Η επάρατη νόσος, δηλαδή η καταραμένη αρρώστια, έτσι μάθαμε να αποκαλούμε τον καρκίνο. Από δημοσιογραφικά κλισέ μέχρι την ενημέρωση των συγγενών, η λέξη καρκίνος έβγαινε πολύ δύσκολα από τα χείλη. Οι σοβαρές ασθένειες είχαν ανέκαθεν μια ασόβαρη προσέγγιση από όλους μας, είτε αφορούσαν κάποιον γωνστό είτε άσημο. Η σιωπή, τα μισόλογα και η κρυψίνοια ήταν ο κανόνας, λες και αυτό είναι που χρειάζεται ο ασθενής.
Από όταν διαγνώστηκε, η Φωφή Γεννηματά δεν έκρυψε ούτε στιγμή τη μάχη που έδωσε απέναντι στον καρκίνο. Ακόμα και τότε πολλοί ήταν αυτοί που μίλησαν για την «κατάρα των Γεννηματάδων» γιατί πάντα θα πρέπει να υπάρχει μια μεταφυσική προσέγγιση, ακόμα και λίγο πριν το τέλος.
Για τον πολιτικό βίο της Φώφης Γεννηματά μπορούν να γραφτούν πάρα πολλά και στο άμεσο μέλλον θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια ψύχραιμη αποτίμηση των όσων έκανε ή δεν έκανε είδικά στα χρόνια που το ΠΑΣΟΚ είχε πάψει να είναι ο ένας από τους δύο πυλώνες του ελληνικού δικομματισμού, όμως η Φώφη Γεννηματά κατάφερε να σπάσει πάρα πολλά στερεότυπα και αυτό μόνο θετικό αποτύπωμα μπορεί να έχει για την πολιτική ζωή του τόπου.
Θυμόμαστε όλοι τη διαφήμιση με το τζιπ και το αυτοκίνητο πόλης, ένδειξη ότι η εποχή των χοντροκομμένων σεξιστικών αστείων ακόμα και στον κυρίαρχο δημόσιο λόγο, δεν είναι και τόσο μακρινή. Ως γυναίκα και ως κόρη υπουργού έπρεπε να αποδεικνύει συνέχεια, δυο και τρεις φορές παραπάνω την αξία της απέναντι σε εχθρούς και φίλους. Το απέδειξε κρατώντας όρθιο το ΠΑΣΟΚ, με κοινοβουλευτική παρουσία σε μια εποχή που δεν πέρασε μόνο από την πιο μεγάλη του κρίση από το ‘89, αλλά και σε μια εποχή που ήταν αμφίβολο το ποιον ακριβώς πολιτικό χώρο εκφράζει πλέον το ΠΑΣΟΚ.
Είναι δύσκολο να πει κανείς από ποια μάχη κέρδισε το τσαγανό και το θάρρος της. Η μάχη απέναντι στον καρκίνο ήταν αυτή που της έδωσε δύναμη για να φτιάξει γερό στομάχι για την πολιτική ή το αντίθετο; Ελάχιστη σημασία έχει αυτό πια και ακόμα και στην περίπτωση που κάποιος δεν έχει σε καμία εκτίμηση την πολιτικό Φώφη Γεννηματά, δεν μπορεί παρά να υποκλιθεί στο μέγεθος του ανθρώπου που υπήρξε.
Ναι, ο καρκίνος είναι μια πολύ σοβαρή ασθένεια, από τις διάφορες μορφές του παθαίνουν εκατομμύρια συνανθρωποί μας. Δεν πεθαίνουν όμως όλοι όσοι πάσχουν από καρκίνο. Υπάρχουν μορφές καρκίνου που αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά. Νέες θεραπείες υπόσχονται στους ασθενείς ίαση ή μια μακρόχρονη παράταση του βίου τους. Χημειοθεραπείες και χειρουργικές επεμβάσεις είναι πιο αποτελεσματικές από ποτέ. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε το πιο σημαντικό, την έγκαιρη διάγνωση.
