Χθες το βράδυ, όταν τα συνεργεία καθαρισμού σκάναραν το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης και έσβηναν κάθε σημάδι που μαρτυρούσε ότι μερικές ώρες πριν δεκάδες ή κι εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές πέρασαν από το σημείο όπου η πόλη αγγίζεται με τον Θερμαϊκό, έπεσα πάνω σε ένα status στο facebook. Χρειάστηκε να το περάσω 2 με 3 φορές μέχρι να το εμπεδώσω. Δεν είχε να κάνει με το περιεχόμενό του, αλλά με το πρόσωπο που το ανέβαζε.
Το παραθέτω αυτούσιο:
Δεν ήμουν ο μοναδικός που δεν κατάλαβα ευθύς εξ αρχής το νόημα του ποσταρίσματος. Ένας από εκείνους που μπήκαν στη διαδικασία να σχολιάσουν, με κάλυψε πλήρως, όταν απευθυνόμενος στον «οικοδεσπότη», έγραψε:
Απλώς αναρωτήθηκα γιατί θεώρησα ότι οι αναφορές σου, δεν ανταποκρίνονται ούτε στην αισθητική σου ούτε στις απόψεις σου. Τουλάχιστον όπως εγώ τις έχω αξιολογήσει μέχρι σήμερα
Στο μυαλό του σχολιαστή, που πρώτα ζήτησε να μάθει αν έχουν χακάρει το λογαριασμό του διαδικτυακού του φίλου, ήταν αδιανόητο να γραφτεί ένα status υπέρ της συγκέντρωσης για την Μακεδονία από κάποιον που ο ίδιος θεωρούσε «αριστερό. Πώς γίνεται, σου λέει, να είσαι αριστερός και να ταυτίζεσαι τρόπον τινά με διαδηλώσεις που αφορούν ένα εθνικό ζήτημα, όπως αυτό της ονομασίας της ΠΓΔΜ;
Θολούρα made in Greece
Ο αριστερός ο σωστός, όχι ο ντεμέκ που προβάλει το πρόταγμα της αλληλεγγύης, της αγωνιστικότητας, της διεκδίκησης, αλλά εκείνος που έχει ματώσει φανέλες και φανέλες σε πληκτρολόγια και σε συζητήσεις που μυρίζουν ούζο και κρασί, δεν οφείλει απλά να κρατάει αποστάσεις από οτιδήποτε εθνοκεντρικό. Είναι χρέος του να το καυτηριάζει και να το στιγματίζει, να αναθεματίζει και να ειρωνεύεται, πολλές φορές καμουφλάροντας με αυτόν τον τρόπο την άγνοιά του για τον πυρήνα του ζητήματος. Μπορεί κι επιβάλλεται να διαδηλώνει για τη σιαμαία πεταλούδα που τείνει να εξαφανιστεί στη ζούγκλα που ούρησε κάποτε ο κομαντάντε Μάρκος, δεν νοείται όμως να ανακατεύεται με Μακεδονίες και Κύπρους γιατί αυτά εγείρουν εθνικιστικά αντανακλαστικά και μισαλλοδοξία. Είναι γνωστό αυτό: αν ο γείτονας βρίθει από αλυτρωτικές συνταγματικές αναφορές και παρόμοια κρούσματα στον καθημερινό πολιτικό του λόγο, εσύ οφείλεις να αγωνίζεσαι για την πεταλούδα και να αφήνεις να παίζουν ελεύθεροι την μπαλίτσα τους οι εμποράκοι του έθνους. Όλα αυτά, στο κατεξοχήν εθνοφοβικό κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκεί όπου απαγορεύεται η συγκρότηση επιχειρημάτων που να «παντρεύουν» το κοινωνικό με το εθνικό.
