Όπως υποδηλώνει και το όνομά τους βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες, ίχνη, αλλά αυτό δεν μειώνει ουδόλως τη σημασία τους για τον οργανισμό. Μερικές από τις απαραίτητες λειτουργίες που προσφέρουν είναι η ενεργοποίηση του μεταβολισμού, η ρύθμιση των ορμονών, η μυική ανάπτυξη και η ικανότητα μεταφοράς οξυγόνου από το αίμα.
Κάποια από αυτά βρίσκονται από μόνα τους στον οργανισμό σου, ενώ άλλα τα βρίσκει μέσω της διατροφής. Τα πιο σημαντικά από από αυτά είναι ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το ιώδιο, ο χαλκός, το μαγνήσιο και το κοβάλτιο. Στη συνέχεια θα μάθεις τι ακριβώς κάνει το καθένα και πώς μπορείς να αποφύγεις την έλλειψή τους.
Σίδηρος
Ο Ποπάι θεωρούσε πως τον χρειάζεται για να συντηρήσει τα μπράτσα του, αλλά είναι ακόμα πιο σημαντικός ο ρόλος του σιδήρου. Είναι αυτό το συστατικό που επιτρέπει στα κύτταρα του αίματος να γίνονται όχημα μεταφοράς του οξυγόνου σε ολόκληρο το σώμα. Εκτός από αυτή την άκρως απαραίτητα λειτουργία, ενισχύει το ανοσοποιητικό και βοηθά στην παραγωγή ενζύμων.
Αν τα επίπεδα σιδήρου είναι χαμηλά, η παρατεταμένη έλλειψη μπορεί να οδηγήσει στην ομώνυμη αναιμία. Είναι μια αναιμία που μπορεί να είναι ταυτισμένη με τις γυναίκες και να αφορά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού, όμως αφορά εξίσου πολλούς άντρες. Είναι τόσο συχνή η εμφάνιση αυτού του είδους η αναιμία που καθιστά την έλλειψη σιδήρου το πιο συνηθισμένο διατροφικό πρόβλημα του πλανήτη.
Ο σίδηρος βρίσκεται τόσο στις τροφές ζωικής προέλευσης, όσο και στις φυτικής προέλευσης. Η διαφορά είναι ότι η πρόσληψη γίνεται πιο εύκολα από το κόκκινο κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά, σε σχέση με τον σίδηρο που περιέχεται στα δημητριακά, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς και τα όσπρια. Γι’αυτό και η έλλειψη σιδήρου είναι πολύ συνηθισμένη στους χορτοφάγους.
Ψευδάργυρος
Ίσως είναι το πιο γνωστό από τα ιχνοστοιχεία μιας και έχει τον ρόλο του ελβετικού σουγιά στο σώμα σου με τόσες χρήσεις που έχει. Βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα ένζυμα, είναι απαραίτητος για τον σχηματισμό πρωτεΐνης και έχει καταλυτική δράση σε μια σειρά από διεργασίες που γίνονται στο σώμα σου. Η πιο σημαντική ίσως λειτουργία του είναι στη δημιουργία νέων κυττάρων, άρα πολύτιμος για τα παιδιά κι εφήβους που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης. Πολλά από τα προβλήματα ανάπτυξης που παρουσιάζονται στους εφήβους οφείλονται στην έλλειψη ψευδαργύρου. Επίσης η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί να προκαλέσει νευρολογικά προβλήματα, ευάλωτο ανοσοποιητικό και δερματολογικά.
Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε πάρα πολλά τρόφιμα, αλλά όπως και στην περίπτωση του σιδήρου είναι πιο εύκολη η πρόσληψή του από ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Εκτός από το κρέας, βρίσκεται στα αυγά, το γάλα, τα τυριά, τους ξηρούς καρπούς και στα ακατέργαστα δημητριακά.
Ιώδιο
Αν έχεις δει ταινίες ή σειρές με θέμα κάποιο πυρηνικό ατύχημα ή γενικά με ραδιενέργεια θα έχεις προσέξει ότι η χορήγηση χαπιών ιωδίου παίζει πολύ συχνά. Αυτό οφείλεται στο ότι το ιώδιο είναι απαραίτητο στον θυρεοειδή αδένα για την παραγωγή των σημαντικότερων ορμονών που παράγει, της Τ3 και της Τ4. Το πόσο σημαντικές είναι αυτές οι ορμόνες φαίνεται από τον ρόλο τους στον μεταβολισμό, όπως επίσης στη σωματική και ψυχική ανάπτυξη.
Οι σημαντικότερες επιπτώσεις της έλλειψης ιωδίου είναι η αύξηση βάρους και το πρήξιμο του θυρεοειδή αδένα, με πλήθος άλλων παρενεργειών να ακολουθεί. Είναι και αυτή μια έλλειψη που παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες, όμως χρήζει προσοχής και από τους άντρες.
Η πρόσληψή του γίνεται κυρίως από φυτά, όμως η ποσότητα του ιωδίου που περιέχουν εξαρτάται από το χώμα και το νερό που χρησιμοποιείται κατά την καλλιέργειά τους. Γι’αυτό υπάρχει το αλάτι με έξτρα ιώδιο, αλλά οι καλύτερες εναλλακτικές είναι τα ψάρια και τα θαλασσινά.
Σελήνιο
Είναι βασικό δομικό υλικό των αμινοξέων που παράγουν μια σειρά από πρωτεΐνες. Άρα είναι απαραίτητο για το ανοσοποιητικό, τη δημιουργία κυττάρων, τη μυοσκελετική ανάπλαση και τον μεταβολισμό. Οι δύο πιο πολύτιμες χρήσεις του είναι η συμμετοχή του στην απορρόφηση του ιωδίου από τον θυρεοειδή και η αντιοξειδωτική του δράση που προστατεύει τα κύτταρα. Βρίσκεται σε πάρα πολλά τρόφιμα και όπως και το ιώδιο εξαρτάται κυρίως από το έδαφος της καλλιέργειας.