‘Ενας από τους λόγους που ο καρκίνος είναι τόσο θανατηφόρος είναι ότι μάθαμε να ζούμε στη σιώπη με αυτόν. Ότι αν δεν μιλάμε γι’αυτόν δεν θα μας βρει, θα θεραπευτεί από μόνος του και μόνο αν πεθάνει κάποιος μπορούμε να πούμε ότι πέθανε από καρκίνο. Από τη διάγνωση μέχρι τον θάνατο μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα, μικρό ή μεγάλο δεν έχει σημασία, που ο ο ασθενής είναι μόνος του.
Όχι κυριολεκτικά μόνος του, γιατί έχει δίπλα του τα αγαπημένα του συγγενικά πρόσωπα και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που κάνει τα πάντα, αλλά κοινωνικά μόνος. Η απόκρυψη του καρκίνου είναι μια μορφή κοινωνικής περιθωριοποίησης, άρα ένας μικρός κοινωνικός θάνατος και στην περίπτωση μιας βαριάς μορφής του είναι πολύ χειρότερος.
Ειδικά στην περίπτωση που κάποιος άνθρωπος βλέπει μπροστά του την κλεψύδρα του να σώνεται από άμμο, τότε είναι που έχει μεγαλύτερη ανάγκη από ποτέ την κοινωνικοποίηση και την ενεργό συμμετοχή σε ότι θέλει και αγαπά. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε η Φώφη Γεννηματά τον καρκίνο είναι αυτός ακριβώς ο τρόπος που αξίζει σε όλους όσους δίνουν αυτή τη μάχη μόνοι.
Μιλώντας ανοιχτά για τον καρκίνο η Φώφη Γεννηματά κατάφερε να δώσει τις πιο μεγάλες τις πολιτικές μάχες και να τις κερδίσει. Μιλώντας ανοιχτά για τον καρκίνο μπόρεσε να ζήσει μια ζωή με τους δικούς της όρους χωρίς να αφήσει την ασθένεια να βάλει αυτή τους όρους της. Έτσι το πήγε μέχρι τέλους η Φώφη Γεννηματά χωρίς καμία έκπτωση. Μέχρι πριν από λίγες μέρες ήταν υποψήφια και πάλι για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ, μέχρι πριν από λίγες μέρες ήταν και πάλι το φαβορί για ακόμα μια νίκη γιατί έτσι είχε μάθει.
Αποσύρθηκε από την κούρσα νικήτρια χωρίς να χάσει την προεδρία, αλλά την τελευταία της νίκη την κράτησε για το τέλος. Στους τίτλους των ειδήσεων θα συναντήσουμε αρκετές φορές τις φράσεις «έχασε τη μάχη με τον καρκίνο», αλλά δεν την έχασε γιατί τον καρκίνο τον κέρδισε πολλές φορές. Τον κέρδισε από την πρώτη στιγμή που μίλησε γι’αυτόν. Τον κέρδιζε κάθε μέρα που αρνήθηκε να υποκύψει στα κοινωνικά στερεότυπα και την παραίτηση που τον ακολουθεί.
Σπάζοντας τα στερεότυπα γύρω από αυτόν και ζώντας τη ζωή της όπως ήθελε, προσέφερε μια πολύτιμη υπηρεσία στο κοινωνικό σύνολο, ισάξια με την πολιτική της παρακαταθήκη. Σήμερα μιλάμε πιο άνετα για τον καρκίνο χάρη στη Φώφη Γεννηματά. ‘Ετσι καταφέρνουμε να μιλάμε περισσότερο για την πρόληψη, μιλάμε περισσότερο για την έγκαιρη διάγνωση, μιλάμε περισσότερο για τη θεραπεία. Τελικά μιλάμε περισσότερο για τη ζωή χάρη στη Φώφη Γεννηματά.
