Την Κυριακή 25 Ιουνίου, οι Rotting Christ ετοιμάζονται να ανέβουν στη σκηνή του AthensRocks στο ΟΑΚΑ, με headliners τους Ghost, σε μια εκρηκτική, όπως προβλέπεται, βραδιά.
Λίγο πριν τη συναυλία, ο Σάκης Τόλης, frontman και ψυχή των Rotting Christ έκανε μια τίμια κουβέντα με το Ratpack, μιλώντας για όλα. Από το metal μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη και το ποδόσφαιρο. Από τις δυσκολίες που έχει συναντήσει στο δρόμο και τα ρίσκα που έχει πάρει, μέχρι το αν μπορεί και ζει από το metal, το απολίθωμα που έχει πάρει το όνομά του και τη φιλοσοφία ζωής που ακολουθεί.
Ο Σάκης, παραδέχεται ακόμα ότι οι Rotting Christ, έχουν ωριμάσει και δεν είναι τόσο ακραίοι όσο παλαιότερα, ενώ υπόσχεται ότι στη σκηνή του AthensRocks θα «παίξουν την ψύχη τους» για να περάσει ο κόσμος καλά και να το απολαύσει!
Σάκη, σε τι φάση σάς πετυχαίνουμε;
Γυρίσαμε από συναυλίες και ετοιμαζόμαστε για το επόμενο ταξίδι, πριν τη συναυλία με τους Ghost. Θα είμαστε σε φεστιβάλ στην Ισπανία και θα γυρίσουμε να παίξουμε στο ΟΑΚΑ. Αμέσως μετά, πάμε αεροδρόμιο και φεύγουμε για Σουηδία για να μιξάρουμε τον καινούριο μας δίσκο. Είναι η πρώτη φορά που το λέμε, τελειώνουμε τον δίσκο τώρα και συνεχίζουμε φουλ μηχανές.
Νέο άλμπουμ ακούω! Τι μπορούμε να αποκαλύψουμε;
Επειδή γράφω εγώ τα κομμάτια, δεν μπορώ να κρίνω αντικειμενικά αν ένας δίσκος θα είναι καλός ή όχι. Σίγουρα θα έχει την ψυχή που βάζουμε πάντα, θα είναι τίμιος και θα είναι πιο μελωδικός από τους προηγούμενους. Θα έλεγα πιο συναισθηματικός και μελωδικός, είναι κάτι αυθόρμητο.
Πότε τον περιμένουμε; Φαντάζομαι τίτλο δεν γνωρίζουμε ακόμα.
Τίτλο δεν έχουμε ακόμα, αλλά αρχές του 2024 θα έχει κυκλοφορήσει.
Θα σας απολαύσουμε στο AthensRocks με headliners τους Ghost, στις 25 Ιουνίου στο ΟΑΚΑ. Πες μου για την επαφή σου με το γκρουπ.
Είχαμε επαφή πολύ παλιά, ανταλλάσσαμε ντέμο όταν ήμασταν ακόμα πολύ μικροί, underground. Βλέπω ότι αυτή η μπάντα γιγαντώθηκε, την ακολουθώ από τα πρώτα της ντέμο, συνεχίζει να γράφει καλά κομμάτια και τα παρουσιάζουν καλά. Τους έχω δει και στο εξωτερικό και είναι για εμένα μια πραγματικά πολύ καλή μπάντα στο live. Αξίζει να τους δει κάποιος γιατί δεν είναι μια μπάντα στη δύση της καριέρα της που έρχεται για αρπαχτή. Σίγουρα λοιπόν θα παίξει κάτι καλό. Θα είμαστε κι εμείς εκεί και νομίζω ότι είναι μια βραδιά που αξίζει ο κόσμος να τη δει. Και να είσαι σίγουρη ότι δεν άξιζε θα στο έλεγα.
Εσείς τι θα παίξετε;
Μέσα στο χρόνο που θα έχουμε, θα παίξουμε ό,τι μπορούμε μέσα από 15 δίσκους και 250 κομμάτια που έχουμε γράψει!Καταλαβαίνεις λοιπόν ότι θα παίξουμε λίγο από όλα, ώστε να ικανοποιήσουμε όσο γίνεται τον κόσμο. Θα παίξουμε την ψυχή μας, βασικά. Θα βγούμε στη σκηνή και θα τα δώσουμε όλα, να περάσει καλά ο κόσμος. Θα είναι κάτι αληθινό αυτό που θα δεις, όχι κάτι ψεύτικο.
