Όσοι έχουν επισκεφτεί την Λεβεντογέννα ή κατάγονται από εκεί το ξέρουν καλά. Υπάρχει η μεσογειακή κουζίνα και υπάρχει και η Κρητική κουζίνα. Είναι κάτι το τελείως διαφορετικό και χάρη σε αυτή υπάρχουν μία σειρά από πιάτα που είναι πλέον ξακουστά στις άκρες του πλανήτη. Από το κορυφαίο γαμοπίλαφο και τους μπουρμπουριστούς κοχλιούς, μέχρι την αδιανόητα πεντανόστιμη στάκα και τις μαραθόπιτες. Όμως αν θέλουμε να πάμε στο ελληνικό γρήγορο φαγητό της Κρήτης, μακριά από τα αντικριστά και τις πίτες, ακόμη και εκεί ξέρουν να το κάνουν με το δικό τους μεράκι. Ιδού ένα κείμενο αγάπης για το μοναδικό φαγητό που χτυπάει στα ίσια το σουβλάκι. Το θρακόψωμο.
Από μόνο του το θρακόψωμο δεν επιβάλλεται πως θα είναι γεμιστό με κρέας. Μπορείς τα τελευταία χρόνια να το δεις και σε έκδοση πιο πρωινού φαγητού, καθότι το γεμίζουν με ομελέτες φούρνου και λαχανικά. Όμως η Κρήτη ξέρει καλά -και εμείς οι υπόλοιποι- πως το αντίστοιχο τυλιχτό δικό μας, είναι το κορυφαίο θρακόψωμο που θα το γεμίσεις με τζατζίκι ή γιαούρτι, κρεμμύδι, ντομάτα και κρέας. Αν πετύχεις κατσίκι ακόμα καλύτερα.
Το μεγάλο μυστικό όμως είναι στο ψωμί. Και αν είναι καλό ψωμί, που δύσκολα θα βρεις κακό ψωμί στην Κρήτη, έχει φαίνεται και το κάτι παραπάνω στη γεύση. Εκεί φαίνεται και η μαεστρία του ψωμιού που ουσιαστικά ξαναζεσταίνεται στη θράκα. Είναι ήδη ζυμωτό κατά τέτοιον τρόπο ώστε το εξωτερικό μέρος του καρβελιού να είναι τραγανό και η λιγοστή ψίχα που τυλίγει τα υλικά να μην «παπαριάζει» από τις σάλτσες που θα βάλεις μέσα – γιατί εκτός από το γιαούρτι ή το τζατζίκι, κάποιοι προσθέτουν μουστάρδα, κέτσαπ, μαγιονέζα. Το θρακόψωμο με κρέας, γύρο, μπιφτέκι ή οτιδήποτε τέλος πάντων, είναι ουσιαστικά μία ακόμη ευρυσυτεχνία της Κρήτης, που αποδεικνύει ότι το απλό είναι και πεντανόστιμο. Επίσης, λογικά πάντα, θα παίζουν ρόλο και οι πρώτες ύλες, καθότι το θρακόψωμο που δοκιμάσαμε στα Χανιά δεν είχε καμία σχέση με εκείνο του Ηρακλείου. Ήταν και τα δύο νόστιμα, αλλά καταλάβαινες διαφορά στο ψωμί. Εκείνη την συγκεκριμένα ημέρα του Ηρακλείου μας φάνηκε λίγο καλύτερο.
Το σίγουρο ωστόσο είναι ένα. Το θρακόψωμο γεννήθηκε για καλοφαγάδες. Για θαρραλέους. Για γενναία στομάχια. Οι περισσότεροι με το ζόρι κουμαντάρουν ένα, αλλά χίλιες φορές να παραπονιέσαι για κάτι που δεν κατάφερες να τελειώσεις παρά για κάτι που δεν σε χόρτασε.
Κρήτη ξακουστή έχουμε πολλά πράγματα για τα οποία πρέπει να σου πούμε ευχαριστώ, αλλά για το φαγητό σου σε αγαπάμε λίγο παραπάνω.
Σημείωση: Η κεντρική φωτογραφία του θέματος είναι από την Θράκα της Πλατείας στο Ηράκλειο Κρήτης.
