«Ψύχραιμη επιβλητικότητα». Είναι ίσως οι δύο λέξεις για τον χαρακτήρα του Norton που μου έχουν μείνει από τις δεκάδες κριτικές που έχω διαβάσει για την υποκριτική του. Το μεγαλείο ενός ανθρώπου δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τις επιτυχίες του, αλλά και από εκείνα με τα οποία ασχολείται πέρα από τις κάμερες. Θα μπορούσαμε εύκολα να πούμε πως ο Norton είναι από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του, αλλά μόνο αυτό δεν θα ήταν αρκετό. Πέρα από τον ηθοποιό υπάρχει και ο άνθρωπος. Που ασχολείται με το φιλανθρωπικό έργο για πάνω από 15 χρόνια. Που έχει στηρίξει το Σωματείο Ηθοποιών όσο κανένας άλλος στην ηλικία του. Που προτρέπει τους φοιτητές στα πανεπιστήμια να καταψηφίζουν ηγέτες που στηρίζουν την διαφθορά και την κερδοσκοπία.
Όλα αυτά ωστόσο, δεν θα τα γνωρίζαμε αν δεν είχαμε γνωρίσει τον Edward Norton από τις ταινίες του. Τα τελευταία χρόνια ξαναμπήκε στο προσκήνιο χάρη στο αριστουργηματικό Birdman, αλλά όπως λέει και το ρητό «κοίτα τα σημάδια από νωρίς». Ο Norton έδειξε ότι πράγματι θα αφήσει το στίγμα του στον κόσμο της υποκριτικής. Για το ατημέλητα επιμελές στυλ υποκριτικής του, που σε κάνει να πιστεύεις ότι μιλάς περισσότερο με κάποιον μέντορα παρά με ηθοποιό που παρελαύνει μέσα από σκηνές.
Πέρα από το Collateral Beauty, το Painted Veil, το Illusionist, το Kingdom of Heaven, το Red Dragon και δεκάδες ακόμη φιλμ στα οποία έχει πρωταγωνιστήσεις, εμείς ξεχωρίζουμε τις 5 που τον σημάδεψαν και στη συνέχεια σημάδεψαν εμάς.
Primal Fear
Οι κριτικές της εποχής έγραφαν για τον ηθοποιό που «εκτόπισε» τον Richard Gere. Για μένα, δεν θα έπρεπε να υπήρχε καν σύγκριση. Πολύ πριν το Split με τον McAvoy, ήταν ο Edward Norton που κέρδιζε τα εύσημα με τον ρόλο του Roy Stampler – αφού όπως ισχυρίστηκε και ο χαρακτήρας του, δεν υπήρξε ποτέ Aaron. Ο Norton δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας στον ρόλο του ψυχοπαθή πιτσιρικά δολοφόνου, που καταφέρνει να πείσει τους πάντες ότι παθαίνει διαλείψεις κατά την διαδικασία των φόνων. Ακόμη και του συνηγόρου του. Μία ταινία που έβαλε τον Norton στο στόχαστρο των μεγάλων παραγωγών.
The People vs Larry Flynt
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η ταινία θεωρείται εξαιρετική και άλλοι τόσοι που πιστοποιούν την πρόταση για Όσκαρ Α’ Ανδρικού στον Woody Harrelson. Ας μιλήσουμε όμως και για τον άνθρωπο που κατάφερε να δώσει στην ταινία την κατάλληλη δραματική-δικαστική νότα που την έκανε εξίσου ενδιαφέρουσα. Δεν είναι μόνα όλα όσα εκπροσωπεί ο Norton ως Alan Isaacman, αλλά ο τρόπος που επιλέγει να τα παρουσιάσει. Συγκροτημένα, αλλά με πάθος. Ρομαντικά, αλλά με την κατάλληλη δόση ρεαλισμού. Όλα αυτά μέσα από κορυφαίους μονόλογους για την ελευθερία του λόγου και πως αποτελεί βασικό θεμέλιο διαμόρφωσης της σύγχρονης κοινωνίας. Ταινία σταθμός για τον Edward Norton.