Θα παίξετε και νέο υλικό;
Όχι και μάλιστα αυτό συζητάγαμε με την μπάντα. Είχαμε και μια διαφωνία σχετικά, αλλά καταλήξαμε ότι δεν θα παίξουμε νέο υλικό γιατί δεν το έχουμε ακόμα έτοιμο. Δεν μπορούμε ακόμα να το παρουσιάσουμε όπως πρέπει και όπως θα θέλαμε.
Έχετε παίξει σε όλο τον κόσμο. Ποιο κοινό είναι το καλύτερο και ποιο το χειρότερο;
Έχουμε οργώσει τον κόσμο τόσο πολύ που έχουμε μετρήσει πάνω από 2.000 συναυλίες εκτός Ελλάδας τα 30 χρόνια παρουσίας μας. Έχουμε παίξει από Σιβηρία και Μογγολία μέχρι Παταγονία. Η metal κοινότητα είναι οργανωμένη, ποτέ δεν είναι τεράστιο το κοινό αλλά όπου και να παίζουμε μαζεύουμε κάποιο κόσμο και μας έχει κάνει μια busy μπάντα. Μπορώ να πω ότι στην Αμερική περνάμε πολύ ωραία, ρίχνουμε ζαριές αν θα τη βγάλουμε ή όχι και εκεί καταλαβαίνεις ότι ζεις το όνειρο. Σε κάποιες άλλες χώρες που οι άνθρωποι είναι πιο «κρύοι» δεν έχουν και τόσο χαβαλέ που λένε. Αλλά μερικές φορές λειτουργεί καλύτερα στο αποτέλεσμα. Οπότε διαλέγεις και παίρνεις. Αν θέλεις να περάσεις καλά και να νιώσεις τον παλμό, θα έλεγα ότι αυτό συμβαίνει στη Νότια Αμερική, αν θες να δεις κοινό που δεν ανοίγεται εύκολα, τότε είναι στη Γερμανία. Αλλά με περισσότερη ουσία όμως.
Αναφέρθηκες στη μακρά σας πορεία και θέλω να σε ρωτήσω αν μπορείς να ξεχωρίσεις την πιο σημαντική στιγμή του συγκροτήματος μέχρι σήμερα.
Νομίζω δεν μπορώ να την ξεχωρίσω. Oι Rotting Christ δεν είναι μια μπάντα που έκανε τον κύκλο της, εξελισσόμαστε και έχουμε στιγμές καλύτερες από εκείνες που πιστεύαμε. Θέλω να πιστεύω ότι η μπάντα εξελίσσεται ακόμα, δίνει την ψυχή της πάνω στη σκηνή, ρισκάρει. Οπότε δεν μπορώ να πω ποια ήταν στο παρελθόν και να εμείνω σε αυτό. Αν ήταν να πω μια καλύτερη εποχή, θα ήταν αυτή που θα έρθει στο μέλλον…
Λες ότι εξελίσσεστε, θεωρείς ότι είστε το ίδιο ακραίοι με πριν 30 χρόνια όταν ξεκινούσατε;
Όχι δεν είμαστε τόσο ακραίοι, έχουμε ωριμάσει χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είμαστε εναντίον του ακραίου. Θα περάσουμε κάποια μηνύματα στον κόσμο με την πράξη όχι με τα λόγια. Λέμε ότι ο κόσμος πρέπει να αλλάξει, αλλά αυτοί που πρέπει να αλλάξουν πρώτα, είμαστε εμείς οι ίδιοι. Αυτό είναι μια φιλοσοφία που αν μου την έλεγε κάποιος πριν 20 χρόνια θα έλεγα «τι βλακείες λέει αυτός ο γέρος τώρα;». Όσο μεγαλώνεις καταλαβαίνεις ότι με την πράξη θα μπορέσεις να μεταλαμπαδεύσεις αυτό που θέλεις. Και μάλιστα θα αργήσει αυτό.
