Άμα πατήσεις τις μαγικές λέξεις «Don’t Look Up» στο διαδίκτυο, ενδεχομένως να είναι οι πιο trending αναζητήσεις της Google μετά από τον «covid 19», δυο έννοιες που μοιάζουν αρχικά ασύνδετες, ωστόσο μόλις δεις την ταινία θα καταλάβεις ότι συνδέονται απόλυτα. Ο κοινός τους παρονομαστής; Ο αφανισμός της ανθρωπότητας.
Ο «Covid 19» από μόλυνση, το «Don’t Look Up» από έναν τεραστίων διαστάσεων μετεωρίτη. Και εκεί είναι που διερωτάσαι;
«Μα καλά δεν έκανε κάτι η ανθρωπότητα για να προστατέψει τον πλανήτη από τον κομμήτη;» ή «τελευταία στιγμή το μάθανε ότι θα πέσει ο μετεωρίτης στη Γη;».
Εύλογα τα ερωτήματα, αλλά η ταινία σου έχει τις απαντήσεις.
«Βεβαίως και η ανθρωπότητα πήρε μέτρα αλλά αντί να εξολοθρεύσει τον μετεωρίτη αποφάσισε να τον αποψιλώσει από τον ορυκτό πλούτο» και «υπήρχε ενημέρωση ότι θα πέσει ο κομμήτης στη Γη σε κάτι παραπάνω από έξι μήνες πριν την πρόσκρουση».
Μην αναρωτηθείς άλλο. Ακολουθεί ανάλυση
Αναμφίβολα όταν άκουσες για την υπόθεση του «Don’t Look Up», ότι δύο άγνωστοι αστρονόμοι ανακαλύπτουν ότι ένας μετεωρίτης μεγέθους του Έβερεστ θα πέσει στη Γη και θα την αφανίσει και επιχειρούν να πληροφορήσουν την ανθρωπότητα για το συμβάν που θα πραγματοποιηθεί σε έξι μήνες και μερικές μέρες, το μυαλό σου πήγε σε κάτι μεταξύ «Armageddon» με Bruce Willis και «Deep Impact» με Robert Duvall. Είδες και σούπερ cast με Leonardo DiCaprio, Jennifer Lawrence, Meryl Steep, Jonah Hill, Timothée Chalamet μέχρι και Ava Gardner και τον «Hellboy», Ron Perlman και αισθάνθηκες ότι κάτι θα έχει από δράση. Λογικό αλλά καθόλου εύστοχο.
Με συγχωρείς για το εριστικό ύφος, αλλά πρέπει να σε βάλω στο ύφος της ταινίας του Adam McKay, ενός φιλμ βουτηγμένου στο χιούμορ -όχι του ξεκαρδιστικού αλλά του έξυπνου- μέσα από μια σειρά σατιρικών γεγονότων, που όμως αποκαλύπτει τη μεγάλη αλήθεια για την κατάντια της ανθρωπότητας στην εποχή του Instagram και της κρίσης των αξιών. Η ταινία πετυχαίνει μέσω εξαιρετικών ερμηνειών, ισορροπημένης διαχείρησης της ατμόσφαιρας μέσα από μια σειρά καταστάσεων που θα τρόμαζαν κάθε νοήμων άνθρωπο, όπως ο ερχομός ενός κομμήτη στη Γη, αποδεικνύοντας ταυτόχρονα ότι ο κόσμος δεν ασχολείται με την ουσία αλλά με το πόσο θα μπορέσει να «πουληθεί» η είδηση στα social media, τι κέρδος θα έχουν οι κυβερνήσεις από τη συγκεκριμένη κατάσταση, το να μην πλουτίσει κάποιος άλλος περισσότερο από μας και όλα αυτά σε ένα πλανήτη που δεν θα υπάρχει αύριο. Ακούγεται υπερβολικό; Μπορεί. Ή μήπως δεν είναι;
Μια ταινία που απαρριθμεί τα ανθρώπινα λάθη
Το «Don’t Look Up» μπορεί να θεωρηθεί μια γροθιά στην «αμερικανιά» ωστόσο το τοπίο που διατυπώνει ο McKay στέκεται σαν κάτοπτρο γύρω από ολόκληρο τον πλανήτη και μετράει μια ανθρωπότητα γεμάτη «πληγές». Κάθε λεπτό που περνάει συνειδητοποιείς ότι η ανθρώπινη καθημερινότητα, οι αξίες που κάποτε υπήρχαν νοητά και μας κρατούσαν σε μια ισορροπία, σαν τη Δύναμη στο Star Wars, δεν ήταν απλά τυπικότητες και τζεντλεμαντισμοί, αλλά μια ιδεολογία που σε απωθούσαν από το να γίνεις ένα με την κατάντεια.