Fight Club
Την πρώτη φορά που την είδα, μου άρεσε το εφηβικό στοιχείο της υπόθεσης. Ένα μάτσο τύποι παίζουν μπουνιές σε ένα υπόγειο υπό την καθοδήγηση του Brad Pitt. Όλοι θα θέλαμε να ήμασταν μέλος αυτής της λέσχης – ακόμη και εκείνοι που δεν το παραδέχονται. Μεγαλώνοντας, εκτιμήσαμε περισσότερο την Edward Norton πλευρά. Και ξέρετε γιατί; Γιατί ο Edward εκπροσωπούσε τον άνθρωπο που είμαστε εμείς σήμερα. Που δέχεται δεκάδες πληροφορίες, που αγοράζει πράγματα χωρίς να έχει ανάγκη, που αναζητεί τους λόγους που έχει κατάθλιψη και ψάχνει διεξόδους από την καθημερινότητα. Ο Norton, είμαστε όλοι εμείς που κάποια στιγμή θέλουμε να συναντήσουμε μία πιο άναρχη και τρελή δόση του εαυτού μας. Τι είναι λοιπόν σήμερα αυτή η ταινία για εμάς; Κάθαρση. Για τον Norton; Μία από τις πιο ολοκληρωμένες δουλειές που έκανε ποτέ.
American History X
Αν η Γενιά Χ τον λάτρεψε με το Fight Club, οι Millennials τον γνώρισαν από τα Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας. Δεν είναι ο τυπικός νεοναζί. Είναι ο γιος του γείτονά σου. Το παιδί της διπλανής πόρτας. Σε ένα φιλμ γεμάτο μίσος, περισσότερο μίσος και ακόμη πιο πολύ μίσος. Ταινία σταθμός που σηματοδότησε μία δυνατή κλωτσιά στα αχαμνά του ρατσισμού, σε σημείο που διδάσκεται στα αμερικανικά σχολεία – χώρια του ότι υπήρξε και η επιστροφή του Edward Furlong. Ουσιαστικά όμως, ο ρόλος του Norton είναι ένας δραματικός ρόλος. Για όλα όσα πολεμάς χρόνια ολόκληρα και που καλείσαι να μάθεις με την άσχημη πλέον πλευρά, ότι η ζωή «είναι πολύ μικρή για να είσαι συνέχεια θυμωμένος». Για τους περισσότερους, είναι η ταινία για την οποία ο Norton άξιζε ένα Όσκαρ.
25th Hour
Από τα χεράκια του Spike Lee και με την βοήθεια του Tobey Maguire, η 25η Ώρα ονομάστηκε μία από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας της. Το 2002 που βγήκε, ήταν μία γερή σφαλιάρα για όλους μας. Καλεστήκαμε να αναρωτηθούμε πως θα ήταν η ζωή αν είχαμε κάνει όλες εκείνες τις λάθος επιλογές. Και η αλήθεια γύρω από αυτό είναι μία. Ότι οι λάθος επιλογές δεν καταστρέφουν μόνο εσένα, αλλά και τους γύρω σου. Για τον Norton, αυτή η ταινία θα μπορούσε να είναι ένας θεατρικός μονόλογος – άλλωστε όταν το έγραφε ο David Benioff το φανταζόταν στο θέατρο. Είναι η στιγμή που πρέπει να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα κατάματα και να ετοιμαστείς για την μπόρα που πλησιάζει. Και το πως επιβιώνει ο καθένας μας, είναι κάτι εξ’ ολοκλήρου διαφορετικό. Γιατί έχει να κάνει με πως έχεις μάθει να το ζεις τόσο καιρό με τον εαυτό σου. Για μένα, ήταν και θα είναι η καλύτερη ταινία του Edward Norton.
