CULTURE | 11/04/2017

Tη Μεγάλη Εβδομάδα το Επικό Σινεμά έχει την τιμητική του

Κάτι τέτοιες ταινιάρες σαν τον Σπάρτακο μας μεγάλωσαν στα γόνατά τους.

Το Πάσχα γιορτάζεται με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο σε κάθε γωνιά της χώρας: βαρελότα και δυναμιτάκια, μπαλοθιές και σούβλες διπλές, τσίπουρα και κοκορέτσια, ούζα και θαλασσινά, η Λαμπρή –τι να λέμε τώρα- φτιάχτηκε για τους Έλληνες. Σα να μας έκλεισε κάποιος το μάτι και να μας είπε «μάγκες, πάρτε το πάνω σας, δικό σας».

Τώρα εδώ και δεκαετίες στα τηλεοπτικά πράγματα έχει παρατηρηθεί το εξής περίεργο φαινόμενο. Πέρα από τις θρησκευτικές παραγωγές –βλέπε «Ιησούς από της Ναζαρέτ»- τα κανάλια προσπαθούσαν πάντα να γεμίσουν το πρόγραμμά τους με επικές ταινίες. Και, ναι, μπορώ να καταλάβω τις ταινίες τύπου «Μπεν Χουρ» (1959) που απηχούν μια κάποια πνευματικότητα. Όμως για ποιον ακριβώς λόγο ρε παιδιά παίζονται ξανά και ξανά άπειρες επικές ταινίες που καμία σχέση δεν έχουν με το πνεύμα των ημερών; (Κράτα αυτή τη σκέψη γιατί θα εξηγήσω παρακάτω)

ben hur gif

Κορυφαίο σκηνικό που έχουν παρακολουθήσει τα ματάκια μου ήταν μια Μεγάλη Πέμπτη πρωί, προ αμνημονεύτων ετών, όπου ο «αείμνηστος» σταθμός 902 αποφάσισε να σπάσει κάθε γραφικόμετρο: έβαλε τον «Αττίλα τον Ούνο» (1954) με πρωταγωνιστή τον Άντονι Κουίν –έτσι γιατί το τράβηξαν από τα μαλλιά, γιατί μπορούσαν και μπράβο τους.

Αν την είδα ρωτάς; Με τα μπούνια! Γιατί; Διότι ψοφάω για επικό σινεμά και είναι ακράδαντη πεποίθησή μου πως δεν είμαι ο μόνος. Όλοι μας την έχουμε λίγο την πετριά και τα κανάλια το γνωρίζουν καλά. Άρα η απάντηση στο ως άνω ερώτημα έρχεται αβίαστα: χαίρε επικό σινεμά οι άνθρωποι που μεγάλωσαν μαζί σου σε χαιρετούν. Το πόσο sword and sandal κινηματογράφο έχουμε δει τη Μεγάλη Εβδομάδα δε λέγεται. Είναι μια συνήθεια που έγινε λατρεία και εθισμός. Μπορείς εσύ να βγάλεις τη Λαμπρή χωρίς να δεις λεγεωνάριους να παρελαύνουν με τα λάβαρα τους μέσα στον καυτό ήλιο της ερήμου και τα δάση της Γερμανίας; Δεν το νομίζω.

fall of roman empire

Έλα να θυμηθούμε μαζί, με δάκρυα χαρά στα μάτια, μερικές ταινίες που έδιναν νόημα στη ζωή μας κάθε Μεγάλη εβδομάδα εδώ και δεκαετίες σε αυτό το περίεργο «ανυπότακτο γαλατικό χωριό» που το βάφτισαν Ελλάδα.

1. Σπάρτακος (1960)

Πριν πούμε οτιδήποτε άλλο να υπενθυμίσω κάτι πολύ βασικό που ξεχνάμε, η ταινία είναι σκηνοθεσίας Στάνλει Κιούμπρικ. Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν δεν χρειάζεται να αναρωτιέσαι άλλο γιατί ξεχωρίζει σε σχέση με τόσες άλλες «σαπίλες» που κυκλοφόρησαν εκείνη την εποχή. Με τον Κερκ Ντάγκλας να παίζει άψογα τον σκλάβο ήρωα, συγκινεί και διασκεδάζει μαζί χωρίς να γίνεται μελό. Δυνατοί χαρακτήρες, αγωνία, μάχες που θα ζήλευε μέχρι και το Braveheart και μία από τις πιο δυνατές και διδακτικές αφηγήσεις που έχει να χαρίσει η παγκόσμια η ιστορία. Ξυπνήσανε οι σκλάβοι και ζητάνε το δίκιο τους φίλε.

Στο επικόμετρο: 10/10

2. The Fall of the Roman Empire (1964)

Για αυτήν φτιάχτηκε το μεγαλύτερο σκηνικό στην ιστορία του σινεμά, ένα πιστό αντίγραφο της Ρωμαϊκής Αγοράς όπου και διαδραματίζεται μεγάλο μέρος της δράσης. Παρακολουθούμε την εποχή που κουμάντο στην Αυτοκρατορία κάνει ο μουρλαμένος Κόμοδος. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους ιερά τέρατα όπως ο Άλεκ Γκίνες και ο Τζέιμς Μάσον ενώ από κοντά και η πιο ωραία γυναίκα του ιταλικού σινεμά, λέγε με Σοφία Λόρεν. Έχει τις «κοιλίτσες» της η ταινία αλλά ήταν ότι πιο «ρωμαϊκό» μπορείς να δεις και μάλιστα περιγράφει εποχές decadence –κάπως σαν τις δικές μας δηλαδή.

Στο επικόμετρο: 8/10

3. Masada (1981)

Καλά, μεγαλείο και κρυμμένο διαμάντι. Δεν είναι ταινία, mini σειρά είναι αλλά με mega ποιότητα. Μασάντα λεγόταν το φρούριο όπου οι επαναστατημένοι Ισραηλίτες δεν έλεγαν να παραδοθούν στους Ρωμαίους με τίποτα. Δε θα πω πολλά, μονάχα φρόντισε να το δεις. Η αυτοθυσία, η δολοπλοκία μέσα σε έναν καύσωνα που τρώει το μυαλό των πρωταγωνιστών θα χαραχθεί στην καρδιά σου –και θα καταλάβεις γιατί ο Πίτερ Ο’ Τουλ θεωρείται μέχρι σήμερα ηθοποιάρα από τις λίγες.

Στο επικόμετρο: 9/10

4. The 300 Spartans (1962)

Νόμιζες ότι το η μεταφορά στο κόμικ «300» του Φρανκ Μίλερ από τον Ζακ Σνάιντερ ήταν η πρώτη φορά που οι Αμερικάνοι ασχολιόντουσαν με τις Θερμοπύλες; Σκέψου το ξανά. Υπάρχει κι αυτό εδώ το μικρό έπος, το οποίο έχω δει πάνω από τρεις φορές. Αν το προτείνω; Για ιστορικούς λόγους ίσως. Αν είσαι πραγματικά «καμένος» ναι. Αλλά μα τη μαύρη αλήθεια πρέπει να είσαι βαριά εθισμένος στο επικό σινεμά για να το αντέξεις. Οι σκηνές μάχης δεν ΠΑΛΕΥΟΝΤΑΙ πια -τόσο παλιατζούρα. Όμως οφείλει να βρίσκεται στη λίστα γιατί μοσχοβολάει ρετρό και αποτελεί απόδειξη πως από τη μανία μας για sword and sandal θα βλέπαμε ακόμα κι αυτό. Αυστηρά για λάτρες του είδους, για κανέναν άλλο!

Στο επικόμετρο: 4/10