Τα πράγματα είναι απλά όταν μιλάμε για καπνιστή γεύση στο ουίσκι. Είτε την προτιμάς, είτε όχι. Είναι η τύρφη που κάνει την διαφορά και δίνει στο κριθάρι το ιδιαίτερο άρωμά του. Το κριθάρι θα σταλεί μετά για στέγνωμα, πολτοποίηση, θα κάνει την βουτιά του στο ζεστό νερό, θα ακολουθήσει την διαδικασία της ζύμωσης και θα μπει στους χάλκινους άμβυκες. Μετά την απόσταξη θα ωριμάσει στα δρύινα βαρέλια για αρκετά χρόνια, αλλά ακόμη και όταν ανοίγεις το μπουκάλι δεν έχεις την παραμικρή αμφιβολία ότι έχεις διαλέξει ένα καπνιστό ουίσκι μιας και οι κόκκοι του κριθαριού έχουν απορροφήσει τις φαινόλες από την πρώτη στιγμή.
Πώς προκύπτει ένα καπνιστό ουίσκι;
Όμως τι καπνός είναι ακριβώς αυτός που μυρίζεις; Θυμίζει εκείνη την μυρωδιά που βγάζει το τζάκι σου όταν το ανάβεις; Ή σου θυμίζει κάποιο αρωματικό πούρο με ξυλώδεις νότες; Ακόμη και ο καπνός έχει τα δικά του αναγνωριστικά στοιχεία και αυτό γιατί η οργανική φύση της τύρφης, η περιεκτικότητά της σε υγρασία ή και ακόμη ο τρόπος και ο χρόνος στον οποίο καίγεται, συμβάλλουν στο τελευταίο στάδιο της γεύσης του καπνιστού ουίσκι. Για παράδειγμα, τα φυτικά στοιχεία που έχουν αποσυντεθεί πάνω στην τύρφη κατά την εξόρυξή της από το υπέδαφος, επηρεάζουν τα αισθητήρια χαρακτηριστικά του καπνού. Εδώ κάπου έρχεται και η μεγάλη αρχή του terroir, στο οποίο οι Σκωτσέζοι δίνουν τεράστια αξία. Τι ακριβώς υπήρχε στην περιοχή από όπου βγήκε η τύρφη; Υπήρχαν θάμνοι και μαλακό χώμα; Συστάδες με δέντρα; Λουλούδια; Η οργανική σύσταση των φυτών και ο κύκλος της ζωής τους, αφήνουν τα στοιχεία τους στην τύρφη.
Ακόμη και χημικά, οι φαινόλες του κάθε καπνού δεν είναι ίδιες. Ή μάλλον είναι ίδιες, αλλά με διαφορετικά στοιχεία αναγνώρισης – όπως γουαϊκόλες και συριδγόλες. Τις φαινόλες τις μυρίζεις σε πολλά αντισηπτικά φαρμακευτικά είδη όπως είναι το ιώδιο, ενώ οι γουαϊκόλες προσφέρουν ξυλώδη, αλμυρά αρώματα πάνω στην υπόνοια του καπνού. Οι συριγδόλες από την άλλη, αφήνουν μία γλυκιά νότα πάνω στον καπνό που θυμίζει βανίλια αλλά την ίδια στιγμή έχει και πικάντικα στοιχεία. Πώς όμως θα μπορείς κάθε φορά να τα ξεχωρίζεις; Ας πάμε παρακάτω να το δούμε με τρία συγκεκριμένα μπουκάλια.
Προσοχή: από μόνο του το κάθε μπουκάλι θα σε δυσκολέψει στην όσφρηση. Ένας ιδανικός τρόπος για να συγκρίνεις τα παραπάνω στοιχεία, θα ήταν να είχες τα τρία ποτήρια δίπλα-δίπλα. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, δεν είναι κακό να ξέρεις περισσότερα για τα καπνιστά ουίσκι που τόσο αγαπάς.