Το κάδρο της παρανοϊκής αντιμετώπισης συμπληρώνει η ειρωνεία και η απαξίωση: 9 στα 10 ποστ που πέρασαν χτες από μπροστά μου απεικόνιζαν άτομα που συμμετείχαν στην συγκέντρωση και κινούνταν στην λεπτή γραμμή ανάμεσα στο κιτς και τη γραφικότητα. Πράγματι, το να καβαλάς άλογα και να φοράς σπαρτιάτικες πανοπλίες δεν έχει να προσφέρει σε μια φυσιολογική συζήτηση για τα απότοκα ενός τέτοιου συλλαλητηρίου. Η αισθητική των εκδηλώσεων με πολιτικό χαρακτήρα, ωστόσο, ποτέ δεν φημίζονταν για την ευπεπτοσύνη της. Σε κάθε περίπτωση, το να στηρίζεις την επιχειρηματολογία σου κατά μιας τέτοιας συγκέντρωσης εξ ολοκλήρου στη δεδομένη γραφικότητα μιας εξίσου δεδομένης μειοψηφίας και να αγνοείς την πλειοψηφική παρουσία όλων εκείνων που δεν θέλγονται απαραίτητα από τις κραυγές ενός στρατηγού ή από τις κατάρες του παπαδαριού, ένα πράγμα δείχνει: αμηχανία.
Αμηχανία που προέρχεται από την κλασική διαιρετική τομή που ταλαιπωρεί αυτόν τον τόπο εδώ και δεκαετίες κι ακούει στο δίπολο «αριστερά - δεξιά». Η χθεσινή κοσμοπλημμύρα στη Θεσσαλονίκη προκάλεσε δεδομένη αμηχανία σε πολλούς από εκείνους που με μεγάλη δόση αφέλειας αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί. Δύσκολα μπορεί να αποδεχθεί κάποιος που ανήκει σε αυτήν την πλευρά του πολιτικού τόξου το γεγονός ότι οι ίδιοι πολίτες που εμφανίζονται απονευρωμένοι και χωρίς καμία διάθεση να συγκροτήσουν ένα συγκρουσιακό αντιμνημονιακό μέτωπο, κατεβαίνουν χωρίς δεύτερη σκέψη σε ένα κάλεσμα με εθνική προμετωπίδα. Σε ένα κάλεσμα, που για να τα λέμε κι όλα, οι διοργανωτές του ούτε θεσμική υποστήριξη διέθεταν (το αντίθετο μάλλον), ούτε το εκτόπισμα που θα δικαιολογούσε μια τέτοια κινητοποίηση.
Χαμένοι στα συλλαλητήρια
Η ειρωνεία βγαίνει μπροστά ως μηχανισμός άμυνας όταν η αμηχανία κάνει την εμφάνισή της κι ως εκ τούτου μπορώ να κατανοήσω μέχρι ένα σημείο το διαδικτυακό ξέσπασμα όλων εκείνων που με ευκολία τσουβαλιάζουν τα κίνητρα και τις πολιτικές αφετηρίες 100 και πλέον χιλιάδων κόσμου που μπήκε στη διαδικασία της (όποιας) διεκδίκησης εν καιρώ πλήρους στασιμότητας. «Μπουμπούνες», «γραφικοί«, «διανοητικά καθυστερημένοι», «εθνοκάπηλοι» και ξεμπερδέψαμε μια κι έξω. Με όλους. Τους ακυρώσαμε στο μυαλό μας, μαζέψαμε και μια δεκάδα likes, είμαστε κομπλέ. Εμείς, οι γνώστες, οι ελιτιστές. Οι Κέρβεροι στις πύλες του δημοκρατικά ορθού, αρκεί βέβαια το δημοκρατικό να καλουπώνεται στα «θέλω» μας. Οι τελικοί χαμένοι.
Όπως τελικοί χαμένοι είναι, εν τέλει, και όσοι συμμετείχαν στη διαδήλωση. Χωρίς τις πλάτες μιας σοβαρής θεσμικής δύναμης που θα ενσαρκώσει το αίτημά τους και θα το μεταφέρει στο τραπέζι των διπλωματικών διαπραγματεύσεων, οι φωνές τους θα χαθούν στα πρώτα κύματα του Θερμαϊκού. Όπως χάθηκαν κι εκείνες του 1992, των Αγανακτισμένων, του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα.
Πόσο πιο περήφανος ο Μακιαβέλι, ο εφευρέτης του διαχρονικά πετυχημένου διαίρει και βασίλευε;
