Υπάρχει ένας μύθος για το Unst των νήσων Shetland στη Σκωτία. Πώς όταν οι Βίκινγκς προσπάθησαν να αποβιβαστούν στις ακτές του Gill’s Bay στα παράλια της βόρειας Σκωτίας, οι δρυίδες κάλεσαν πνεύματα και θαλάσσια τέρατα που βγήκαν από τα έγκατα του Unst και καταβρόχθισαν τα καράβια των Βίκινγκς. Όταν άκουσα για πρώτη φορά αυτή την ιστορία, βρισκόμουν στο νότιο νησί των Shetlands, στο Lerwick όπου κάθε χρόνο γίνεται ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ της φωτιάς, το Up Helly Aa.
Μάλιστα έχω γράψει για το συγκεκριμένο.
Προσπάθησα να το φέρω σαν εικόνα βγαλμένη από την φαντασία μου. Βαμμένοι Βίκινγκς, πεινασμένοι και κουρασμένοι από το ταξίδι τους, να τραβούν κουπί αδημονώντας να σκοτώσουν, να λεηλατήσουν και να θυσιάσουν στους θεούς τους. Και εκεί που πίστευαν πως ο Thor, ο Odin και οι άλλοι θεοί άκουσαν τι προσευχές τους, να ακούν την γη να σείεται, να βλέπουν την θάλασσα να ανοίγει στα δύο και από τα παράλια να ξεχωρίζουν μόνο οι κουκούλες των δρυίδων που μαζεύτηκαν να προσευχηθούν. Τεράστια κήτη με εκατοντάδες πλοκάμια και μάτια σαν τέρατα του Η.P. Lovecraft, να καταβροχθίζουν τα πλοία τους και εκείνοι να ψάχνουν τα τσεκούρια τους για να τα κρατήσουν στα χέρια. Μόνο έτσι άλλωστε θα είναι ευπρόσδεκτοι στη Βαλχάλα. Και κάπως έτσι οι Βικινγκς, αν και κατέκτησαν όλη την Αγγλία, δεν κατάφεραν ποτέ να στεριώσουν στη Σκωτία. Κατάφεραν όμως ιστορικά να αποικήσουν τα Shetland για το Βασίλειο της Νορβηγίας και μάλιστα μέχρι τον 15ο αιώνα.
Φτάνοντας ωστόσο στο Unst, συνειδητοποιείς πως ακόμη και αν κάποτε υπήρξε κάποιος μεγάλος πόλεμος ανάμεσα σε τέρατα και αρχαίους θεούς, δεν υπάρχει τίποτε πια που να θυμίζει κάποιο τέτοιο σκηνικό. Το Unst μέχρι και σήμερα, είναι για μένα η άκρη της Γης. Η terra incognita που μπήκα στη διαδικασία να σβήσω τους δράκους από τον χάρτη. Δεν είναι σίγουρο το τελευταίο σύνορο, αλλά παραμένει σίγουρα το δικό μου. Το πιο απόμακρο μέρος που έχω φτάσει ποτέ. Για να μπορέσεις να αγγίξεις την γη των υπερβορέων, είναι ένα ταξίδι πολύωρο αλλά εξαρτάται και πως ακριβώς έχεις αποφασίσει να το κάνεις. Από το Aberdeen το πλοίο θα σε συνοδέψει σε ένα 12ωρο και κάτι λεπτά ταξίδι στην παγωμένη θάλασσα μέχρι το Lerwick, που είναι μέχρι και σήμερα ο διασημότερος και πιο τουριστικός προορισμός των Shetlands. Από εκείνο το σημείο και μετά, υπάρχει ferry από μία παραθαλάσσια κωμόπολη που λέγεται Toft και θα αναλάβει να σε περάσει απέναντι στο Ulsta. Τα κατάφερες; Συγχαρητήρια. Είσαι πλέον στο ένα βήμα πιο κοντά και πρέπει να ταξιδέψεις ακόμη πιο βόρεια. Μπορείς ωστόσο να εξερευνήσεις τα παραθαλάσσια σπίτια που έχουν ακόμη ένα norse άρωμα, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στο τοπικό φαγητό. Όλα είναι αληθινά εδώ.
