Αν έχεις ξεμείνει στην πόλη και δεν έχεις πάει ακόμα διακοπές, τότε θέλοντας και μη θα έχεις πέσει κάποιο βράδυ στις μεταδόσεις του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος ανοιχτού στίβου που διεξάγεται αυτές τις μέρες στο Λονδίνο και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή.
Αποκλείεται να μην το ξέρεις, έχει ήδη πάρει ένα χρυσό στο επί κοντώ η Στεφανίδη, ενώ μιλάμε για τους τελευταίους αγώνες του Γιουσέιν Μπoλτ.
Το θέμα μας όμως είναι άλλο. Τα κλισέ που ακόμα στη διάρκεια των μεταδόσεων. Αν είσαι μιας ηλικίας και έχεις επαφή με το στίβο, τότε θα έχεις δει αθλητές να ξεπετάγονται, να μεγαλουργούν και αποσύρονται. Θα έχεις δει ρεκόρ ρεκόρ. Θα έχεις μεγαλώσει, θα έχεις παχύνει, θα έχεις τελειώσει σχολείο, σπουδές, στρατό και θα έχεις αλλάξει πέντε δουλειές, όμως τα κλισέ εκεί, απέθανα. Και με δραχμές και με ευρώ. Και με διακρίσεις για τον ελληνικό στίβο και χωρίς. Και με ΠΑΣΟΚ και με ΣΥΡΙΖΑ, ίδια και απαράλλακτα.
1. Τα επίθετα που χρησιμοποιούνται με το κιλό
Πιάνεις δύο «ο απόλυτος» και πέντε «ο σπουδαίος», συνεχίζεις με μερικά «ο κορυφαίος», προσθέτεις τρία τέσσερα «τεράστιος» και αν σε παίρνει γαρνίρεις ένα «ο μεγαλύτερος όλων των εποχών». Συνήθως η ποσότητα των επιθέτων είναι ανάλογη των επιδόσεων του αθλητή, αλλά δεν είναι απαραίτητο καθώς ο ζωντανός τηλεοπτικός χρόνος είναι αμείλικτός και αν δεν έχεις κάτι να πεις θα είναι πάντα διαθέσιμα στο οπλοστάσιό σου για να γεμίσεις το κενό μέχρι ο σκηνοθέτης να αλλάξει πλάνο.
Φυσικά, έξτρα πόντους κερδίζει η συνεχής παράθεση των επιθέτων αμέσως μετά από την ολοκλήρωση αγωνίσματος (ειδικά δρόμων) σε εντελώς παραληρηματικό ρυθμό που θα έκανε ακόμα και τον σπουδαιότερο freestyler που έχει γνωρίσει το Μπρονξ να κοκκινήσει από ντροπή μπροστά στη δίνη και την ορμή αυτού του φλόου.
Στην ίδια κατηγορία και οι χαρακτηρισμοί (κι ας μην ανήκουν τυπικά στα επίθετα) που χρησιμοποιούνται για αθλητές συγκεκριμένων αγωνισμάτων. Πχ.: γίγαντες, οι σφαροβόλοι, υπεραθλητές οι δεκαθλητές, γαζέλες οι αθλήτριες του άλματος εις ύψος.
2. Επιφωνήματα
Συναφή με τα παραπάνω, αφού μετά από αυτά θα αρχίσει ο καταιγισμός των επιθέτων, ωστόσο αποτελούν μια κατηγορία από μόνα τους. Τα επιφωνήματα θαυμασμού (συνοδευόμενα) από το περίφημο «γελάκι των σχολιαστών του NBA όταν περιγράφουν εντυπωσιακή φάση» ακούγονται σε ρίψεις κυρίως και σε άλματα. «Ρίχνει ο Γουέλς και ωωωωω!.. αυτή είναι μεγάλη βολή… Χαχαχα!, πάνω από 22 μέτρα… για να δούμε…. Αααα!… 22.14….ωωω!… σπουδαίος, τεράστιο, κορυφαίος».
Φήμες λένε, ότι οι Έλληνες σπίκερ έχουν επισκέπτονται απομονωμένα χωρία Αμαζονίου και της Αφρικής με ιθαγενείς που χρησιμοποιούν μόνο προφορικές γλώσσες για να κλέβουν κραυγές, αφού ό,τι επιφώνημα έχουμε στα ελληνικά το έχουν ήδη εξαντλήσει.
