Πόση αλήθεια και πόσο ψέμα ή υπερβολή κρύβει μέσα της η περιβόητη «ελληνοποίηση» των ομάδων στο μπάσκετ, του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού; Κατά την ταπεινή μου άποψη έχει απ’ όλα ο μπαξές – εξαρτάται πώς σε βολεύει να το χρησιμοποιείς, πού θέλεις να φορτώνεις το «ανάθεμα» και πώς στήνεις την επικοινωνιακή σου ομπρέλα πάνω από την ομάδα. Στο τέλος της ημέρας όμως, στο τέλος της χρονιάς, κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί από κανέναν, όσο καλά κι αν δουλεύει το «σύστημα»…
Αν ρωτάτε εμένα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, της ελεύθερης διακίνησης κοινοτικών παικτών σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ελευθερίας που δίνει η δυνατότητα χρησιμοποίησης έξι ξένων στην Α1 και όσων θέλει η κάθε ομάδα στην Ευρωλίγκα, κάνει τη συζήτηση περί ελληνοποίησης και ελληνικού κορμού να περνάει σε δεύτερη μοίρα: οι – κατά τεκμήριον – καλύτεροι παίκτες αργά ή γρήγορα θα κυνηγήσουν το όνειρό τους στο ΝΒΑ, οι πολύ καλοί θα μείνουν εκεί, οι καλοί θα το παλέψουν όσο παραπάνω μπορούν και αν αποφασίσουν να επιστρέψουν, θα έχουν ένα πιο γεμάτο βιογραφικό και ένα υψηλότερο κασέ. Με έναν ιδιαίτερο τρόπο, οι ευρωπαϊκές ομάδες, η Ευρωλίγκα, λειτουργεί τα τελευταία χρόνια σαν «φυτώριο» του ΝΒΑ, σαν το «χωριό» που κάνουν το αγροτικό τους, για να πάνε με «ειδικότητα» στις ΗΠΑ. Και απλά είναι θέμα του κάθε παίκτη πότε θα υποκύψει στις «Σειρήνες» κι αν θα πάει άγουρος, ώστε να μάθει και να εξελιχθεί εκεί ή θα πάει πιο ώριμος, σε μεγαλύτερη ηλικία. Αν θα πάει για να κάνει καριέρα εκεί ή για να ζήσει το όνειρο για μερικά χρόνια, να δει πώς παίζουν το μπάσκετ οι Αμερικανοί.
Για κάθε Νοβίτσκι ή Γιάννη Αντετοκούνμπο, που πήγαν από την Α2 της χώρας τους στο ΝΒΑ και απέδειξαν πόσο σπουδαίοι είναι, υπάρχουν και οι διάφοροι Σαμπόνις ή Τεόντοσιτς που πήγαν μετά τα 30 «να δουν τι παίζει». Για κάθε Ντόντσιτς που «εξαργυρώνει» μια ή δυο εκπληκτικές χρονιές και πάει πριν καλά – καλά κλείσει τα 20, υπάρχει οι Μπογκντάνοβιτς και οι Μπιέλιτσα, που μέσα στις βαλίτσες τους βάζουν εμπειρίες, τίτλους και προϋπηρεσία ετών στο κορυφαίο επίπεδο της Ευρώπης. Για κάθε Κουφό ή Ντόρσεϊ, που θέλουν να κυνηγήσουν το όνειρο και την τύχη τους στο ΝΒΑ μέχρι τέλους, ό,τι και να γίνει, υπάρχουν οι Ναβάρο και οι Σέρχι Ροντρίγκεζ, που πήγαν, είδαν και απήλθαν: μια χαρά τα πήγαν στο ΝΒΑ, αλλά θεώρησαν ότι περνάνε καλύτερα στην Ευρώπη και προτίμησαν να είναι «πρώτοι στην πόλη».
Στην Ελλάδα
Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός, έχουν ολοκληρώσει σε μεγάλο βαθμό τα ρόστερ τους για την επόμενη σεζόν, ρίχνοντας μεγάλο βάρος στην ελληνοποίηση και τον ελληνικό κορμό – Καλάθης και Παπανικολάου σκέφτηκαν την προοπτική επιστροφής στο ΝΒΑ, αλλά τελικά παρέμειναν. Ο μεν Παναθηναϊκός κράτησε Καλάθη και Παππά, πήρε Παπαπέτρου, διατήρησε Βουγιούκα, Μήτογλου και Θανάση Αντετοκούνμπο, ετοιμάζεται να επαναπατρίσει τον Παπαγιάννη και φτιάχνει μια «ελληνική» ομάδα με ποιότητα και σε πολύ καλές ηλικίες, που δείχνει να έχει και παρόν και μέλλον. Ο δε Ολυμπιακός μπορεί να έχασε τον Παπαπέτρου, αλλά πήρε τον Βεζένκοφ, ανανέωσε με Σπανούλη και Παπανικολάου και μαζί με Πρίντεζη, Μάντζαρη, Μπόγρη και Αγραβάνη, διαθέτει έναν κορμό Ελλήνων παικτών, οι περισσότεροι από τους οποίους βαδίζουν παρέα εδώ και χρόνια.
