλλά έστησε τους όρους ενός αιματηρού πολέμου που συνεχίστηκε ακόμα και 20 χρόνια μετά τη άτακτη φυγή των Γάλλων από την περιοχή. Η ειρωνεία στην περίπτωση του Βιετνάμ είναι ότι οι Αμερικανοί επανέλαβαν τα λάθη της Ευρώπης γιατί οι ΗΠΑ μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι ΗΠΑ του Wilson δεν υπήρχαν πια, έγιναν η αλαζονική αποικιακή δύναμη που πριν από 30 χρόνια κατηγορούσαν.
Με τα αν φυσικά και δεν γράφεται ιστορία και κανείς δεν μπορεί να πει τι θα γινόταν αν τελικά η παγκόσμια ελίτ άκουγε εκείνον τον ξερακιανό μάγειρα που λίγα χρόνια αργότερα θα γινόταν ο νεκροθάφτης της γαλλικής αυτοκρατορίας και θα έβαζε ένα όριο στην αμερικανική. Το μόνο που μπορεί να χρησιμεύσει σαν μάθημα από αυτή την ιστορία είναι ότι δεν πρέπει να αγνοούνται τα σημάδια της επιθυμίας ενός λαού μέσα από τον ηγέτη του.
Ακόμα και μισό αιώνα μετά το τέλος του πολέμου του Βιετνάμ, το φάντασμα του Χο Τσι Μινχ πλανάται ακόμα πάνω από κάθε πόλεμο, εμφύλιο ή μη που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν μια αλαζονική υπερδύναμη είχε πάρει λίγο περισσότερο στα σοβαρά έναν αποφασισμένο ηγέτη ενός ακόμα πιο αποφασισμένου λαού.