Ο David Bennett έπασχε από μια ανίατη καρδιακή νόσο και δεν είχε καμία ελπίδα ανάρρωσης. Καμία τεχνητή καρδιά δεν θα μπορούσε να του σώσει την καρδιά και κανένα συμβατό μόσχευμα από άνθρωπο δεν ήταν διαθέσιμο. Η επιλογή που είχε μπροστά του ήταν απλή και συνάμα κυνική, θα έκανε τον εαυτό του πειραματόζωο ή θα πέθαινε. Διάλεξε το πρώτο και διάλεξε τη ζωή.
Η χρήση μοσχευμάτων από χοίρους είναι κάτι που κερδίζει συνεχώς έδαφος στις μεταμοσχεύσεις. Η χρήση καρδιακών βαλβίδων από χοίρο έχει ήδη αρκετές επιτυχημένες εφαρμογές και πρίν από λίγο καιρό είχαμε την πρώτη μεταμόσχευση νεφρού από χοίρο. Αυτή τη φορά όμως στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Maryland προχώρησαν στο επόμενο βήμα, ένα βήμα που μάλλον θα αλλάξει μια για πάντα την αντίληψή μας για τις μεταμοσχεύσεις.
Μόνο στην Αμερική, κάθε μέρα χάνουν τη ζωή τους συνάνθρωποί μας που δεν πρόλαβαν να βρουν το κατάλληλο μόσχευμα. Ο Bennett θα ήταν ένας από αυτούς αν δεν δεχόταν να γίνει ο πρώτος άνθρωπος που θα δεχτεί στα σπλάχνα του μια καρδιά που δεν θα προερχόταν από κάποιον συνάνθρωπό του, αλλά από ένα ζώο. Οι γιατροί και ερευνητές που προχώρησαν σε αυτή την επαναστατική επέμβαση πήραν την καρδιά από έναν γενετικά τροποποιημένο χοίρο. Η γενετική τροποποίηση ήταν απαραίτητη μιας και η έρευνα που έχει προηγηθεί πάνω στα περιθώρια ιστοσυμβατότητας μεταξύ ανθρώπου και χοίρου, έχει δείξει ότι τρία πολύ συγκεκριμένα γονίδια του χοίρου είναι το τελευταίο εμπόδιο για πλήρως συμβατά μοσχεύματα.
Το πιο σημαντικό από τα τρία αυτά γονίδια είναι αυτό που ελέγχει το μέγεθος της καρδιάς του χοίρου και απενεργοποιόντας το, η καρδιά έμεινε σε «ανθρώπινες» διαστάσεις. Έξι ακόμα ανθρώπινα γονίδια εισήλθαν στο γονιδίωμα του δότη χοίρου και η ιστοσυμβατότητα ολοκληρώθηκε.
Για να προχωρήσει αυτό το πείραμα χρειάστηκε να πειστεί ο FDA, η αρχή που ελέγχει τα φάρμακα και τα τρόφιμα στις ΗΠΑ, μια άδεια που δόθηκε στην εκπνοή του χρόνου, στις 31/12 μαζί με τέλος που διαγραφόταν και για τον Bennett. Μετά από μια πολύωρη διαδικασία, η επέμβαση πέτυχε και ο ασθενής επέζησε.
Οι γιατροί και ερευνητές δεν πανηγυρίζουν ακόμα, ο Bennetta θα μείνει υπό στενή ιατρική παρακολούθηση για πολλές ακόμα μέρες, ή και εβδομάδες. Κανείς δεν ξέρει ακόμα το πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός του και το ανοσοποιητικό του σύστημα απέναντι στο «ξένο» σώμα. Ωστόσο για την ώρα η νέα καρδιά του David Bennett χτυπάει ακόμα κι αν ο Bennett κατάφερε να έχει έστω κι έναν παραπάνω χτύπο από όσους θα είχε με τη δική του καρδιά, μπορούμε να μιλάμε με πάσα βεβαιότητα για μια επανάσταση.
Η χώρα μας δυστυχώς είναι ουραγός στις μεταμοσχεύσεις για μια σειρά από λόγους. Η έλλειψη ενημέρωσης και η έλλειψη ειδικών κλινών που θα μπορούσαν να κάνουν τις μεταμοσχεύσεις πιο συχνές, είναι οι βασικότερες αιτίες. Όμως ακόμα και στις χώρες που αυτό το δώρο ζωής είναι πιο συχνό φαινόμενο και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το μεγαλείο μιας τέτοιας προσφοράς, πάντα θα υπάρχει μια μικρή ενόχληση στο πίσω μέρος του μυαλού.
Όταν μιλάμε για ένα τόσο ζωτικό όργανο όσο η καρδιά, η συνέχιση της ζωής κάποιου, προϋποθέτει την ατυχία κάποιου άλλου. Δεν είναι κάτι σαν τη δωρεά αίματος που κάποιος δίνει κυριολεκτικά μόνο 10 λεπτά από τον χρόνο του. Δεν υπάρχει τίποτα το κακό σε αυτό, θα ήταν μικροπρεπές να ισχυριστεί κάποιος το αντίθετο και βιοηθικά και φιλοσοφικά έχει λυθεί προ πολλού αυτό το ζήτημα.
Όμως για φανταστείτε μια διαδικασία μεταμόσχευσης που δεν αναμένει την ατυχία κάποιου άλλου. Φανταστείτε ακόμα περισσότερο την εξάλειψη της βασανιστικής αναμονής μέχρι να βρεθεί συμβατό μόσχευμα. Αυτό σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια πραγματικά νέα εποχή. Μια εποχή όπου τερματικές και ανίατες ασθένειες λόγω δυσλειτουργίας κάποιου ζωτικού οργάνου, απλά δεν θα υπάρχουν πια σε λίγα χρόνια θα αποτελούν μια άσχημη μνήμη όπως η πολιομυελίτιδα.
Η ξενομεταμόσχευση σηματοδοτεί και κάτι άλλο, πέρα από την ίδια την ιατρική επανάσταση που φέρνει, κάτι που έχει να κάνει με τη θέση του ανθρώπου στο οικοσύστημά του. Είναι η επικαιροποίηση του μύθου του Προμηθέα.
Για ακόμα μια φορά ο άνθρωπος αποδεικνύεται ως ο αδιαμφισβήτητος κυριάρχος του πλανήτη. Όχι ότι υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία για αυτό. Από την αγροτική επανάσταση και τα πρώτα οικόσιτα ζώα, ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι συνδεδεμένος από τα γεννοφάσκια του με την καθυπόταξη της φύσης. Φυτά και ζώα εξελίχθηκαν για να τον υπηρετούν και τώρα προχωράμε στο επόμενο στάδιο, εκείνο που τα ζώα του προσφέρουν κυριολεκτικά τη ζωή.
Αυτή η αυξημένη δύναμη είναι πολύ εύκολο να εκληφθεί από πολλούς ως μια αλαζονική επίδειξη δύναμης, όμως δεν πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει αυτό. Ας γίνει αυτή η προσφορά ζωής από τους χοίρους μια υπενθύμιση ότι χρωστάμε πολλά περισσότερα στη φύση από όσα νομίζουμε και ας γίνει αφορμή για να της συμπεριφερόμαστε με καλύτερο τρόπο, όχι πιο ανθρώπινο, αλλά πιο δίκαιο.