Αρκεί από μόνος του ο ελληνικός κορμός για να φέρει την «ευτυχία»; Προφανώς και όχι: ο Ολυμπιακός πήρε δυο Ευρωλίγκες, πήρε εγχώριους τίτλους, αλλά μετράει 0/6 τίτλους την τελευταία διετία και φάνηκε πολύ βολικό να φορτωθεί όλη η αποτυχία στους «κακούς ξένους», τους «αδιάφορους μισθοφόρους», αυτούς που «δεν κατάλαβαν ποτέ πόσο σημαντικό είναι να φοράς αυτή τη φανέλα». Ο Παναθηναϊκός πήρε τους εγχώριους τίτλους, αλλά δεν κατάφερε να φτάσει τις τελευταίες δυο χρονιές στο final-four, παρότι είχε πλεονέκτημα έδρας, «τρακάροντας» πάνω στις ομάδες που τελικά πήραν την κούπα – εδώ ήταν κάπως ασαφές αν «έφταιξαν» οι Έλληνες, οι ξένοι ή η δυναμικότητα της Φενέρ και της Ρεάλ στα play-offs.
Πού πάει το πράγμα;
Φέτος, οι δυο ομάδες εκκινούν από διαφορετική αφετηρία: ο Παναθηναϊκός πιο «ελληνικός», με τον ίδιο προπονητή, με Καλάθη να παραμένει και να χτίζεται η ομάδα γύρω του, με επιστροφές, με Λάνγφορντ σε ρόλο «πολυβόλου» και μοναδική εκκρεμότητα ένα «τεσσάρι». Ο Ολυμπιακός με νέο προπονητή το Μπλατ, διαφορετική φιλοσοφία και προσέγγιση στους ξένους – όχι «πανωραφάτοι», αλλά όλοι τους επιλογές του κόουτς. Κάτι μου λέει πάντως ότι το «βάρος» (αγωνιστικά αλλά και επικοινωνιακά και «οπαδικά»), πάλι στους Έλληνες των δυο ομάδων θα πέσει. Τον «ελληνικό κορμό» που πρέπει «να έχει συναίσθηση της βαριάς φανέλας που φοράει», που διαβάζει εφημερίδες και σάιτς, που αποθεώνεται και λοιδωρείται από τη μια στιγμή στην άλλη, που οι έξοδοί του, τα στέκια του, οι παρέες του μπαίνουν στο μικροσκόπιο, που θα είναι εδώ και αύριο και μεθαύριο και του χρόνου και δεν είναι περαστικός από την Ελλάδα, ένα «τράνζιτ», που ψάχνει απλά το επόμενο καλό του συμβόλαιο στην Ισπανία, την Ιταλία, την Τουρκία ή την Κίνα.
Εγώ λέω ότι είναι σημαντικός ο ελληνικός κορμός, αλλά είναι σημαντικές και οι προσθήκες των ξένων – όχι μόνο σαν αξία, αλλά και σαν «χημεία» με τους υπόλοιπους. Καλό είναι να έχουμε απαιτήσεις από τα «δικά μας παιδιά», αλλά ας μην τα ξεπατώνουμε επειδή «μιλάνε ελληνικά» και τους «έχουμε εύκαιρους». Παίζει ρόλο το ελληνικό στοιχείο στις δυο κορυφαίες ελληνικές ομάδες αλλά παίζει επίσης σημαντικό ρόλο να νιώθουν σημαντικοί, να νιώθουν πρωταγωνιστές και να μην αρχίζει η μουρμούρα μετά από δυο άστοχα σουτ. Ο ελληνικός κορμός των ομάδων πρέπει να βρει χώρο στη «γλάστρα» να ανθίσει, να μεγαλώσει, να «ψηλώσει» και να αναλάβει πρωτοβουλίες, να γίνουν πρωταγωνιστές στις ομάδες τους και την Εθνική, να γίνουν η επόμενη μεγάλη φουρνιά του ελληνικού μπάσκετ – και μετά ας δούμε ποιοι έχουν το ταλέντο και το «στομάχι» να κάνουν το ταξίδι μέχρι το ΝΒΑ. Τελικά, ο καλός ελληνικός κορμός, μαζί με τους κατάλληλους ξένους, μπορεί να είναι η απάντηση στα «παλαβά» λεφτά και τα χαώδη μπάτζετ της ΤΣΣΚΑ, της Χίμκι, της Ρεάλ, της Φενέρ και των άλλων «δημοκρατικών δυνάμεων» της Ευρωλίγκας, σε χώρες όπου η πολύ χαμηλότερη φορολογία τους δίνει τη δυνατότητα να κάνουν μικρότερες ή μεγαλύτερες υπερβάσεις.
