Οι Βίκινγκς είναι ξακουστοί για τη μυθολογία τους, τις μάχες τους, τον τρόπο που κήδευαν τους νεκρούς τους (τους έβαζαν μέσα σε πλοία και τα έκαιγαν εν πλω). Ελάχιστα όμως είναι αυτά που οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν για τη διατροφή τους. Τι έτρωγαν αυτοί οι άνθρωποι για να καταφέρουν να επιβιώσουν σε ένα τέτοιο απαγορευτικό τοπίο; Όπως αποδεικνύεται από τις έρευνες η τροφή τους ήταν υγιής, φρέσκια και ακόμα και μια φτωχή διατροφή ήταν πολύ καλύτερη απ’ ό,τι η διατροφή των 'Αγγλων αγροτών στη διάρκεια του Μεσαίωνα. Αυτό δεν σημαίνει πως η διατροφή των Βίκινγκς δεν είχε ανεπάρκειες, αλλά σε γενικές γραμμές η δίαιτά τους υπήρξε ένα μοντέλο αποτελεσματικότητας και καινοτομίας σε μια εποχή που οι μάγειρες είχαν στη διάθεσή τους πολύ περιορισμένα υλικά. Ένα από αυτά τα παραδείγματα άψογης διατροφής είναι το τυρί.
Το νορβηγικό τυρί Jarlsberg αναδεικνύεται σε έναν από τους καλύτερους σύμμαχους ενάντια στην οστεοπόρωση σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMJ Nutrition Prevention & Health. Ειδικότερα, η καθημερινή κατανάλωση μιας μικρής ποσότητας του τυριού (57 γρ.) μπορεί να αποτρέψει την φθορά των οστών, χωρίς μάλιστα να αυξάνει τη χοληστερόλη. Πρόκειται για ένα ημίσκληρο κίτρινο τυρί από αγελαδινό γάλα με τις χαρακτηριστικές τρύπες, που θα μπορούσε να καταναλωθεί και σε φέτες μέσα σε ένα τοστ ή σάντουιτς. Προέρχεται από το Jarlsberg στην ανατολική Νορβηγία, απ’ όπου έχει πάρει και το όνομά του.
Σύμφωνα με προηγούμενο ερευνητικό υλικό το συγκεκριμένο τυρί έπαιξε ρόλο στην ενίσχυση των επιπέδων οστεοκαλσίνης, μιας ορμόνης που συνδέεται με τα γερά οστά και δόντια, χωρίς όμως να διευκρινίζεται εάν αυτό οφειλόταν στο συγκεκριμένο τυρί ή σε οποιοδήποτε είδος τυριού. Για να επιβεβαιωθούν οι ιδιότητές του, οι ερευνητές μελέτησαν 66 υγιείς γυναίκες με μέση ηλικία τα 33 έτη και μέσο ΔΜΣ 24, οι οποίες πρόσθεσαν στη διατροφή τους είτε μια ημερήσια μερίδα 57 γρ. τυριού Jarlsberg είτε 50 γρ. τυριού Camembert για 6 εβδομάδες. Αφού ολοκληρώθηκε αυτή η περίοδος, η ομάδα που κατανάλωνε το τυρί Camembert, ξεκίνησε να καταναλώνει Jarlsberg για ακόμα έξι εβδομάδες.
Για κάθε έξι εβδομάδες λαμβάνονταν δείγματα αίματος για τον έλεγχο των βασικών πρωτεϊνών, της οστεοκαλσίνης και ενός πεπτιδίου (PINP) που εμπλέκεται στον κύκλο εργασιών των οστών. Μετρήθηκαν επίσης τα επίπεδα βιταμίνης Κ2 και τα επίπεδα λίπους στο αίμα. Τα δύο αυτά τυριά έχουν παρόμοια περιεκτικότητα σε λιπαρά και πρωτεΐνες, αλλά σε αντίθεση με το Camembert, το Jarlsberg είναι πλούσιο σε βιταμίνη Κ2, επίσης γνωστή ως μενακινόνη.
Οι επιδράσεις των δύο τυριών
Μετά και την ανάλυση των δειγμάτων, αποδείχθηκε ότι οι βασικοί βιοχημικοί δείκτες του οστικού κύκλου εργασιών, η οστεοκαλσίνη και η βιταμίνη Κ2 αυξήθηκαν σημαντικά μετά από 6 εβδομάδες στην ομάδα που κατανάλωνε το τυρί Jarlsberg. Από την άλλη, για όσες κατανάλωναν το τυρί Camembert, τα επίπεδα του πεπτιδίου PINP παρέμειναν αμετάβλητα, ενώ εκείνα των άλλων βιοχημικών δεικτών μειώθηκαν ελαφρώς. Αυξήθηκαν όμως σημαντικά μετά τη μετάβαση στο τυρί Jarlsberg. Όσον αφορά τα λίπη στο αίμα, αυτά αυξήθηκαν ελαφρώς και στις δύο ομάδες μετά από 6 εβδομάδες, ωστόσο τα επίπεδα της χοληστερόλης μειώθηκαν σημαντικά στην ομάδα Camembert μετά την αλλαγή σε Jarlsberg. Επιπλέον, η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) μειώθηκε κατά 3% στην ομάδα που κατανάλωνε το τυρί Jarlsberg, ενώ αυξήθηκε απότομα, κατά 2% για όσες έτρωγαν το τυρί Camembert. Όμως, μετά την αλλαγή σε Jarlsberg η HbA1c μειώθηκε σημαντικά και σε αυτή την ομάδα.
Τέλος, οι ποσότητες του ασβεστίου και του μαγνησίου μειώθηκαν σημαντικά στην ομάδα του τυριού Jarlsberg, αλλά παρέμειναν αμετάβλητες στην ομάδα του τυριού Camembert. Μετά την αλλαγή του είδους του τυριού, τα επίπεδα ασβεστίου μειώθηκαν και σε αυτή την ομάδα, γεγονός που ενδεχομένως αντανακλά την αυξημένη πρόσληψη αυτών των βασικών μετάλλων για τον σχηματισμό των οστών, σημειώνουν οι ερευνητές.
Καταληκτικά, εκτιμούν ότι το τυρί Jarlsberg θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της οστεοπενίας -το στάδιο πριν από την οστεοπόρωση- καθώς και άλλων μεταβολικών ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, αν και τονίζουν ότι θα χρειαστούν περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιωθεί αυτό.