Έχει μεγάλη σημασία να ξέρεις για ποιους λόγους σ' αρέσει κάτι. Για το τι βρίσκεις μέσα στο απόσταγμα δημιουργίας ενός άλλου ανθρώπου και πόσο ολοκληρωτικά μπορεί να σε εκφράσει. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για ένα δίσκο που «μίλησε» σε εκατομμύρια κόσμο σε όλο τον πλανήτη.
Για τους κριτικούς, το Nevermind των Nirvana και του Kurt Cobain υπήρξε το προπύργιο του grunge. Για τους πραγματικούς φανς, ήταν μία μεγάλη άποψη για τη ζωή μέσα από 12 κομμάτια. Που παρουσιάζουν τις ευαισθησίες και το ήθος ενός πραγματικά μεγάλου μουσικού, που αν ζούσε σήμερα θα είχε επηρεάσει μοναδικά τον κόσμο και την μουσική σκηνή.
Με αφορμή σήμερα την πρώτη κυκλοφορία του 2ου δίσκου της grunge μπάντας, αποκωδικοποιήσαμε τα κομμάτια του Nevermind για να καταλήξουμε στο προφανές: η πραγματικά αληθινή μουσική που γράφεται από την καρδιά, δεν καταλήγει ποτέ στο χρονοντούλαπο.
Smells Like Teen Spirit
Τα 4 ακόρντα που έγιναν διάσημα σε όλο τον πλανήτη. Δύσκολα θα ακούσεις την εισαγωγή και δεν θα το ξεχωρίσεις. Γράφτηκε μόλις μερικές εβδομάδες πριν την ολοκλήρωση του Nevermind, με τον Cobain να έχει στο μυαλό του ότι πρέπει να φτιάξει και ένα εμπορικό τραγούδι με την ίδια επιτυχία που το έκαναν οι Pixies. Το πιο αστείο, ήταν ο τρόπος με τον οποίο εξέλαβε ο κόσμος το τραγούδι. Με την βοήθεια του βιντεοκλίπ, η Generation X ερμήνευσε το τραγούδι ως την απόλυτη έκφραση αντίστασης της νέας γενιάς στο υπάρχον σύστημα. Η αλήθεια είναι πιο απλή. Η τότε κοπέλα του Cobain φορούσε ένα αποσμητικό με το όνομα Teen Spirit και η κολλητή του Kurt, Kathleen Hannah, συνήθιζε να του γράφει στον τοίχο και σε σημειώματα ‘‘Kurt smells like teen spirit’’ για να τον πειράξει. Και κάπως έτσι, γεννήθηκε ένα τραγούδι που σημάδεψε περισσότερες από μία γενιές.
In Bloom
Nirvana - In bloom from Sebastián Arriagada on Vimeo.
Uptempo, ζωντανό και ξεχωριστό για την πολυπλοκότητα των στίχων του και τις διπλές φωνές του Kurt Cobain και του Dave Grohl που ηχογραφήθηκαν στο στούντιο. To τραγούδι είναι αφιερωμένο στον κολλητό του Cobain, Dylan Carlson, ο οποίος συνήθιζε να παραβρίσκεται στις πρόβες της μπάντας και ο οποίος αναρωτιόταν πάντα τι είχε στο μυαλό του ο Kurt όταν έγραφε τους στίχους του.
Come as you are
Ειλικρίνεια. Αυτή είναι η λέξη που εκπροσωπεί αυτό το τραγούδι και το πως θα ήθελε ο Cobain τους ανθρώπους τριγύρω του. Το Come as you are ήταν στην ουσία ένα «άνοιγμα» προς τον κόσμο που δεν γνώριζε ακόμα τους Nirvana. Ακόμα και το bridge του ‘‘And I swear that I don’t have a gun’’, ήταν μία διαβεβαίωση του Kurt πως δεν έχει σκοπό να ξεπουλήσει ή να απατήσει τους φανς που θα άκουγαν τη μουσική του. Τέλος, ίσως το τραγούδι να μην είχε τόσο μεγάλη επιτυχία χωρίς το άκρως grunge βίντεο που παρουσιάζει όλη τη μεγαλοπρέπεια της 90ιλας.
Breed
Nirvana - breed from jjhstyle on Vimeo.
Aπό τα τραγούδια με τα οποία χτυπιόταν περισσότερο το κοινό. Ένα τραγούδι για την μεσαία τάξη στην Aμερική του ’90, το πως ο κόσμος μεγαλώνει υποτιμητικά μέσα σε αυτή και πως το «όνειρο» του να μεγαλώσεις, να παντρευτείς και να κάνεις παιδιά, ήταν το μοναδικό που απασχολούσε τον μέσο Αμερικανό. Για αυτόν τον λόγο, ο Cobain είχε σκεφτεί να βγάλει το τραγούδι Immodium – κατάλαβες τον παραλληλισμό έτσι;
Lithium
Το Lithium, αν και uptempo, είναι ένα σκοτεινό τραγούδι. Είχε γραφτεί από την εποχή του πρώτου δίσκου και παρουσίαζε την ιστορία ενός τύπου που στράφηκε προς την θρησκεία μετά τον χωρισμό με την κοπέλα του. Αυτή η σχέση ήταν και το ψυχοφάρμακό του. Ήταν από τα πιο δύσκολα να ηχογραφηθούν, καθότι ο Kurt «ξέφευγε» από τον ρυθμό λόγω της έντασης και καλούταν από τον παραγωγό Butch Vig να παίξει το κομμάτι ξανά και ξανά.