Το πιο απλό παράδειγμα από όλα, η παράνοια που ασκεί η τηλεόραση και τα social media. Εκεί που βλέπεις ότι δεν έχει σημασία το μήνυμα που θα μεταφέρεις, αλλά ο τρόπος που θα το κάνεις να φανεί πιο εμπορεύσιμο. Δεν έχει νόημα για μια κυβέρνηση να σώσει τον πλανήτη, αλλά πώς να το κάνει κερδίζοντας πρώτα τις εκλογές.
Ακόμα και όταν ο κομμήτης εμφανίζεται στον ουρανό αλλά χρειάζεται μέρες για να φτάσει στη Γη, η προεκλογική εκστρατεία της κυβέρνησης που βλέπει τις ελπίδες της για επανεκλογή να εξανεμίζονται, δημιουργεί το κίνημα «Don’t Look Up» λέγοντας πως «Θέλουν να φοβάστε. Θέλουν να κοιτάτε ψηλά για να σας κοιτάζουν αφ’ Υψηλού» σαν εκστρατεία κατά της αντιπολίτευσης. Μοιάζει αστείο; Σίγουρα. Ταυτόχρονα όμως είναι σκέτη κατάθλιψη. Διότι συνειδητοποιείς ότι αυτή η πραγματικότητα δεν απέχει και πολύ από αυτό που βιώνουμε.
Το Don't Look Up είναι μια πολύ ωραία ταινία που εξηγεί μεταφορικά τι κάνουμε λάθος σαν κόσμος, πως δεν εμπιστευόμαστε τις επιστημονικές φωνές, αντιθέτως υποκύπτουμε σε μικροπολιτικά παιχνίδια και δεν καταλαβαίνουμε τον κίνδυνο μέχρι να είναι πολύ αργά. #κορωνοϊός #Netflix
— Λίνγκαμ (@grcpen) December 26, 2021
Ο DiCaprio στέκεται στην οθόνη σαν λοιμοξιολόγος που εμπνέει τον κόσμο των ΗΠΑ, σαν ένας Τσιόδρας -μπορεί να είναι λίγο υπερβολή αλλά είναι ό,τι πιο κοντινό στη δικιά μας πραγματικότητα- και πλάι του σκάνε συνεχώς άνθρωποι που απλά κατατροπώνουν τα λεγόμενά του με τρόπο που τον κάνουν να φαίνεται στον έξω κόσμο ο «κακός», ο «ανίδεος», ο «λίγος» ενώ στην ουσία προσπαθεί απλά να κάνει ένα καλό. Να προειδοποιήσει τους ανθρώπους ότι η συντέλεια είναι κοντά.
Αν όμως δεν τους νοιάζει εκείνους, γιατί να νοιάξει και αυτόν; Μήπως όμως πρέπει να μας νοιάξει εμάς για τον κόσμο τον οποίο ζούμε, όπου κουμάντο κάνουν οι «μεσσίες» των media, τύπου Elon Musk (σκάει μύτη μέχρι και αυτός μέσω του εκπληκτικού Mark Rylance) που μας πουλάνε τα φούμαρα ότι νοιάζονται για το περιβάλλον και το ανθρώπινο είδος αλλά ουσιαστικά έχουν στο μυαλό τους ένα μόνο πράγμα. Να πλουτίζουν οι ίδιοι παραπάνω και κυρίως να μην πλουτίζουν οι υπόλοιποι.