Σε λιγότερο από 48 ώρες ακούσαμε για ένα βάρβαρο περιστατικό σχολικού εκφοβισμού σε ένα υποτίθεται «καλό» σχολείο στο οποίο φοιτούν παιδιά της ακόμα «καλύτερης» κοινωνίας και μια ανήκουστη επίθεση με μαχαίρι στο 12χρονο θύμα της γνωστής υπόθεσης βιασμού και μαστροπίας και ήταν μια αφορμή για να κάτσουμε λίγο να σκεφτούμε ότι σαν να πλήθυναν οι ειδήσεις αυτού του είδους. Τι συμβαίνει με τους εφήβους; Έχουν γίνει πιο επιθετικοί από παλιά; Έχουν αποθρασυνθεί και οι ενήλικες και έχουμε περισσότερα θύματα; Απλά ακούγονται περισσότερο στις ειδήσεις;
Γιατί αδιαφορεί η πολιτεία για την τύχη της 12χρονης;
Από την υπόθεση του μικρού Άλεξ της Βέροιας και μετά είναι σαν να μπήκαμε ξαφνικά σε μία άλλη διάσταση σαν χώρα. Από εκεί που τέτοιες υποθέσεις ακούγονταν μόνο σε ειδήσεις από το εξωτερικό και πολύ μακρινές από την ελληνική πραγματικότητα και τη δόμηση της ελληνικής κοινωνίας, ξαφνικά γίναμε μια άλλη χώρα;
Κοιτάζοντας και πάλι την υπόθεση της Βέροιας μπορούμε να δούμε ανάγλυφα πάρα πολλές από τις παθογένειες μιας Ελλάδας που κάναμε ότι δεν υπάρχει. Η ένοια της προστατευτικής οικογένειας σκόπιμα ταυτίστηκε με την κουλτούρα της συγκάλυψης. «Παιδιά είναι μωρέ» «Κι εμείς κάναμε έτσι» και άλλες τέτοιες δικαιολογίες που άρχισαν να ακούγονται ολοένα και πιο συχνά. Πολύ πριν από την υπόθεση της Βέροιας, ένας συνδυασμός ανισόμετρης οικονομικής ανάπτυξης και μετανάστευσης έδρασαν καταλυτικά για μια σειρά από κακοποιητικές συμπεριφορές προς παιδιά, αλλά και μεταξύ τους.
Καθόλου συμπτωματικά, ένα παρόμοιο τέτοιο κύμα παρατηρήθηκε στην Ελλάδα και λίγο μετά τον εμφύλιο με το ογκώδες μεταναστευτικό ρεύμα, εσωτερικό αυτή τη φορά, μαζί με την ανοικοδόμηση της ερειπωμένης χώρας. Τότε η κάλυψη αυτών των περιστατικών ήταν πιο δύσκολη και η συγκάληψη ακόμα πιο εύκολη χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ίντερνετ.
Τώρα όμως αυτό έχει αλλάξει και μαζί με τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, μαζί με την πανδημία, έχουμε ακόμα ένα τέτοιο κύμα, αυτή τη φορά ακόμα πιο ορατό. Η πανδημία που όξυνε τα προβλήματα της ενδοοικογενιακής βίας, αλλά και τη ξεκαθαρίσματα λογαριασμών στο οργανωμένο έγκλημα λόγω του παγώματος των δραστηριοτήτων ξεπλύματος, αλλά και παραγωγής χρήματος.
Όσο ασύνδετες κι αν μοιάζουν οι υποθέσεις bullying μεταξύ μαθητών και κακοποίησης και εκμετάλλευσης από ενήλικες, οι κοινωνικές συνθήκες που τις προκαλούν έχουν αυτό το μίγμα και κάπως αλληλοσυνδέονται. Το ότι έρχονται περισσότερες τέτοιες υποθέσεις στο φως στις μέρες μας οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στα κανάλια της διάδοσης της πληροφορίες τα οποία είναι πιο ανοικτά από ποτέ. Τόσο τα εργαλεία των διωκτικών αρχών, όσο και τα ίδια τα θύματα μιλάνε πιο εύκολα γιατί επιτρέπεται η απόδειξη των όσων έχουν γίνει. Τα ψηφιακά ίχνη, τα βίντεο κλπ έχουν περιορίσει το φαινόμενο που το θύμα είχε μόνο τον λόγο του έναντι του θύτη και έτσι να μην μπορεί όχι μόνο να βρει το δίκιο του, αλλά έστω να ακούστει η φωνή του.
Δυστυχώς μέχρι να διορθώσουμε όλα όσα πρέπει για να προστατευτούν τα παιδιά και να μεγαλώσουν σωστά ώστε να γίνουν με τη σειρά τους σωστοί ενήλικες, αυτά τα δύο πάνε πάντα μαζί, θα ακούσουμε, θα διαβάσουμε και θα δούμε πολλές τετοιες ειδήσεις ακόμα. Ίσως πυκνώσουν στο άμεσο μέλλον σαν το πιο πηχτό σκοτάδι που πάντα έρχεται λίγο πριν την αυγή.
Η ειδησεογραφία των ημερών είναι το σύμπτωμα, όχι η αιτία όσων συμβαίνουν και πρέπει να αποτελέσει καμπανάκι κινδύνου, για τους ενήλικες, γονείς και μη, όχι για τα παιδιά. Τα παιδιά δεν φταίνε σε τίποτα και οι φωνές που κάνουν λόγο για κωλόπαιδα και χαλασμένη γενιά, είναι συνήθως αυτές που έχουν λερωμένη τη φωλιά τους.
