Ο ύπνος του φαντάρου
Μπορεί να είσαι «δύσκολος» στον ύπνο. Να θες απόλυτη ησυχία για να κοιμηθείς ή ένα ραδιοφωνάκι να παίζει απαλά στο βάθος, ή ανοιχτή τηλεόραση, μπορεί να βολεύεσαι με ανοιχτό φως ή απόλυτο σκοτάδι. Όλα αυτά όμως τα ξεχνάς όταν πας στο στρατό. Διότι εκεί θα πρέπει να κοιμηθείς ακόμα κι αν παίζει στη διαπασών ο Ζαφείρης Μελάς στις 2 τα ξημερώματα (μου έχει τύχει). Ακόμα κι αν μπαινοβγαίνει κόσμος και φωνάζει (true story). Αν ανάβουν τα φώτα, αν ροχαλίζουν δέκα άτομα σαν να περνάει Κονκόρντ πάνω από το κεφάλι σου, αν κάποιος κλωτσάει το κρεβάτι σου (και εσένα μαζί) προσπαθώντας να ανέβει στο δικό του από πάνω σου. Όλα αυτά είναι βγαλμένα από τη ζωή. Αλλά ό,τι και να γίνεται γύρω σου, πάνω σου, κάτω σου, εσύ θα κοιμηθείς. Είτε έχεις 4 ώρες είτε 20 λεπτά, θα κλείσεις τα μάτια και θα κοιμηθείς. Με την παραλλαγή. Με τις αρβύλες. Με φόρμα. Με τζιν, Με σορτσάκι. Με πλήρη φόρτο. Με οποιαδήποτε συνθήκη, απλά κλείνεις τα μάτια και κοιμάσαι, για τρεις βασικούς και σημαντικούς λόγους: πρώτον, διότι δεν ξέρεις πότε θα ξαναβρείς την ευκαιρία μέσα στη μέρα ή τη νύχτα να ξανακοιμηθείς. Δεύτερον, διότι είσαι πτώμα και σου λείπει ύπνος. Τρίτον, διότι ο ύπνος μειώνει τη θητεία – κάθε λεπτό που κοιμάσαι, είναι ένα λεπτό λιγότερο στη θητεία κι ένα λεπτό πιο κοντά στην ζωή του πολίτη.
Καλύτερος ύπνος: στην καρότσα ενός Στάγερ, σε διαδορμή από Ορεστιάδα προς Αλεξανδρούπολη. Μιλάμε για τα πιο άβολα ξύλινα καθίσματα – πάγκους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μιλάμε για θόρυβο που νομίζεις ότι θα σου ξεκολλήσει το κεφάλι. Μιλάμε για ανυπόφορη βρώμα από το καυσαέριο. Μιλάμε ότι φρενάρει ο οδηγός και βρίσκεσαι πέντε μέτρα παραπέρα, αγκαλιά με άλλους πέντε. Αλλά τέτοιον ύπνο στη ζωή μου, τόσο βαθύ, τόσο απόλυτο, τόσο ξεκουραστικό, δεν θυμάμαι να έχω ξανακάνει στη ζωή μου.
Ο ύπνος του φοιτητή
Τελειώνει το σχολείο με τα πρωινά του ξυπνήματα. Τελειώνουν οι πανελλήνιες με το άγχος και τις ατέλειωτες ώρες διαβάσματος. Τελειώνουν οι καλοκαιρινές διακοπές με το ξεσάλωμα που συνέβη, διότι δεν πήγες διακοπές μετά τις πανελλήνιες για να κοιμάσαι όλη μέρα. Και είσαι πλέον φοιτητής. Άλλαξες πίστα. Ανέβηκες λέβελ. Δεν είσαι πλέον μαθητής. Δεν είσαι πλέον «μικρός». Είσαι ενήλικος, είσαι φοιτητής, μπορείς να οδηγείς, να πίνεις (νόμιμα), να ψηφίζεις. Και να κοιμάσαι… Διότι μπορεί να άρχισαν τα μαθήματα στη σχολή, μπορεί κάποια να είναι πρωινά, αλλά εσύ έχεις κάποιες εργατο-ώρες ύπνου να αναπληρώσεις. Έχεις χρωστούμενα. Γραμμάτια χρόνων που πρέπει να πληρωθούν, διότι έχουν «διαμαρτυρηθεί». Κι αν η μάνα σου προσπαθεί να σε ξυπνήσει, λέγοντας «σήκω παιδί μου, μια πήγε η ώρα», εσένα δεν σου καίγεται καρφί. Κι αν έχασες το μάθημα, δεν τρέχει τίποτα – θα βρεθείτε το μεσημέρι για καφέ και θα πάρεις σημειώσεις. Και το βράδυ ποτάρες. Και μετά στο σπίτι του Ηλία, που είναι από επαρχία και μένει μόνος του, για να δείτε μπάλες. Ζωάρα. Καλοπέραση. Πολιτισμός. Και ύπνος. Πολύς ύπνος!
