Μόλις μία εβδομάδα μένει για την έναρξη του Μουντιάλ του Κατάρ και καλά-καλά δεν ξέρουμε τι θα γίνει με την τελετή έναρξης λίγο πριν τον εναρκτήριο αγώνα της διοργανώτριας χώρας με τον Ισημερινό. Μετά από τις αρνήσεις των Dua Lipa και Rod Stewart που μάθαμε ότι έριξαν άκυρο στους διοργανωτές, το μοναδικό επιβεβαιωμένο όνομα μέχρι τώρα είναι αυτό του Κορεάτη Jung Kook και λίγο πολύ όλα τα παράλληλα ψυχαγωγικά προγράμματα του πρώτου χειμωνιάτικου μουντιάλ να είναι στο θα δούμε.
Σίγουρα οι συναυλίες και τα διάφορα happenings μεταξύ αγώνων, στα ημίχρονα κλπ δεν είναι αυτό που καιγόμαστε να δούμε στη γιορτή του ποδοσφαίρου, αλλά είναι ένα βαρόμετρο της κοινωνικής του διάστασης. Ας μην ξεχνάμε ότι το ποδόσφαιρο, και ειδικά το μουντιάλ, είναι κάτι περισσότερο από 2ο τύπους που κλωτσάνε ένα τόπι.
Η ιστορία με το Μουντιάλ του Κατάρ είναι πολύ παλιά και δεν έσκασε ξαφνικά λίγες μέρες πριν από την έναρξή του. Στα μέσα της προπροηγούμενης δεκαετίας, τότε που το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο «διψούσε» για ζωτικό χώρο εκτός των ορίων της ηπείρου του, μπήκε σε μια φάση παγκοσμιοποίησης, απέναντι στην οποία βρέθηκαν μόνο όσους θέλαμε να δούμε σαν γραφικούς.
Τα αμφιβόλου προέλευσης χρήματα από ανθρώπους και χώρες που δεν αποτελούσαν υπόδειγμα, επισκίασαν τις φωνές αντίδρασης και κάπως έτσι το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο γνωρισε μια κάποια άνθιση με αυτά τα λεφτά. Βέβαια αυτά τα λεφτά δεν δίνονται τζάμπα, κάτι αγοράζουν με αυτά και δεν είναι μόνο κύπελλα και φανέλες. Εδώ έχουμε να κάνουμε με το φαινόμενο του sportswashing. Και η ανάληψη της διοργάνωσης από το Κατάρ το 2010, ήταν μόνο η αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού.
Τα χρήματα που πέφτουν στο ποδόσφαιρο εξαγοράζουν και στρογγυλεύουν το σκληρό προφίλ των εχθρών της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά μέχρι ενός σημείου. Κι αυτό γιατί υπάρχουν «καλές» και «κακές» περιπτώσεις καταπιεστικών καθεστώτων και διαβολικών ανθρώπων, κάτι που εξαρτάται από γεωπολιτικές και ιδεολογικές συνθήκες, αλλά και από το πόσο ανοιχτή είναι η κάνουλα του ρευστού.
Όσοι είδαν το φως το αληθινό στη περίπτωση του Κατάρ τον τελευταίο μήνα, θα ήταν αστείοι, αν δεν ήταν προσβλητικοί απέναντι στη μνήμη των χιλιάδων εργατών που πέθαναν για το χτίσιμο των υποδομών του Μουντιάλ. Μιλάμε για πάνω από 6.500 νεκρούς που πέθαναν δουλεύοντας στον ήλιο σε θερμοκρασίες που άγγιζαν τους 50°. Για το ανθρωπιστικό προφίλ του Κατάρ δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, αν και εκεί κι αν υπάρχουν επιλεκτικές ευαισθησίες.
Όταν ο Καντονά καλούσε τον κόσμο να μποϊκοτάρει το Μουντιάλ του Κατάρ, ήταν για ακόμα μία φορά ο υπερευαίσθητος τρελός του χωριού, αλλά τι μεσολάβησε από τότε και άρχισαν να τον μιμούνται ακόμα και οι πιο mainstream και σύγχρονοι καλλιτέχνες κλπ. Έγινε ξαφνικά mainstream o Καντονά ή έγιναν ακραίοι γραφικοί και περιθωριακοί οι αστέρες του Instagram; Τίποτα από τα δύο, απλά έγειρε η ζυγαριά.
Βλέπετε τα λεφτά δεν είναι πάντα αρκετά, ειδικά αν αυτό που απαιτούν είναι πολύ ακριβό. Υπάρχουν και περιπτώσεις που ένας τζάμπα κι ανέξοδος ακτιβισμός φέρνει περισσότερα λεφτά, είναι θέμα πλειοδότη δηλαδή. Οποιοσδήποτε άνθρωπος που βγάζει λεφτά και κάνει καριέρα με βάση το βαρόμετρο της κοινής γνώμης, από καλλιτέχνες και αθλητές, μέχρι tiktokers και πολιτικούς, είναι υποχρεωμένος να παίρνει συχνά-πυκνά σφυγμομετρήσεις και κάποιες φορές να αλλάζει ρότα αν χρειαστεί.
Στην περίπτωση του Κατάρ φαίνεται πως το budget εξαντλήθηκε. Όσοι έπιασαν την καλή και μπορούν ακόμα να βυζαίνουν από τον παχύ μαστό του Κατάρ, θα συνεχίσουν για λίγο ακόμα να το κάνουν, αλλά όσοι ήρθαν αργά στο πάρτυ, θα βγάλουν έναν-δύο δεκάρικους ακόμα, τουλάχιστον μέχρι τον τελικό της 18ης Δεκεμβρίου. Τότε, και μόνο τότε, θα μετρήσουμε ποιοι είναι στα αλήθεια με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ποιοι είναι με τον πλειοδότη που γεμίζει την τσέπη τους.
Τότε θα δούμε αν ο Καντονά εξακολουθεί να είναι ο τρελός του χωριού, ή αν θα έχουν μάθει κάτι ειλικρινά από όλη αυτή την κατάσταση. Κυριακή κοντή γιορτή θα είναι όταν θα σβήσουν για πάντα τα φώτα στο στάδιο Λουσαΐλ.