Στο άκουσμα της είδησης ότι ο Nicolas Sarkozy θα είναι πιθανότητα ο πρώτος πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας που θα διαβεί την πύλη των φυλακών ξάφνιασε ολόκληρο τον κόσμο. Ίσως όχι τους Γάλλους οι οποίοι μάλλον έχουν βαρεθεί να μετράνε σκάνδαλα και καταδίκες των ανώτατων πολιτειακών αρχόντων τους. Ακόμα και για εμάς τους μη Γάλλους, και τους μη γαλλομαθείς ακόμα, η είδηση για την εμπλοκή κάποιου Γάλλου προέδρου σε κάποια περίεργη υπόθεση που αφορά μαύρο χρήμα ή κάποια τριτοκοσμική χώρα δεν είναι και τόσο σπάνια. Αρκεί να ξεφυλλίζει κάποιος τους τίτλους της διεθνούς ειδησεογραφίας για να δει μια ιδιαίτερη ροπή στο «βάζο με το μέλι».
Αν οι Γάλλοι εκλέγουν τον ένα διεφθαρμένο πρόεδρο μετά τον άλλο, αυτό δεν σημαίνει και κάτι για τους ίδιους; Πώς μπορεί ένα έθνος να δίνει ψήφο εμπιστοσύνης σε ανθρώπους που την προδίδουν τόσο εύκολα και αναίσχυντα; Αν νομίζετε ότι όλες αυτές οι υποθέσεις είναι σημάδια ενός γενικά διεφθαρμένου καθεστώτος, έχετε άδικο γιατί μάλλον ισχύει το αντίθετο. Οι Γάλλοι είναι εξαιρετικά περήφανοι τόσο για την 5η Γαλλική Δημοκρατία, όσο και για τον θεσμό του Προέδρου και φροντίζουν ώστε κανείς να μην τη σπιλώνει, όσο ψηλά ιστάμενος κι αν είναι.
Η συχνή αποκάλυψη σκανδάλων θωρακίζει τη δημοκρατία και δεν την πληγώνει, όπως νομίζουν όσοι πιστεύουν ότι είναι καλύτερο να τα κρύβεις κάτω από ένα χαλί. Η γαλλική ιστορία είναι πλούσια σε επαναστάσεις και «αποκαθηλώσεις» ηγετών κι έχει επιλέξει τους θεσμούς ως σύμβολά της και όχι τα πρόσωπα. Με αφορμή την καταδίκη του Nicolas Sarkozy ανατρέχουμε σε μερικά από τα εμβληματικά πολιτικά σκάνδαλα που εξόργισαν την γαλλική κοινή γνώμη και είχαν έναν Πρόεδρο ως φανερό ή αφανή πρωταγωνιστή.
Τα διαμάντια δεν ήταν ο καλύτερος φίλος για τον Valéry Giscard d'Estaing
H σχέση της Γαλλίας με την Αφρική είναι ίσως το πιο περίπλοκο και μακροχρόνιο κεφάλαιο της παγκόσμιας εξωτερικής πολιτικής. Μπορεί η Μεγάλη Βρετανία να έχτισε τη μεγαλύτερη αποικιακή αυτοκρατορία, όμως σε τίποτα δεν μπορεί να συναγωνιστεί το γαλλικό film noir στην Αφρικανική ήπειρο. Στη συζήτηση για το πότε έγινε η γαλλική αποαποικιοποίηση το ερώτημα που κυριαρχεί είναι το «Έγινε όντως;». Το σκληρό και απάνθρωπο καθεστώς της αποικιοκρατίας έδωσε σε πολλές περιπτώσεις τη θέση του σε επίσης σκληρά και απάνθρωπα καθεστώτα, πολλές φορές με τις ευλογίες της Γαλλίας στο παρασκήνιο.
Η Κεντροαφρικανική Αυτοκρατορία ήταν μία από αυτές. Ο Αυτοκράτορας Bokassa δεν ήταν αυτός ο τύπος ηγέτη θα λέγαμε ότι είναι καλό να έχεις φωτογραφίες μαζί του, πόσο δε μάλλον να έχεις πιο στενές σχέσεις όπως να σου έχει στείλει κάποιο ευχαριστήριο δώρο. Το 1979 η σατιρική εφημερίδα Le Canard enchaîné αποκάλυψε πως ο Γάλλος Πρόεδρος, Valéry Giscard d'Estaing το όχι και τόσο μακρινό 1973, ως υπουργός οικονομικών είχε δεχθεί ως δώρο δύο διαμάντια 30 καρατίων από τον αιμοσταγή δικτάτορα.
