«Τη στιγμή που ο κόσμος θα σταματήσει να ασχολείται με το Αφγανιστάν, τότε θα δούμε τι πραγματικά σχεδιάζουν οι Ταλιμπάν» είναι η ανατριχιαστική δήλωση στο «The Hollywood Reporter» της βραβευμένης με Όσκαρ για Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους το 2020, Carol Dysinger με τίτλο «Learning to Skateboard in a Warzone (If You're a Girl)» για όσα γίνονται τις τελευταίες μέρες στην Καμπούλ.
Η Αμερικανίδα σκηνοθέτης πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής της στο πολύπαθο Αφγανιστάν το οποίο βλέπει τις τελευταίες μέρες ένα απέραντο σκότος να σκεπάζει το μέλλον. Με τις διεθνείς δυνάμεις απλώς να παρακολουθούν, την πολιτική ηγεσία της χώρας να αποχωρεί με ελαφρά πηδηματάκια εν μια νυκτί και τους Ταλιμπάν να εισβάλουν λες και βρίσκονται σε παρέλαση, το Αφγανιστάν επιστρέφει σε μέρες της πενταετίας 1996-2001, όταν οι κατακτητές φρόντιζαν να επιβάλλουν με κάθε σκληρότητα την εφαρμογή της Σαρίας, βάζοντας ταφόπλακα στα όνειρα του κόσμου για ελεύθερη έκφραση, αλλά και την ελπίδα των γυναικών για μια ελεύθερη ζωή.
Μπορεί οι εισβολείς να δήλωσαν πως δεν πρόκειται να αλλάξουν τίποτα στην καθημερινότητα των Αφγανών όπως και ότι «δεν θέλουμε να βλάψουμε κανέναν στο αεροδρόμιο» ωστόσο ποιος μπορεί να πιστέψει τη συγκεκριμένη δήλωση του αξιωματούχου των Ταλιμπάν, από τη στιγμή που εμποδίζουν κόσμο από το να πάει στο αεροδρόμιο και να φύγει για ένα καλύτερο αύριο στο εξωτερικό.
Τέχνη και γυναίκα το ίδιο και το αυτό
Από τότε που έγινε γνωστή η εισβολή στην Καμπούλ όλος ο κόσμος εστίασε στην σκληρότητα των Ταλιμπάν και του Ισλαμιστικού Νόμου, κυρίως δε για την αντιμετώπιση που θα έχουν απέναντι στις γυναίκες τις οποίες και θεωρούν ως ένα ον που δεν αξίζει να έχει δικαιώματα και προοπτικές.
Είναι τρομακτικό που όσα βλέπαμε σε ταινίες γίνονται πραγματικότητα το 2021 στο Αφγανιστάν.
«Βιώνουμε μια ανθρωπιστική κρίση και ο κόσμος παραμένει σιωπηλός» αναφέρει στο «The Hollywood Reporter» η Αφγανή σκηνοθέτης και γενική διεθύντρια της Εθνικής Κινηματογραφικής Σκηνής, Sahraa Karimi, ανησυχώντας ταυτόχρονα πως μαζί με την ελπίδα για το αύριο, σε κρίση βρίσκεται η τέχνη και όλοι όσοι την εκπροσωπούν στην πολύπαθη χώρα της.
«Είναι βέβαιο ότι θα τιμωρήσουν την τέχνη και όλα όσα πρεσβεύει. Εγώ και πολλοί άλλοι κινηματογραφιστές είναι αρκετά πιθανό να είμαστε οι επόμενοι στη λίστα των Ταλιμπάν» θα δηλώσει, βλέποντας τους κόπους και όλα όσα πάλευε τόσα χρόνια να μοιάζουν καταδικασμένα.
Ένας άλλος κινηματογραφιστής, ο Hassan Fazili ο οποίος δεν κατάφερε να διαφύγει από τη χώρα, περιμένει τρεμάμενος στο χώρο που διαμένει, αναφέροντας πως «όλοι γνωρίζουμε τον τρόπο σκέψης των Ταλιμπάν και τη διάθεσή τους να καταστρέφουν τα πάντα. Όπως δεν θέλουν να βλέπουν τις γυναίκες να κοινονικοποιούνται δεν θέλουν να βλέπουν τρόπο έκφρασης μέσω της κουλτούρας, έργων και γενικότερα τέτοιων δράσεων».
Αυτή τη στιγμή μπορεί μπροστά στην απώλεια της ζωής και ενός «μαύρου» μέλλοντος για τον λαό του Αφγανιστάν, το να μιλάμε για τη σωτηρία της τέχνης να μοιάζει ακούσιο και δευτερεύουσας σημασίας. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε τι πρεσβεύει ο κάθε τρόπος τέχνης, τι εκφράζει η εκάστοτε ζωγραφιά, η ταινία, το τραγούδι. Και αυτό είναι η άποψη. Και όταν φτάνεις σε σημείο να «κυνηγάς» την άποψη, ουσιαστικά κόβεις κάθε ελπίδα.
«Όπως και την προηγούμενη φορά, οι Ταλιμπάν δεν θα ξεκινήσουν τις θηριωδίες από την Καμπούλ αλλά από τις μικρότερες επικράτειες όπως την Κανταχάρ για να μην έχουν τόσο μεγάλη προβολή. Και στο τέλος θα φτάσουν στην πρωτεύουσα. Πρέπει να προσέχουμε διπλά» κατέληξε η Dysinger.