Polly
Από τα πιο ανατριχιαστικά του δίσκου εξαιτίας του στόρι του. Ο Cobain είχε διαβάσει την ιστορία για ένα 14χρονο κορίτσι που το 1987, απήχθη και βιάστηκε μετά από μία ροκ συναυλία. Σκεπτόμενος ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είχε γίνει σε ένα live των Nirvana, έγραψε το Polly που σε βάζει μέσα στο μυαλό του απαγωγέα. Η διαφορά, είναι πως στο τραγούδι το θύμα καταφέρνει να ξεγελάσει τον απαγωγέα και να δραπετεύσει, προσποιούμενο ότι του αρέσει η μεταχείρηση. Ο Kurt το βρήκε φρόνιμο να την παρομοιάσει με ένα ανυπεράσπιστο πουλί – ‘’let me clear/your dirty wings.
.
Territorial Pissings
Από τα καθαρά post-punk κομμάτια του δίσκου. Ένα φτύσιμο στα μούτρα προς τους ‘‘macho’’ άντρες που κακοποιούσαν τις γυναίκες τους την δεκαετία του ’90. Λέγεται πως ο Kurt πήρε την ιδέα να γράψει το τραγούδι από τα φεμινιστικά συλλαλητήρια που έτρεχε η Courtney Love. Tο κουπλέ Never met a wise man/If so it's a woman το είχε γράψει για εκείνη.
Drain You
Nirvana - Drain You from Necrolaico on Vimeo.
Αρχικά ο Kurt ήθελε να χρησιμοποιήσει το τραγούδι σε ένα side project (σ.σ.: τους Retards) αλλά ανακάλυψε πως του άρεσε όπως ακουγόταν μέσα στο στούντιο. Ο Butch Vig αναγκαζόταν να του λέει ψέματα ξανά και ξανά για να τον πείσει να το ηχογραφήσει πολλές φορές. Με την κατάλληλη επεξεργασία στους στίχους (σ.σ.: τα περισσότερα τα έγραψε εκείνη τη στιγμή), έγινε ένα από τα τραγούδια που ο κόσμος τραγουδούσε περισσότερο στις συναυλίες.
Lounge Act
Lounge Act from Eric Claptop on Vimeo.
Γραμμένο για την κοπέλα του Smells Like Teen Spirit, Τοbi Vail, και για την περιπέτεια που είχαν μεταξύ τους. Ο Kurt ήταν τόσο χαρούμενος που το μίνι-στόρι δεν επηρέασε την φιλία τους, που της αφιέρωσε αυτό το τραγούδι. Η ίδια το έπαιζε με την δική της μπάντα, τις Bikini Kill.
Stay Away
Ξεκάθαρα ένα τραγούδι που το έγραψε για την «μεγαλομανία της θρησκείας». Ο Cobain ήθελε να θυμίζει περισσότερο φωνακλάδικη προπαγάνδα παρά κανονικό κομμάτι του δίσκου. Σε συνέντευξη του στο Rolling Stone, είχε αναφέρει πως απλά του άρεσε να φωνάζει το περίφημο ‘‘God is Gay’’ για να δει τις αντιδράσεις του κόσμου.
On A Plain
Ένα τραγούδι για την ίδια την στιχουργική του Kurt. Ήθελε στην ουσία να δείξει πως, τις περισσότερες φορές, δεν είχε απάντηση στο γιατί υπήρχαν οι συγκεκριμένοι στίχοι. Είτε απλά του «καθόντουσαν» καλά ακουστικά, είτε πίστευε πως έβγαζαν αρκετό μπέρδεμα για να κάνει τον κόσμο να αναρωτιέται. Για παράδειγμα ο στίχος ‘‘Don't quote me on that’’ προήλθε από τις συχνές ερωτήσεις που του έκαναν φίλοι για το «Πώς σου ήρθε να γράψεις αυτό;».
Something in the Way
Χάρη στον στίχο ‘‘Underneath the bridge’’ ο κόσμος σχημάτισε την εντύπωση πως ο Kurt έμενε άστεγος κάτω από γέφυρες. Όσο ποιητικό και αν ακούγεται, ο Cobain έμενε σε σπίτια φίλων – αν και πράγματι συνήθιζε να επισκέπτεται την περίφημη γέφυρα του ποταμού Wishkah. Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από ένα γκραφίτι σε δρόμο του Σιάτλ, το οποίο μάλιστα η Πολιτεία φρόντισε να σβήσει προκαλώντας την αντίδραση των φανς. Στο στούντιο, ο Kurt προσπαθούσε να βρει τρόπο να ηχογραφήσει το κομμάτι αλλά δεν του άρεσε ο τρόπος που ακουγόταν η κιθάρα. Ο Butch Vig του ζήτησε να κάτσει στον καναπε, απλά με την ακουστική, έβαλε τριγύρω του δεκάδες μικρόφωνα και κρατούσε μέχρι και την αναπνοή του για να μην κάνει φασαρία. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.