Είστε περισσότερο stage ή στούντιο τύποι;
Stage αναμφισβήτητα. Έχουμε μάθει να ζούμε στο δρόμο πραγματικά. Έχουμε κοιμηθεί από παγκάκια μέχρι τα καλύτερα ξενοδοχεία, οπουδήποτε. Οπότε περισσότερο ανήκουμε στο δρόμο. Από την άλλη, μας αρέσει η δημιουργία στο στούντιο, αλλά δεν υπάρχει και χρόνος, όταν είσαι στο δρόμο συνέχεια δύσκολα απολαμβάνεις το στούντιο.
Άλλωστε τα δύο προηγούμενα χρόνια της πανδημίας είχαν σίγουρα πολύ στούντιο.
Και μεγάλη σφαλιάρα! Ναι, υπήρχε πολλή δημιουργία μεν αλλά για την ψυχολογία μας ήταν σφαλιάρα. Τώρα έχουμε βγει στον δρόμο όπως όλες οι μπάντες πια και γίνεται ένας χαμός.
Έχετε ζήσει δύσκολες και περίεργες καταστάσεις στις περιοδείες
Πάρα πολλές.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη;
Θα έλεγα μερικά γραφειοκρατικά που προκύπτουν. Για παράδειγμα μπορεί να μην παίξουμε επειδή μια χώρα να μας απαγορεύσει θεωρώντας ότι η μπάντα διαφθείρει τη νεολαία. Φαντάσου δυο φορές προσπαθήσαμε να παίξουμε στη Μαλαισία και ακυρώθηκε η παρουσία μας εκεί από τους πολιτικούς. Αυτά είναι τα πιο δύσκολα που με χαλάνε. Τον χώρο του metal τον ξέρω, τον ζω, θα έχει και δύσκολες και ωραίες στιγμές. Αλλά όταν το πράγμα βγαίνει εκτός αυτού του πεδίου χάνουμε λίγο την ισορροπία μας.
Βγάζει χρήματα μια ελληνική metal μπάντα, ώστε να μπορεί να βιοποριστεί;
Ναι μπορεί, αν ρισκάρει και έχει καλό πλάνο. Εγώ θέλω να πιστεύω ότι είμαι καλός σε αυτό. Τα πρώτα 15 χρόνια ήμασταν στην πείνα, τώρα μπορούμε και ζούμε από αυτό και είμαστε ευχαριστημένοι που μπορούμε να ζούμε από τη μουσική μας. Τώρα, αν ο κόσμος νομίζει ότι είσαι πλούσιος και ροκ σταρ κλπ., να ξέρει ότι αυτά ανήκουν στο καλτ της υπόθεσης, σε μια άλλη εποχή, στη δεκαετία του '80 που υπήρχε πλούτος και υπερβολή. Οπότε ναι, μια μπάντα μπορεί να βιοποριστεί από τη μουσική αλλά παίρνοντας μεγάλα ρίσκα, αλλιώς δεν θα τα καταφέρει. Δεν ξέρω αν θα άφηνα τις κόρες μου να το κάνουν αυτό, να πάρουν τόσο μεγάλα ρίσκα. Εμείς ήμασταν άλλη γενιά, της τρέλας, ήμασταν στο δρόμο εκεί μεγαλώσαμε, μπορούσες να επιβιώσεις αν κάτι πήγαινε στραβά. Οπότε, μόνο έτσι μπορείς να επιβιώσεις και μάλιστα με δυσκολίες, μην νομίζει κανείς ότι είναι εύκολο.
Εγώ θα έλεγα στα παιδιά να κρατήσουν τις δουλειές τους, να κάνουν αυτό που έχουν σπουδάσει και αν δουν ότι ο κόσμος θέλει να ακούσει τη μπάντα και τη μουσική που δημιουργούν, τότε ας πάρουν τα ρίσκα τους. Το να πάρεις το ρίσκο σκέτο δεν θα το πρότεινα.
