Ένας μεγάλος Έλληνας ζωγράφος άφησε την τελευταία του πνοή χτες. Ο Αλέκος Φασιανός ήταν ένας από τους πιο γνωστούς και σπουδαιότερους εικαστικούς στην Ελλάδα. Ποιος δεν έχει ρίξει μία ματιά σε κάποιον από τους καταπληκτικούς του ζωγραφικούς πίνακες; Όλοι κάπου έχουμε κοιτάξει ένα Φασιανό, ακόμη κι αν πρόκειται για εικόνα στο ίντερνετ ή ακόμη και κάποιο φθηνό copy σε έναν τοίχο σπιτιού ή γραφείου.
Γιατί όλοι μας ξέρουμε τον Φασιανό...ακόμη κι αν δεν τον ξέρουμε
Σίγουρα, μπορεί να μην ασχολείσαι με τη ζωγραφική, μπορεί να μην έχεις ιδέα από εικαστικά, αλλά αυτό όμως δεν σε εμποδίζει να ξέρεις τον Φασιανό. Όλο και κάπου έχει πάρει το μάτι σου κάποιο από τα ζωγραφικά σου έργα. Γιατί; Μα είναι απλό...είναι τόσο διαδεδομένα που βρίσκεις παντού ένα αντίγραφο των έργων του. Σε κάποιο γραφείο, σε μία δημόσια υπηρεσία, σε ένα άλμπουμ μουσικής, ακόμη και σε κάποιο ράφι του σούπερ μάρκετ.
Οι πίνακες του έγιναν τόσο γνωστοί την δεκαετία του '80 και του '90 που κυριολεκτικά κυκλοφορούν ακόμη παντού. Δεν υπήρχε περίπτωση να πας επίσκεψη σε κάποιο σπίτι και να μην έβλεπες έναν Φασιανό στον τοίχο, έστω και αντίγραφο. Αυτό ήταν κάτι πολύ στάνταρ για εμάς που γεννηθήκαμε την δεκαετία του '80. Ο Φασιανός κάπως στιγμάτησε το βλέμμα μας, θέλωντας και μη.
Ποια είναι η ζωή του;
Γεννήθηκε στην περιοχή της Πλάκας στην Αθήνα. Σπούδασε βιολί στο Ωδείο Αθηνών και ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών το διάστημα 1956-1960 στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη. Μελέτησε την αρχαία ελληνική αγγειογραφία και τη Βυζαντινή εικονογραφία.
Η ζωγραφική ήταν όμως η παντοτινή του και πιο αληθινή αγάπη. Ποτέ δεν αγάπησε ποτέ μία τέχνη όσο τη ζωγραφική. Κι αυτό φαινόταν σε κάθε του έργο, σε κάθε του ψυχική εκμυστήρευση. Τα έργα του άφησαν ιστορία και στιγμάτισαν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και μεγάλο μέρος της παγκόσμιας αγοράς της τέχνης.
Ποιο είναι το ύφος της τέχνης του;
Το χαρακτηριστικό ύφος του Φασιανού διαμορφώνεται στις αρχές της δεκαετίας του '60. Τότε ήταν που άρχιζε να μεγαλουργεί στη μνήμη και το βλέμμα του κοινού. Ο κόσμος της τέχνης στην Ελλάδα δεν θα ήταν ποτέ ο ίδιος μετά από τον Φασιανό.
Τρία βασικά θέματα έμειναν αναλλοίωτα στη διάρκεια της πορείας του: άνθρωπος, φύση, περιβάλλον. Η σπουδή του ελληνικού πολιτισμού και η ενασχόληση με τις γραφικές τέχνες και τη χαρακτική επηρέασαν και το ζωγραφικό του έργο. Οι πίνακες του ήταν γεμάτοι από έντονα χρώματα και μορφές που ήταν βγαλμένες από κάποιο όμορφο όνειρο.
Στις πρώτες συνθέσεις του κυριαρχεί η μορφή του αξιωματικού με τα φουσκωτά, κόκκινα μάγουλα, τα φανταχτερά σιρίτια στη στολή και το γελοιογραφικά υποβλητικό ύφος. Σταδιακά οι μορφές κινούνται και αποκτούν δική τους ζωή. Γίνονται ζεύγη που γεμίζουν το χώρο μόλις αγγίζουν η μία την άλλη, μένοντας ωστόσο ενωμένες σχεδιαστικά σε μία μάζα.
Τι ακριβώς κατάφερε να κάνει ο Φασιανός;
Η αρχαία ελληνική αγγειογραφία, η βυζαντινή και λαϊκή παράδοση, η ζωγραφική του Θεόφιλου αλλά και τύποι της σύγχρονης τέχνης βρίσκονται στο υπόβαθρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Φασιανού, που, μέσα από το καθαρό και ενιαίο χρώμα, το ελεύθερο και δεξιοτεχνικό σχέδιο, την παιδικότητα και την ευαισθησία της απόδοσης, καταλήγει σε προσωπικές διατυπώσεις.
Ένας ζωγράφος που άλλαξε πολλά δεδομένα στη μέχρι τώρα πορεία της ελληνικής τέχνης
Ο Αλέκος Φασιανός κράτησε τον άνθρωπο στο επίκεντρο της τέχνης του. Ότι έφτιαχνε είχε να κάνει με τον άνθρωπο, τη φύση και το περιβάλλον.
Στο έργο του κυρίαρχη είναι η ανθρώπινη μορφή - χαρακτηριστικές είναι οι φιγούρες του ποδηλάτη ή του καπνιστή, που επανέρχονται στη ζωγραφική του -, ενώ σε πιο περιορισμένη έκταση απεικονίζει και άλλα θέματα, όπως νεκρές φύσεις.
Έφυγε από τη ζωή χτες σε ηλικία 87 χρόνων στο πλευρό της γυναίκας του και των δύο παιδιών του.