Ένα ακόμα πραξικόπημα στην Κεντρική Αφρική, μια κινηματογραφική επιχείρηση Γάλλων αλεξιπτωτιστών για την ανάκτηση πολύτιμων αρχείων από την πρωτεύουσα της χώρας και κάποιες φαιδρές δικαιολογίες του d'Estaing έκαναν περισσότερο κακό, παρά καλο στην υπόθεση. Το πλήγμα στο κύρος του ήταν τέτοιο που στις εκλογές του 1981 έχασε πανηγυρικά από τον François Mitterrand.
Το ναυάγιο του François Mitterrand
Φανταζόμαστε ότι η Αφρική για τις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες ήταν μια παιδική χαρά αντίστοιχη με αυτή της Λατινικής Αμερικής για τις αμερικανικές υπηρεσίες, αλλά κανείς δεν θα φανταζόταν ότι θα έφταναν μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου και τη Νέα Ζηλανδία. Η Γαλλική Πολυνησία είναι ένα από τα τελευταία θραύσματα της κάποτε κραταιάς Γαλλικής Αυτοκρατορίας και πλέον είναι περισσότερο γνωστή για τις πυρηνικές δοκιμές που φιλοξενεί στα ανοιχτά της από το 1966. Μια από αυτές τις δοκιμές προσπάθησε να αποτρέψει και η Greenpeace με το ακτιβιστικό πλοίο της Rainbow Warrior το 1985. Για περίπου 7 χρόνια το Rainbow Warrior, αν δεν εμπόδιζε τις πυρηνικές δοκιμές, τουλάχιστον είχε καταφέρει να γίνει πονοκέφαλος των Γαλλικών ενόπλων δυνάμεων.
Αντί να συνεχίζουν τις ναυμαχίες-αψιμαχίες με πρωταγωνιστές βατραχάνθρωπους και οικολόγους ακτιβιστές, αποφάσισαν να απαλλαγούν οριστικά από το επίμονο πλοίο. Γάλλοι μυστικοί πράκτορες μεταμφιεσμένοι σε τουρίστες και συμπαθούντες στον αγώνα της Greenpeace ανέβηκαν στο πλοίο όσο ήταν δεμένο στο λιμάνι του Aukland. Προσκόλλησαν δύο ναυτικές νάρκες στο σκαρί του πλοίου και περίμεναν την κατάλληλη στιγμή. Σκοπός τους ήταν να πυροδοτήσουν την πρώτη νάρκη και να δώσουν τον χρόνο στο πλήρωμα να εγκαταλείψει το πλοίο και στη συνέχεια να το βυθίσουν πυροδοτώντας και τη δεύτερη νάρκη. Δυστυχώς δεν σκέφτηκαν ότι η νάρκη που έχει κατασκευαστεί για να πλήττει πολεμικά πλοία, θα άνοιγε μια τρύπα διαμέτρου περίπου 4 μέτρων στο σκαρί του πρώην αλιευτικού Rainbow Warrior. Άμεση συνέπεια ήταν μαζί με τη βύθιση να χάσει με τραγικό τρόπο τη ζωή κι ένα μέλος του πληρώματος που δεν πρόλαβε να εγκαταλείψει το πλοίο.
Η Γαλλία αρνήθηκε κάθε εμπλοκή στο συμβάν, αν και όλοι ήξεραν ότι είχε άμεση σχέση αφού δεν έχανε ευκαιρία να δείχνει την ενόχλησή της για την ακτιβιστική δράση της Greenpeace. Δυστυχώς για το κύρος των μυστικών υπηρεσιών, δύο από τους πράκτορές της συνελήφθησαν από την αστυνομία της Νέας Ζηλανδίας και καταδικάστηκαν σε 10 χρόνια φυλάκιση με κατηγορίες για τρομοκρατική επίθεση και φόνο.
Ο Γάλλος υπουργός άμυνας αναγκάστηκε σε παραίτηση με σκοπό να προφυλάξει την εικόνα του François Mitterrand. Μια απέλπιδα προσπάθεια που τραυμάτισε τον Γάλλο πρόεδρο η οποία μπορεί να μην τον εξανάγκασε σε παραίτηση, αλλά διέλυσε με πάταγο την εικόνα του διαφορετικού, από τους άλλους, Προέδρους.