Έχεις μια αγαπημένη φράση που χρησιμοποιείς και είναι και τίτλος του δίσκου σας, «Κατά Τον Δαίμονα Εαυτού». Πώς ορίζεται για εσένα;
Σωστά. Ο «δαίμονάς μου», στην αρχαία Ελλάδα δεν ήταν ο διάβολος, αλλά ο «εαυτός μου». Ακούω λοιπόν τον εαυτό μου, ακούω το ένστικτό μου και προχωράω στη ζωή μου. Δεν ακούω τους γύρω μου. Έχουμε δεχτεί πολλές φορές ρατσισμό από τον τόπο μας τον ίδιο, δεν ακούω, προσπαθώ να συνεχίσω αυτό που είμαι, όχι να είμαι εμμονικός αλλά να είμαι πρακτικός.
Είναι μια φιλοφοφία ζωής για εσένα.
Είναι μια φιλοσοφία ζωής, ναι, που πραγματικά θα την πρότεινα σε ανθρώπους που ξέρουν τι θέλουν. Αν δεν ξέρεις τι θέλεις μην το κάνεις. Όχι να είσαι επαναστάτης χωρίς αιτία, γιατί μπορεί να φας το κεφάλι σου. Αν ξέρεις τι θέλεις, και πιστεύεις το ένστικτό σου προχώρα το. Θα χάσεις, αλλά κάποια στιγμή θα κερδίσεις.
Πώς συνέβη και δόθηκε το όνομά σου στο απολίθωμα «Brezinacantha Tolis»;
Έτυχε να είναι μεταλάς ο παλαιοντολόγος! Μου είπε «θέλω να σου κάνω ένα αφιέρωμα επειδή είστε η αγαπημένη μου μπάντα, με έχεις βοηθήσει πολύ κλπ.». Πήγε λοιπόν να το βγάλει Rotting Christ αλλά το απαγορεύσανε, οπότε του έδωσε το όνομά μου! Έχω κρατήσει το απολίθωμα στο σπίτι. Είναι κάτι που με τιμάει πολύ. Προέκυψε τελείως τυχαία. Μάλιστα έχει δώσει και ονόματα άλλων καλλιτεχνών και κάνει μια περιοδεία με απολιθώματα που έχουν ονόματα διάφορων μουσικών.
Ξέρω ότι είσαι φίλαθλος της ΑΕΚ και ότι ασχολείσαι. Το metal έχει σχέση με το ποδόσφαιρο;
Φυσικά και έχει, εμείς έτσι ξεκινήσαμε. Μουσική, ροκ, metal, ποδόσφαιρο. Τώρα δεν ξέρω, αλλά τότε τη δεκαετία του '80, το metal με το ποδόσφαιρο ήταν για εμένα απαραίτητο διότι είχε ένταση, είχε τρέλα. Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα, δεν ξέρω μπορεί να είναι η τραπ. Όμως στη γενιά μας αυτά τα δύο κόλλαγαν πολύ. Εμείς προσπαθούμε να κρατήσουμε αυτό που είμαστε. Μπορεί να ακουγόμαστε λίγο γραφικοί, λίγο μεγάλοι, αλλά όπως σου είπα θέλουμε να μεταλαμπαδεύσουμε μερικά πράγματα μόνο με τις πράξεις μας.
Μου δίνεις μια καλή... ποδοσφαιρική πάσα για να σε ρωτήσω αν υπάρχουν στιγμές και φορές που έχεις αναρωτηθεί γιατί συνεχίζετε ακόμα.
Ναι, αυτό τον καιρό σκέφτομαι ότι ο λόγος ύπαρξής μας είναι ότι θέλω μόνο να προσφέρω. Να προσφέρω χαρά! Πολλές φορές ταλαιπωριόμαστε. Για παράδειγμα, πήγαμε στο Λας Βέγκας παίξαμε αυθημερόν από τη Δανία. Πώς γίνεται αυτό; Εκεί έφαγα ένα υπαρξιακό και λέω «ποιος ο λόγος που τρέχεις τόσο πολύ;». Αλλά βλέπω κάποιους ανθρώπους που κάναμε χαρούμενους, και λέω «να αυτός είναι ο λόγος που το κάνεις». Δεν είναι τα χρήματα, ό,τι και να μου δώσεις εγώ θα είμαι ο εαυτός μου, δεν θα αλλάξω κάτι. Οπότε αυτό που μου αρέσει είναι ότι κάνω κάποιους ανθρώπους χαρούμενους και αυτό μου δίνει ώθηση να συνεχίσω. Να κάνω κάποιους ανθρώπους να ξεχαστούν και να περάσουν καλά με τις μελωδίες που θα παίξουμε επί σκηνής.