Φτάνοντας στο Gutcher και το υπέροχο παλιό ταχυδρομείο του, ο αέρας γίνεται ξαφνικά πιο κρύος. Δεν μπορώ να το εξηγήσω διαφορετικά. Νομίζεις πως το κρύο είναι ίδιο γιατί πάντα έχει κρύο και παγωνιά αλλά με το που βρεθείς στην αντιπέρα όχθη, ξαφνικά νιώθεις σαν να σου τρυπούν το δέρμα μικροί σταλακτίτες. Ποιος ξέρει, ίσως είναι τα πνεύματα των Βίκινκγς που θέλουν να πάρουν εκδίκηση για εκείνους που τους έριξαν στη θάλασσα και δεν τους άφησαν να φτάσουν στον προορισμό τους. Όμως η Ulsta και γενικότερα τα Shetlands, δεν είναι παγωμένα εδάφη με αποκρυσταλλωμένες λίμνες όπως η Νορβηγία. Υπάρχει παντού πράσινο. Εκτρέφονται ζώα κάθε λογής, υπάρχουν κέντρα προστασίας για πτηνά και άλλα θαλάσσια είδη, ενώ τα λιγοστά λουλούδια που ανθίζουν δείχνουν πως η Ostara, η θεά της γονιμότητας, ίσως να μην έφυγε ποτέ από αυτό το μέρος. Η αλιεία και η κτηνοτροφία είναι τα βασικά που έχουν να προσφέρουν οι νήσοι, δείχνουν ωστόσο την ικανότητα της Σκωτίας να δημιουργήσει παραγωγή ακόμη και στα πιο απόμακρα μέρη. Εκεί που περπάτησαν οι Βίκινγκς.
Φτάνοντας στο Unst η πρώτη ακτή που συναντάς είναι εκείνη του Belmont, όπου είναι και το μεγαλύτερο χωριό εξαιτίας των ferry που φτάνουν με τους τουρίστες. Στο υψηλότερο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, υπάρχει το Κέντρο Προστασίας Άγριας Ζωής Hermaness. Πήρε το όνομα του από τον γίγαντα Herman που πολέμησε με έναν άλλο γίγαντα ονόματι Saxa για τα μάτια -ή μάλλον την ουρά- μίας γοργόνας. Από τις κοτρώνες που πέταξαν ο ένας στον άλλον, δημιουργήθηκε και η άγρια ομορφιά του Unst. Είναι σίγουρα πιο αφιλόξενο σε καιρό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν το λες ασήμαντο. Αν σκεφτεί κανείς πως από τα εκατοντάδες νησιά των Shetlands τα 15 είναι ακατοίκητα, αισθάνεσαι μία μικρή ασφάλεια που ακόμη και στο πιο βόρειο σημείο του Ηνωμένου Βασιλείου, υπάρχουν κάτοικοι που κρατούν τις παραδόσεις. Θα περπατήσεις στο χωριουδάκι του Norwick στα δυτικά. Θα φτάσεις στο Skaw όπου θα δεις την ταμπέλα που αναφέρει πως μόλις άγγιξες το βορειότερο σημείο της χώρας. Ήταν όνειρο του Κλαύδιου να φτάσει την ρωμαϊκή αυτοκρατορία τόσο ψηλά, αλλά δεν πήρε ποτέ την Σκωτία. Εδώ όμως, σε αυτή την γωνιά με τα άγρα κύματα, τους απότομους γκρεμούς και τον μανιακό αέρα, θα νιώσεις την ψυχή σου να ξανανιώθει. Είναι η απόλυτη ένωση του ανθρώπου με την φύση, με τα αρχέγονα ένστικτα επιβίωσης, που με την ίδια στιγμή σε κάνει να νιώθεις μία πρωτόγνωρη ηρεμία που σίγουρα είχες να νιώσεις καιρό.
Κάπου εκεί στο Haroldwick, όπου διατηρούνται ακόμη στον αρχαιολογικό χώροι οι καλύβες των Βίκινγκς που έφτασαν από την Βόρεια Παγωμένη Θάλασσα, θα ακούσεις τα κύματα να χτυπούν στις ακτές και τα κοράκια να φωνάζουν. Ίσως είναι ο Odin που ζει ακόμη σε εκείνο το μέρος και αποφάσισε να σε χαιρετήσει. Έναν ακόμη ταξιδιώτη που αψήφησε τα καιρικά φαινόμενα και έφτασε μέχρι την άκρη του Unst.
Κάποιες φωνές δεν έφυγαν ποτέ από εκεί. Θα τις ακούσεις με την καρδιά και την ψυχή σου.