Καλύτερος ύπνος: εκεί κάπου τον Σεπτέμβρη, την περίοδο που ανοίγουν τα σχολεία και όλα τα μικρά και μεγάλα παιδάκια ετοιμάζονται να μπουν στα βάσανα, εσύ για πρώτη φορά μετά από 12 σεζόν δεν έχεις πρωινό ξυπνητήρι. Εκείνη ακριβώς τη μέρα, την πρώτη μέρα στο σχολείο, δίνεις σαφείς εντολές στη μάνα να ΜΗΝ βάλει ηλεκτρική σκούπα, να ΜΗΝ μπει στο δωμάτιό σου ψάχνοντας κάτω από τη ντουλάπα, να ΜΗΝ μιλάει δυνατά στο τηλέφωνο και να ΜΗΝ σε ενοχλήσει για κανέναν λόγο. Διότι είναι μια μέρα πραγματικά ιερή.
Ο ύπνος της συγκατοίκησης
Ήρθε η ώρα η ευλογημένη να μείνετε μαζί. Εντάξει, έχετε μείνει πού και πού, μια φορά εδώ, μια φορά εκεί, λίγο σπίτι σου, λίγο στο δικό της, σε διακοπές, αλλά πλέον είπατε να αφήσετε τα πήγαινε – έλα και «φέρε οδοντόβουρτσα» και «θα βάλω το ζελέ μου εδώ» και «πού να βάλω τα ξυριστικά μου;» και «ενοχλούν εδώ τα βαφτικά μου;» και να μείνετε μαζί. Και επειδή είστε και μπρούκληδες, πήρατε και ωραίο, μεγάλο, υπέρδιπλο κρεβάτι. Για να χωράτε καλύτερα αλλά κυρίως διότι τα παλιά σας κρεβάτια τα είχατε «μαγαρίσει» - νέα αρχή, νέο κρεβάτι, χωρίς «αμαρτωλό παρελθόν». Πρέπει λοιπόν να μάθεις να συνυπάρχεις στο κρεβάτι με έναν άλλον άνθρωπο, όχι στο σεξ ή στο άραγμα πριν τον ύπνο, αλλά στον ύπνο. Κι αν έχεις μάθει να κοιμάσαι διαγώνια ή κάθετα, πρέπει να το ξεχάσεις. Κι αν εσύ είσαι κρυουλιάρης ή ζεσταίνεσαι υπερβολικά και σκεπάζεσαι ανάλογα, πρέπει να ρυθμίσεις το «θερμοστάτη» και να βρεις τη μαγική ισορροπία με την κυρία δίπλα. Κι αν ροχαλίζεις (ή ροχαλίζει εκείνη), πρέπει να μάθετε να ζείτε με το φορτηγό που ανεβαίνει το καλντερίμι. Δεν θα γυρνάς πλέον δεξιά κι αριστερά ανεξέλεγκτα – υπάρχει κι άλλος άνθρωπος στο κρεβάτι. Δεν θα τεντώνεις την ποδάρα σου σαν το Ζουνίνιο Περναμπουκάνο όταν εκτελούσε φάουλ – κινδυνεύει ο άμαχος πληθυσμός. Δεν θα παίρνεις όλα τα μαξιλάρια, δεν θα ταξιδεύεις σε όλα τα μήκη και πλάτη του κρεβατιού μέσα στη νύχτα, ξέχνα ό,τι ήξερες, ξέχνα τα βράδια τα εργένικα και μοναχικά: πλέον, είσαι «διπλός».