Τα 18 χρόνια δημαρχίας του Jacques Chirac
Λένε πως τα σκάνδαλα των Προέδρων και των Πρωθυπουργών είναι τόσο σπάνια επειδή έχουν κάνει τα σκάνδαλά τους σε χαμηλότερα αξιώματα όταν ήταν πιο φιλόδοξοι και πιο απρόσεκτοι. Μια τέτοια ιστορία ήταν και αυτή του Jacques Chirac. Πριν ανέβει στον προεδρικό θώκο, κατείχε τον δημαρχιακό του Παρισιού. Για 18 ολόκληρα χρόνια ήταν ο αδιαμφισβήτητος άρχοντας της γαλλικής πρωτεύουσας και για να παραμείνει σε αυτή τη θέση αναγκάστηκε να κάνει και κάποιες «χάρες». Ατασθαλίες για τις οποίες πάντα ακούγονταν ψίθυροι στους πλακόστρωτους παριζιάνικους δρόμους, αλλά ποτέ δεν είχαν φτάσει μέχρι τη δικαιοσύνη. Κάλλιο αργά, παρά ποτέ και ο πρώην πανίσχυρος Chirac λογοδότησε έστω και και μετά το τέλος της πολιτικής του καριέρας.
Με αιχμή του δόρατος την περίεργη υπόθεση της ιδιωτικοποίησης της παριζιάνικης ύδρευδης, οι δικαστικές αρχές τον έκριναν ένοχο το 2011 για δεκάδες αδικήματα. Στη μακρά λίστα των κατηγοριών συμπεριλαμβάνονται η υπεξαίρεση δημόσιου χρήματος, η κατάχρηση εμπιστοσύνης, η παράνομη οικοιοποίηση συμφερόντων, πράξεις οι οποίες διαπράχθηκαν, κατά τη γαλλική δικαιοσύνη, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος του Παρισιού την περίοδο 1990 - 95. Ήταν ο πρώτος πρώην Γάλλος Πρόεδρος της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας με καταδίκη για διαφθορά, αλλά όχι και ο τελευταίος…
Οι κακές παρέες του Nicolas Sarkozy
H υπόθεση ξεκινάει με μια σκηνή που θα ζήλευε κάθε σεναριογράφος του James Bond. Η πλουσιότερη γυναίκα του κόσμου Liliane Bettencourt, ένας butler καριέρας και μερικοί σκληροί καφέ φάκελοι γεμάτοι μετρητά, είναι μαγιά για ένα αρκετά στυλιζαρισμένο κατασκοπευτικό ή/και πολιτικό θρίλερ. H υπόθεση μπορεί να μην πρχώρησε ποτέ όσο θα έπρεπε, αλλά λένε πως όποιος ψάχνει βρίσκει. Η έρευνα για την χρηματοδότηση της προεδρικής καμπάνιας του Sarkozy αποκάλυψε έναν σαφώς λιγότερο κομψό εργοδότη από την κυρία Bettencourt. Το «κακό παιδί» του αραβικού κόσμου, Muammar Gaddafi φαίνεται πως είχε ποντάρει πολλά στην εκλογή του Sarkozy το 2007. Τόσα πολλά που να δικαιολογούν κάπως τα 50 εκατομμύρια ευρώ σε δωρεά για την προεκλογική του καμπάνια. Περαιτέρω έρευνα στα οικονομικά του πρώην Γάλλου Προέδρου έδειξαν πλήθος «περίεργων» χρηματοφοτήσεων, δωρεών, διπλών βιβλίων και σπατάλης χρημάτων που κανείς δεν ήξερε την ύπαρξή τους.
Το βαρύ κατηγορητήριο που οδήγησε στην καταδίκη περιλαμβάνει έναν δικηγόρο κι ένα ανώτατο δικαστικό και πρακτικά τη σύσταση μιας συμμορίας. Είναι ο δεύτερος πρώην Πρόεδρος ο οποίος καταδικάστηκε και αυτή τη φορά η ποινή είναι πιο βαριά. Φυλάκιση 3 ετών με τα 2 τελευταία σε αναστολή αποφάσισε το δικαστήριο, όμως ο Sarkozy δήλωσε πως θα προσφύγει άμεσα σε έφεση κατά της απόφασης και είναι πολύ πιθανό να μην περάσει ούτε μία μέρα στη φυλακή. Θα πρέπει όμως να βρει νέο δικηγόρο καθώς ο προσωπικός του καταδικάστηκε μεταξύ άλλων και σε πενταετή στέρηση της επαγγελματικής του ιδιότητας.