3. Οι σκηνοθετικές οδηγίες
Αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων σπίκερ. Πραγματικά, δεν υπάρχει διοργάνωση (από Ολυμπιακούς μέχρι Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα) στην οποία να μην έχει επισημανθεί η ανεπάρκεια των τηλεσκηνοθετών. Μα θα χάσουν την προσπάθεια ενός αθλητή, μα θα αφιερώσουν στην παρουσίαση των δρομέων περισσότερο χρόνο σε ένα αθλητή που «δεν το αξίζει» και όχι στη φίρμα, μα θα τους μπερδέψουν με τις κάρτες των αποτελεσμάτων, μα θα δείξουν μια παρουσία που κατά την κρίση τους (των σχολιαστών) δεν θα είναι και τόσο όμορφη. Γενικά, μπορείς εύκολα να εικάσεις ότι κάποιος μυστικός πόλεμος σοβεί ανάμεσα σε έλληνες σχολιαστές και τηλεσκηνοθέτες, ένας πόλεμος που μαίνεται εδώ και δεκαετίες και στο τέλος θα βρει νικητή μόνο. Και όλοι γνωρίζουμε ότι οι Έλληνες αθλητικογράφοι δεν χάνουν ποτέ.
4. Τα κορίτσια του επτάθλου που πρώτα είναι φίλες και μετά αθλήτριες
Κλισέ μεν, αληθινό πέρα έως πέρα δε. Ίσως για αυτό οι καλύτερες του αγωνίσματος (βλέπε Κλούφτ ή Σκίπερς) και μεταπηδούν κάποια στιγμή εγκαταλείπουν και μεταπηδούν σε ένα από τα αγώνισματα που απαρτίζουν το έπταθλο: μάλλον κουράζονται από το γκέρλι κλίμα.
Το ακούμε περίπου 3.897 φορές στη διάρκεια των δύο ημερών, ειδικά σε «νεκρό χρόνο» ενώ θα ειπωθεί με ιδιαίτερα συγκινητικό και φορτισμένο στόμφο μετά την ολοκλήρωση του τελευταίου αγωνίσματος και κατά τη διάρκεια της απονομής.
5. Το επίπεδο των αγώνων
Όλοι ο αγώνες είναι «δυνατοί», «σπουδαίοι», «μεγάλοι», «οι καλύτεροι που έχουμε δει ποτέ», παρά το γεγονός ότι οι επιδόσεις των αθλητών συνηγόρουν για το ακριβώς αντίθετο. Δεν έχει καμία σημασία για τον Έλληνα σχολιαστή αυτό. Ακόμα στην απίθανη περίπτωση που στον στον τελικό των 100 μέτρων είχαμε 8 φιναλίστ με χρόνους πάνω από 10’’ και ο νικητής έκανε για να τερματίσει όσο κάνει το Βιτσέντζος Κονράρος για να πιάσει το πρώτο λιμάνι, οι αγώνες, εννοείται ότι θα ήταν οι πιο σπουδαίοι που έχουμε παρακολουθήσει έως τώρα.
Να πω την αμαρτία, κάπως συγκινούμαι με αυτόν τον παιδικό ενθουσιασμό.
6. Οι ανεκδοτολογικές ιστορίες
Εκείνη η Αμερικανή αθλήτρια που ξεκίνησε να κάνει τυχαία στο κολλέγιο το αγώνισμα στο οποίο διακρίνεται επειδή ερωτεύτηκε τον προπονητή της ή επειδή την στιγμή που τσακωνόταν στο διάδρομο του κολλεγίου με το αγόρι της και του πετούσε ό,τι βρισκόταν μέσα στο φωριαμό της, ένας προπονητής πρόσεξε την τεχνική της και της πρότεινε να ασχοληθεί με τις ρίψεις.
Ή η άλλη ιστορία του Αφρικανού αθλητή που προετοιμάζεται στην πατρίδα του και βοηθάει όμως τους γονείς του με τις γεωργικές εργασίες και θα σταματούσε να αθλείται αλλά τελικά βρέθηκε κάποιος χορηγός ή μεσολάβησε το Υπουργείο Αθλητισμού της χώρας και τελικά ο νεαρός ακολούθησε το όνειρό το.
7. Τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά για τους Έλληνες αθλητές
Επειδή πιθανόν να μην το θυμάσαι, υπήρξε ένα διάστημα από το 1996 μέχρι και το 2004 που κατεβαίναμε σε διεθνείς αγώνες στίβου και παίρναμε μετάλλια με το σωρό. Σκέψου ότι η «απλή» συμμετοχή στον τελικό ήταν ισοδύναμο της αποτυχίας.
Οι εποχές έχουν αλλάξει, η χώρα πια δεν κάνει διπλωματία των μεταλλείων ούτε το όραμα της «Ισχυρής Ελλάδας» περνάει από το σκάμμα και τα κουλουρά, επομένως τελικούς βλέπουμε με το κιάλι. Ωστόσο, όταν έχουμε την τύχη να διαθέτουμε κορυφαίους αθλητές στο αγώνισμά τους, πχ. τη Στεφανίδη στο επί κοντώ, όλη αλαζονεία θα κατακλύσει τη μετάδοση. Κάτι που φυσικά δεν συμβαίνει με αθλητές που συμμετέχουν στους αγώνες, αλλά χωρίς πιθανότητες διάκρισης.