Καλύτερος ύπνος: εκείνο το πρώτο βράδυ που θα καταφέρετε να κοιμηθείτε σαν να είστε ένα σώμα. Δεν θα γίνει από την αρχή, θα πάρει λίγο καιρό, θα παιδευτείτε ενδεχομένως, θα ξυπνάτε τα πρώτα βράδια μέσα στον ύπνο σας τρομαγμένοι και θα αναρωτιέστε ποιος είναι εδώ, τι κάνει και πότε ήρθε. Αλλά ένα βράδυ, θα έρθει έτσι από μόνο του. Κι ενώ ποτέ μέχρι τώρα δεν μπορέσατε να κοιμηθείτε αγκαλιά με κάποια, με το πρόσωπό σας να ακουμπάει το δικό της και τα πόδια σας μπλεγμένα σαν φιδέ, θα διαπιστώσετε πόσο γλυκός μπορεί να είναι ο ύπνος, όταν μοιράζεσαι το κρεβάτι με κάποια που δεν θέλεις απλά να κοιμηθείς μαζί της, αλλά και να ξυπνήσεις μαζί της.
Ο ύπνος του νέου πατέρα
Έρχεται το μωρό σου στον κόσμο. Και μετά από λίγες μέρες στο μαιευτήριο, τον φέρνετε σπίτι. Ο μπόμπιρας κλαίει φυσικά, διότι έτσι είναι οι εργοστασιακές του ρυθμίσεις, συνέχεια και για τα πάντα: όταν πονάει, όταν πεινάει, όταν κάτι τον ενοχλεί, όταν κάνει τις ανάγκες του, όταν βαριέται, όταν δεν ξέρει τι άλλο να κάνει. Και δεν έχει κανέναν απολύτως σεβασμό απέναντι στην κούρασή σου, τα ωράριά σου, τη δουλειά σου, ότι πρέπει να έχεις δυνάμεις για να μπορέσεις να βγάλεις το καθημερινό σου πρόγραμμα, τίποτα απολύτως. Και μπορεί η μητέρα να τραβάει το μεγαλύτερο λούκι με το θηλασμό, τα ξυπνήματα μέσα στη νύχτα δυο και τρεις και τέσσερις φορές, τα ανεξήγητα κλάματα, αλλά μην παραγνωρίζετε και μην υποτιμάτε το ρόλο του πατέρα: του ήρωα που ξυπνάει κι αυτός για να αλλάξει πάνα, να καθαρίσει, αργότερα για να αποστειρώσει μπιμπερό ή για να βολτάρει για 20 λεπτά μέσα στη νύχτα με το μωρό στον ώμο για να ρευτεί ή για να ηρεμήσει και να σταματήσει να κλαίει. Χωρίς ο πατέρας να έχει το άλλοθι «έχουν τρελαθεί οι ορμόνες μου», «έχω επιλόχεια κατάθλιψη» ή «πονάω ακόμα από την καισαρική». Χωρίς επίσης να έχει άδεια από τη δουλειά του για κάποιους μήνες, λες και αυτός δεν έχει ψυχούλα, λες και δεν κουράζεται, λες και όλα παραμένουν ίδια στη ζωή του όταν έρχεται στον κόσμο του ένα παιδί. Αλλά και ο πατέρας πρέπει να κοιμηθεί, για να πάει στη δουλειά το πρωί, τότε που θα έρθει σπίτι η γιαγιά να αναλάβει το μωρό, για να κοιμηθεί η μαμά του. Ο πατέρας είναι ο μόνος που δεν κοιμάται ΠΟΤΕ ένα σερί τετράωρο ή πεντάωρο – συχνά δεν κοιμάται ούτε σπαστά συνολικά τόσες ώρες. Διότι τι είναι ο πατέρας; Ένας ήρωας είναι, που ποτέ του δεν θα πάρει τα παράσημα που του αξίζουν.
Καλύτερος ύπνος: όταν ξαπλώνεις αποκαμωμένος δίπλα στο μωρό, για να τον έχεις στον νου σου. Βαριά αλλά με έναν μαγικό τρόπο και με το ένα μάτι ανοιχτό, για να ακούς την ανάσα του. Μονόμπαντα, μην τυχόν και τον πλακώσεις όπως κοιμάσαι. Με τη μωρουδιακή μυρωδιά στη μύτη σου, η οποία γίνεται η άλλη η μυρωδιά όταν έρθει η ώρα να βγάλει το γάλα που έφαγε… Αλλά όσο διαρκεί αυτός ο ύπνος, όσο δηλαδή σου επιτρέψει ο Μικρός Άρχοντας του σπιτιού, κάνεις τον καλύτερο ύπνο που μπορείς να φανταστείς.