Όταν είχε βγει η αμερικάνικη εκδοχή του House of Cards το 2013, στην Ελλάδα το καταναλώσαμε με τη βουλιμία που καταναλώναμε όλη την πολιτική επικαιρότητα της εποχής με μια μικρή προσπάθεια να βρούμε όσες μικρές αναλογίες μπορούσαμε να βρούμε με όσα φοβερά και τρομερά ζούσαμε τότε σε ένα ρευστό περιβάλλον άκρατης πολιτικοποίησης. Αλλά πίσω από το House of Cards κρυβόταν μια πολύ πιο ενδιαφέρουσα ιστορία από τη στεγνή αμερικάνικη ίντριγκα του Kevin Spacey, το αυθεντικό House of Cards.
To σενάριο της αμερικανικής σειράς ήταν μια προσαρμοσμένη εκδοχή στην αμερικανική πολιτική και θεσμική πραγματικότητα, μιας σειράς που είχε κάνει πρεμιέρα πολλά χρόνια νωρίτερα, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Και εκεί δεν υπήρξαν ιστορικές αναλογίες, αλλά μυθιστορηματική αφήγηση πραγματικών γεγονότων της πρόσφατης βρετανικής ιστορίας. Η καρατόμηση αρχόντων, ευτυχώς μόνο μεταφορικά μιλώντας, είναι μια εξόχως βρετανική παράδοση και μπορεί στην Ελλάδα η πικρή μνήμη του ‘65 να τα βαφτίζει πραξικοπήματα, όμως στο Ηνωμένο Βασίλειο τις λατρεύουν, τόσο σαν θέαμα στα tabloids, όσο και σαν πολιτική διαδικασία. Το πολιτικό αίμα των πρωθυπουργών είναι αυτό που ποτίζει τα βλαστάρια των δελφίνων και δεν υπάρχει τίποτα το ανήθικο σε αυτό. Άλλωστε όποιος αναζητεί την ηθική στα σκιερά σημεία του Westminster, ας την ψάξει καλύτερα σε κάποιο ρινγκ αγώνων πυγμαχίας με γυμνά χέρια, εκεί ο λόγος τηρείται με μεγαλύτερη ευλάβεια.
Αυτό το θρίλερ που παρακολουθούμε με δέος αυτές τις μέρες να εκτυλίσσεται στον αριθμό 10 της οδού Downing, είναι η πεμπτουσία του κοινοβουλευτισμού για τους Βρετανούς. Μέχρι των ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Boris Johnson έχει χάσει πάνω από 40 στελέχη της κυβέρνησής του. Μόνο τις τελευταίες ώρες ο αριθμός των παραιτήσεων έφτασε τις 20, μεταξύ αυτών και τα πολύ ηχηρά ονόματα των υπουργών υγείας και εσωτερικών. Όλοι εναντίον του Boris λοιπόν, αλλά γιατί;
Ο Boris Johnson ανέλαβε το τιμόνι μιας κάποτε αυτοκρατορίας σε έναν δύσκολο συνδυασμό συγκυριών. Brexit, πανδημία, αποσχιστικές τάσεις σε Σκωτία και Β. Ιρλανδία και εσχάτως πόλεμος στην Ουκρανία με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το ούτως ή άλλως αβέβαιο οικονομικό μέλλον. Η κυβέρνηση του Johnson χτυπήθηκε από αλλεπάλληλα σκάνδαλα, η διαχείριση της πανδημίας χαρακτηρίστηκε ανεπαρκής, ειδικά αν σκεφτούμε ότι το NHS είναι ο τελευταίος λόγος για τον οποίο δικαιούται να νιώθει περήφανο το βρετανικό έθνος, με το partygate να ανοίγει τον χορό των σκανδάλων και των παραιτήσεων.
Το τελευταίο επεισόδιο είναι ένα σεξουαλικής φύσης σκάνδαλο, αλλά θα ήταν εξαιρετικά αφελές να πιστέψει κανείς ότι ένα σεξουαλικό σκάνδαλο μπορεί να προκαλέσει μια κυβερνητική κρίση από μόνο του. Στο Ηνωμένο Βασίλειο τα σεξουαλικά σκάνδαλα είναι κάτι σαν θεσμός για τη λειτουργία του πολιτεύματος και κατά καιρούς πρέπει να εμφανίζεται κάποιο για να ανακατέυει την τράπουλα, κάτι σαν τον Black Rod όταν εμφανίζεται μια φορά τον χρόνο στο House of Commons για να προκαλέσει κάποιο ρεπουμπλικανικό πειραχτήρι από τα ορεινά του Labour Party.
Μια τέτοια βροχή παραιτήσεων θα οδηγούσε αυτόματα σε προκήρυξη πρόωρων εκλογών σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο, όσο υπάρχει ακόμα με τη Σκωτία και τη Β. Ιρλανδία στο πληγωμένο άρμα του, δεν είναι μια ακόμα χώρα. Αυτό που βλέπουμε τώρα έχει ξαναγίνει με πρωθυπουργούς και των δύο κομμάτων, έχει γίνει με την κάποτε Σιδηρά Κυρία, έχει γίνει με το αντίπαλο δέος της τον Tony Blair. Οι κοινοβουλευτικές ανταρσίες στη Μεγάλη Βρετανία είναι ένας συνδυασμός ενστίκτου πολιτικής αυτοσυντήρησης και φιλοδοξίας, οι συνωμοσίες απέναντι σε έναν πρωθυπουργό δεν εξυφαίνονται επειδή είναι διεφθαρμένος, αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά επειδή είναι αδύναμος.
Ένας αδύναμος πρωθυπουργός οδηγεί το κόμμα σε ήττα, και αυτό σημαίνει ότι κάποιοι από τους βουλευτές σε αυτό το ιδιότυπο σύστημα με τα μονοεδρικά βιλαέτια κινδυνεύουν να πάνε σπίτι τους. Ένας αδύναμος πρωθυπουργός είναι ώρα να πάει σπίτι του και γι’αυτό στο τελευταίο επεισόδιο αποχωρήσεων είδαμε να πρωταγωνιστούν οι επιφανέστεροι των δελφίνων, οι Michael Gove, Rishi Sunak και Sajid Javid.
Την τελευταία πράξη του δράματος θα τη δούμε μέσα στις επόμενες ώρες με την επίσημη ανακοίνωση της παραίτησης του Boris Johnson μετά και από την πίεση που του άσκησε ο ολόφρεσκος υπουργός οικονομικών Nadhim Zahawi. Τώρα θα φανεί κατά πόσο είναι δυνατοί οι «συνωμότες» για να σχηματίσουν κυβέρνηση ή θα πάνε σε εκλογές. Η παράδοση θέλει τις βρετανικές Ειδούς του Μαρτίου να δίνουν κυβέρνηση χωρίς εκλογές με τα κατάλληλα checks & balances, εκτός κι αν έχουν καεί πολλά φύλλα στην τράπουλα και χρειαστεί καινούργια…
