Όταν συζητάμε για στόχους, συνήθως αναφερόμαστε σε επιμονή και υπομονή, ακόμη κι αν αυτοί φαντάζουν δύσκολοι και ερχόμαστε φάτσα με την αποτυχία. «Αυτοί που παραιτούνται ποτέ δεν κερδίζουν και οι νικητές δεν τα παρατάνε ποτέ», είναι το πιο κλασσικό κλισέ. Ενώ το σθένος είναι απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου, ο ψυχολόγος Carsten Wrosch υποστηρίζει ότι ένα εξίσου σημαντικό μέρος της επιτυχημένης ζωής είναι να γνωρίζουμε πότε πρέπει να τα παρατήσουμε και να απεμπλακούμε από έναν στόχο.

Έχουμε λίγο χρόνο και πόρους για να ασχοληθούμε με πρότζεκτ ζωής. Αν ξοδεύουμε αυτόν τον περιορισμένο χρόνο και πόρους σε στόχους που δεν μπορούμε να επιτύχουμε, τότε είναι σαν να προετοιμαζόμαστε για μια τεράστια απογοήτευση. Θα ήταν καλύτερα να ανακατευθύνουμε τον περιορισμένο χρόνο και τους πόρους μας σε έναν νέο εφικτό στόχο.

Σε μια σειρά μελετών, ο Carsten Wrosch και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι η ικανοποίηση από τη ζωή αυξάνεται σε άτομα που μπορούν να απεμπλακούν επιτυχώς από ανέφικτους στόχους και να δεσμευτούν εκ νέου σε πιο εφικτούς. Αυτά τα αποτελέσματα δεν πρέπει να εκπλήσσουν. Δεν είναι ωραίο να χτυπάς συνεχώς το κεφάλι σου σε έναν τοίχο. Αλλά ο Wrosch επισημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να δυσκολεύονται να αφήσουν τους στόχους τους. Όταν έρχονται αντιμέτωποι με το γεγονός ότι ένας στόχος δεν είναι εφικτός, συνήθως παραμένουν αφοσιωμένοι στον στόχο ενώ μειώνουν την προσπάθειά τους για την επίτευξή του. Η συνεπής δέσμευση, σε συνδυασμό με τη μειωμένη προσπάθεια, οδηγεί σε μια αίσθηση αγωνίας και ματαιότητας.

Πώς θα καταφέρεις να υλοποιείς όλους σου τους στόχους

Γιατί οι άνθρωποι δυσκολεύονται τόσο πολύ να απεμπλακούν από τους στόχους;

Σε αυτό συμβάλλουν αρκετοί παράγοντες. Μερικοί άνθρωποι έχουν απλώς μια ψυχαναγκαστική προσωπικότητα. Επίσης αν υπάρχει έστω και μια μικρή πιθανότητα να γίνει εφικτός ο στόχος, μερικοί άνθρωποι θα συνεχίσουν να επιμένουν. Η πλάνη του χαμένου κόστους παίζει επίσης ρόλο. Αφού έχεις πενδύσει τόσο πολύ χρόνο και προσπάθεια σε έναν στόχο, είναι δύσκολο να τον εγκαταλείψεις γιατί αισθάνεσαι ότι όλη η προηγούμενη επένδυση ήταν χαμένη. Αλλά ο παράγοντας που δυσκολεύει περισσότερο την απεμπλοκή από έναν στόχο είναι ότι ο στόχος είναι μέρος της ταυτότητάς σου. Το να εγκαταλείψεις όνειρα που σημαίνουν πολλά για σένα, είναι απλώς δύσκολο.

Πώς ξέρεις πότε να εγκαταλείψεις έναν στόχο;

Αυτή είναι ίσως η πιο δύσκολη ερώτηση. Ο Wrosch παραδέχεται ότι δεν υπάρχει οριστική απάντηση για το πότε πρέπει να εγκαταλείψεις έναν στόχο και να δεσμευτείς σ’ έναν νέο. Είναι μια ικανότητα που πρέπει να αναπτύξει κανείς μέσω της εμπειρίας και του λάθους. Εναλλακτικά μπορείς να φτιάξεις ένα «συμβόλαιο σχετικά με την κατάσταση και την τελική ημερομηνία» με τον εαυτό σου, το οποίο αν δεν πετύχεις έναν στόχο εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, θα παραιτηθείς από τον στόχο. Ας πούμε ότι θέλεις να γίνεις επιτυχημένος ηθοποιός. Μπορείς να ορίσεις ορισμένα κριτήρια: «Θα μετακομίσω στο Χόλιγουντ και αν δεν κάνω αρκετά ως ηθοποιός για να συντηρήσω τον εαυτό μου σε πέντε χρόνια, θα σταματήσω να επιδιώκω αυτόν τον στόχο».

Επίσης μπορείς να βρεις έναν τρίτο παρατηρητή. Εκείνος θα σε βοηθήσει να δεις αν πρέπει να συνεχίσεις να εργάζεσαι για τον στόχο ή να τα παρατήσεις.  

Όλα τα παραπάνω εργαλεία μπορεί να είναι χρήσιμα. Αλλά τελικά, όταν πρόκειται να μάθεις πότε πρέπει να σταματήσεις κάτι ή να συνεχίσεις, πρέπει απλώς να ακολουθήσεις το ένστικτό σου.