Επειδή είσαι και μουσικός, θέλω να σε ρωτήσω για το ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης και στη μουσική. Πού το βλέπεις να πηγαίνει όλο αυτό;
Κοίτα, βασικά δεν φοβήθηκα ούτε τον κορονοϊό, ούτε την πανδημία, ούτε όσα λέγονταν. Όμως, πρώτη φορά που φοβήθηκα κάτι, που ανησύχησα δηλαδή, είναι το ΑΙ. Είναι πολύ στην αρχή ακόμα για να φοβάσαι, αλλά νομίζω ότι τα επόμενα χρόνια θα αλλάξουν αρκετά πράγματα. Το ΑΙ ξεκινάει τώρα και έχει μυαλό κατσαρίδας δεν έχει μυαλό ανθρώπου ακόμα, εξελίσσεται, μπορεί κάποια στιγμή να εξελιχθεί και το συναίσθημα. Είναι μια τεχνολογία που ανησυχεί και εμένα σχετικά με τις αλλαγές που θα φέρει στο μέλλον. Ελπίζω να έχω λάθος και οι ανησυχίες μου να είναι καθαρά φοβίες. Πολύ εύκολα μπορεί να αυτοκαταστραφούμε, η ανθρωπότητα έχει αυτή την τάση. Ελπίζω να είναι μια φοβία όπως ήταν παλιά η φωτιά, το τηλέφωνο, το digital. Ελπίζω, αλλά δεν είμαι σίγουρος. Πάντως θα υπάρχουν και άνθρωποι που θα δίνουν ψυχή και συναίσθημα, ό,τι και να γίνει στο ΑΙ. Ας πούμε, δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια συναυλία. Τι θα πας να δεις, ένα ολόγραμμα; Αυτό δεν είναι συναυλία είναι κωμωδία. Εγώ που έχω μεγαλώσει και είμαι 50 χρόνων θα πάω να δω μια κανονική συναυλία.
Στην καραντίνα λόγω συνθηκών είδαμε συναυλίες μέσω οθόνης, μέσω streaming.
Ναι, ξεκίνησε λίγο τότε και μετά εξαφανίστηκε. Λογικό δεν ήταν; Το ζωντανό τίποτα δεν μπορεί να το αντικαταστήσει, συνδυαστικά για λίγο μπορεί να υπάρξει. Να είμαστε καλά και δραστήριοι ώστε να μπορέσουμε να χτυπήσουμε οποιαδήποτε απειλή μπορεί να έρθει από το ΑΙ…
Μου είπες για το επερχόμενο άλμπουμ των Rotting Christ. Άλλα επόμενα σχέδια υπάρχουν;
Έχουμε τον δίσκο, παρακαλάμε να είμαστε καλά και δυνατοί και θα συνεχίσουμε να είμαστε στο δρόμο μέχρι τελευταίας ρανίδας. Δεν έχω κάτι συγκεκριμένο. Θέλουμε να πάει καλύτερα ο κόσμος, να είμαστε καλά και να μπορέσουμε να ανασάνουμε λίγο, γιατί υπάρχει πανδημία, οικονομική κρίση, πόλεμος. Πρέπει να ηρεμήσει λίγο ο κόσμος και να μπει το νερό στο αυλάκι, να μπορέσει ο καθένας να ζήσει ειρηνικά με τον άλλον και να κάνουμε την τρέλα μας. Έχουμε τόσα πολλά προβλήματα που δεν χρειάζεται να προσθέσουμε άλλο ένα. Εμείς θα είμαστε παντού, όπου υπάρχει μουσική, όπου υπάρχει συναυλία! Θα είμαστε εκεί να περάσουμε καλά με τον κόσμο, να ανταλλάξουμε συναισθήματα και ό,τι είναι να έρθει ας έρθει. Συνήθως δεν είμαι αισιόδοξος αλλά θέλω να πιστεύω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Βέβαια είναι και καλοκαίρι και μάλλον για αυτό τα λέω αυτά (γέλια). Όμως θα ήθελα να κλείσουμε με αυτό το αισιόδοξο μήνυμα...
