Πρόκειται για μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες στην παγκόσμια ιστορία του κινηματογράφου, η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Όρσον Γουέλς (Orson Welles) και κατέχει την πρώτη θέση στη λίστα των 100 καλύτερων ταινιών όλων των εποχών, που θεσπίστηκε από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. Ο Πολίτης Κέιν (Citizen Kane -1941) ανάμεσα στα άλλα αποτελεί σημείο αναφοράς για την φωτογραφία, τη μουσική και την αφηγηματική τεχνική. Στο κέντρο της ταινίας τοποθετείται η συναρπαστική εξέταση της ανθρώπινης ψυχής και των πολιτικών και κοινωνικών πτυχών της εποχής της, θίγονται μια σειρά από θέματα που έχουν διαχρονική σημασία, παρότι μιλάμε για εκατό χρόνια πριν. Σίγουρα δεν είναι ένα απλό ζήτημα να απαντήσεις στο γιατί αυτή η ταινία είναι η καλύτερη όλων των εποχών, όμως παρακάτω θα βρεις τους λόγους που πρέπει να τη δεις ή να την επεξεργαστείς καλύτερα.
Ο Christopher Nolan δεν συμπάθησε ποτέ τα συνηθισμένα
Ο πλούτος, ο Τύπος και η έρευνα
Η πλοκή επικεντρώνεται στη ζωή του Τσαρλς Φόστερ Κέιν, ενός πλούσιου εκδότη, ακολουθώντας την εξέλιξή του από τότε που ήταν ένα μικρό παιδάκι, μέχρι που κληρονομεί περιουσία από έναν ισχυρό άντρα. Η χρονολογική δομή της ταινίας με τη χρήση flashbacks, προσφέρει μια μοναδική και ενδιαφέρουσα εμπειρία στον θεατή. Συγκεκριμένα, η ταινία ξεκινάει με τον θάνατο του μεγαλοεκδότη Τσάρλς Φόστερ Κέιν ο οποίος λίγο πριν τον θάνατό του αναφωνεί τη λέξη «Rosebud» δηλαδή «Ροδανθός». Ένας νεαρός δημοσιογράφος προσπαθεί να μάθει για τη ζωή του Κέιν και έτσι αναζητά τους ανθρώπους που τη σημάδεψαν.
Το σενάριο του Κέιν αναδεικνύει πολλά κοινωνικά θέματα, όπως η εξουσία, ο εγωισμός και η απώλεια. Οι διάλογοι είναι ευφυείς και αφήνουν τον θεατή να σκέφτεται και να αναλύει τις συνθήκες και τις επιλογές των χαρακτήρων. Η ερμηνεία του Όρσον Γουέλς ως Τσαρλς Κέιν είναι εκπληκτική, αναδεικνύοντας την πολυπλοκότητα και τα επίπεδα του χαρακτήρα του με εξαιρετικό τρόπο. Η σκηνοθεσία του Γουέλς συνδυάζει άριστα την αισθητική με το νόημα, δημιουργώντας μια ταινία που μένει χαραγμένη στη συνείδηση του θεατή, βάζοντας τον και εκείνον σε μια διαδικασία εσωτερικής αναζήτησης. Το σκηνογραφικό έργο και η φωτογραφία είναι επίσης εντυπωσιακά, δημιουργώντας έναν κόσμο πλούσιο σε λεπτομέρειες και συμβολισμούς. Η μουσική του Μπέρναρντ Χέρμαν ενισχύει το συναισθηματικό στοιχείο, ενισχύοντας την ατμόσφαιρα της ταινίας.
Οι Αναλώσιμοι που έγιναν Αμπαλώσιμοι
Οι κριτικές της ταινίας
Οι κριτικές της ταινίας ήταν διθυραμβικές, παρά το γεγονός ότι δίχασε για τη ριζοσπαστική σκηνοθεσία του Γουέλς που απέκλεινε από τα χολιγουντιανά στερεότυπα. Ο Πολίτης Κέιν προτάθηκε για εννέα βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Αν και δεν ήταν επιτυχία στο box office, η ταινία διακρίθηκε στα Όσκαρ, καθώς ήταν υποψήφια για εννέα βραβεία. Η ταινία έφτασε στην κορυφή στις προτιμήσεις των κριτικών, καθώς κατατάσσεται στις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών, ακόμη υπήρξε στο #1 για πολλές δεκαετίες. Αλλά σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, οι περισσότεροι άνθρωποι που δεν έχουν δει αυτήν την ταινία, αναρωτιούνται: «Γιατί ο Πολίτης Κέιν θεωρείται η καλύτερη ταινία όλων των εποχών;» Λοιπόν, υπάρχουν δύο λόγοι που ξεχωρίζουν: Η αφήγηση και το μοντάζ με τις πρωτοποριακές νέες τεχνικές που άλλαξαν τον κινηματογράφο.
Οι μέχρι τότε ταινίες είχαν γραμμική αφήγηση ακολουθώντας τους πρωταγωνιστές και τους χαρακτήρες από το σημείο Α έως το σημείο Β με χρονολογική σειρά. Ο Πολίτης Κέιν από την άλλη, ακολούθησε διαφορετικό δρόμο. Ο Όρσον Γουέλς αφηγήθηκε την ιστορία του Τσαρλς Φόστερ Κέιν μέσα από πολλαπλά σημεία οπτικής γωνίας από τους ανθρώπους που γνώριζαν καλύτερα τον Κέιν, διαθλασμένα μέσα από μια μη γραμμική αφήγηση. Αυτό το στιλ αφήγησης ήταν μια νέα και μοναδική τεχνική στη δημιουργία ταινιών.
Ένα παράδειγμα μοντάζ
Αν και μοιάζει με μια κανονική σκηνή ενός ανθρώπου που κοιτάζει κάτω σε μια σκηνή, είναι στην πραγματικότητα ένα πολύ έξυπνο κομμάτι μοντάζ. Όλα στα αριστερά (η σκηνή, η γιγάντια εικόνα του Κέιν, τα καθίσματα και το κοινό), είναι όλα μονταρισμένα. Ο άντρας στα δεξιά κοιτούσε μόνο στην άβυσσο, στο τίποτα. Στη συνέχεια, ένα ξεχωριστό κλιπ της σκηνής επεξεργάστηκε αργότερα. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιήθηκε στην πορεία πολλές φορές για να δημιουργηθούν μερικά από τα πιο ακριβά σκηνικά για την ταινία.
Παράλληλα, με το να χαρακτηρίζεται ως η σπουδαιότερη ταινία όλων των εποχών, ο Πολίτης Κέιν θεωρείται επίσης ως μία από τις πιο σημαντικές επιρροές. Ο Πολίτης Κέιν είναι υπεύθυνος για την επιρροή στην κινηματογραφία με πολλούς σημαντικούς τρόπους. Η κινηματογράφηση και οι φωτισμοί του Πολίτη Κέιν έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο στο κίνημα του φιλμ νουάρ των δεκαετιών του 1940 και του '50.
Είτε πρόκειται για την καλύτερη ταινία όλων των εποχών είτε όχι, είναι σίγουρα μια από τις πιο επιδραστικές ταινίες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.
