Από την πρώτη στιγμή που η Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια συνελήφθη με κάτι λιγότερο από ένα γραμμάριο χασισέλαιου στη Ρωσία, όλοι γνώριζαν ότι οι Ρώσοι θα ξεκινούσαν μια παλιά, καλή, πατροπαράδοτη παρτίδα ψυχροπολεμικού πόκερ. Η συγκυρία της σύλληψής της ήταν η χειρότερη δυνατή μιας και οι ρωσοαμερικάνικες σχέσεις είναι στο χειρότερο δυνατό σημείο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Πολύ πριν τελεσιδικήσει η υπόθεση, ήταν αναμενόμενο ότι οι Ρώσοι θα εξαντλούσαν τα όρια που δίνει το δικαστικό τους σύστημα ώστε να βάλουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όσο πιο γερά χαρτιά γίνεται. Η εκδίκαση της έφεσης και η επιβεβαίωση της ποινής των 9 ετών για εμπορία ναρκωτικών, όσο εξωφρενική κι αν ακούγεται στη Δύση, ήταν μια πρόκληση για την κυβέρνηση Μπάιντεν. Κάποιοι Αμερικανοί σχολίασαν δηκτικά ότι η ποινή της Griner ήταν πολύ πιο επιεικής από τις ποινές που προέβλεπε σε αντίστοιχες περιπτώσεις ο ποινικός κώδικας τον οποίο είχε συντάξει ο Μπάιντεν ως βουλευτής.
Σήμερα όμως που ο Μπάιντεν είναι Πρόεδρος, επιχειρεί μια γενναία πολιτική αποποινικοποίησης της χρήσης ναρκωτικών με προσανατολισμό στην πάταξη του εμπορίου σε μεγάλες ποσότητες και η Griner ήταν ίσως ένα ανέλπιστο δώρο για να δείξει την αφοσίωσή του στην πολιτική αυτή. Αν θέλει να σταματήσει τις φυλακίσεις για μικροποσότητες στην Αμερική, δεν θα έπρεπε να κάνει τα πάντα για μια Αμερικανίδα που κρατείται στο εξωτερικό και μάλιστα σε μια μη φιλική χώρα;
Έχοντας το πάνω χέρι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οι Ρώσοι έβγαλαν το χαρτί που είχαν πάνω-πάνω στη λίστα με τα αιτήματα που έχουν απέναντι στην Αμερική, τον Βίκτορ Μπουντ. Το όνομά του ίσως να μην λέει πολλά, αλλά τα παρατσούκλια του τα ξέρουν όλοι. Περισσότερο γνωστός ως Lord of War ή ως Έμπορος του Θανάτου, κομμάτια από τη ζωή του Μπουτ τα είδαμε στην ταινία Lord of War με τον Νίκολας Κέιτζ. Το ποιος είναι στα αλήθεια ο Μπουτ και πόσα από όσα του καταλογίζουν έχει κάνει στην πραγματικότητα, μάλλον δεν θα γίνει ποτέ γνωστό.
Καλά-καλά δεν είναι βέβαιο το ποιος ήταν πριν ασχοληθεί με το εμπόριο όπλων. Είναι σίγουρο ότι έβγαλε στην ακαδημία ξένων γλωσσών των σοβιετικών ενόπλων δυνάμεων και υπηρέτησε κάποια χρόνια στην αεροπορία. Εκτός από το να πιλοτάρει αεροπλάνο, μπορεί να μιλήσει αγγλικά, γαλλικά, πορτογαλικά, αραβικά, φαρσί, ζουλού. Αν το δούμε σε έναν χάρτη, ο Μπουτ μπορεί να συνεννοηθεί με οποιονδήποτε από τις Αζόρες μέχρι την Καμπούλ κι από το Γιοχάνεσμπουργκ, μέχρι την Αγία Πετρούπολη. Οι γλώσσες αυτές μαζί τη γνώση αεροπλοΐας τον έκαναν έναν δεινό έμπορο όπλων και έναν πολύτιμο συνεργάτη κάθε είδους οπλαρχηγού σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο ίδιος δεν έχει παραδεχθεί τίποτα και ξέρει να κρατάει το στόμα του κλειστό.
Η τραγική ειρωνεία είναι ότι τελικά συνελήφθη λόγω μιας στημένης επιχείρησης σαν αυτές που έστηνε για να περνάει ακόμα και επιθετικά ελικόπτερα κάτω από τη μύτη των διεθνών αρχών. Σε μια παραπλανητική πλεκτάνη της DEA, η μοναδική υπηρεσία που είχε μείνει απροσπέλαστη από τους πληροφοριοδότες του, τον έπεισαν να προμηθεύσει όπλα που υποτίθεται ζητούσαν οι αντάρτες της FARC στην Κολομβία για να σκοτώσουν Αμερικανούς στρατιώτες.
Οι σχέσεις του Μπουτ με το Κρεμλίνο είναι άγνωστες. Κάποιοι εκτιμούν ότι το δίκτυο των πληροφοριών του είναι συνδεδεμένο με τα υψηλά κλιμάκια των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών του και το εμπόριο που έκανε ήταν ένας τρόπος για να κρατάει ανοιχτούς διαύλους με διάφορες χώρες η Ρωσία, με αντίστοιχο τρόπο που κάνουν οι Δυτικοί μέσα από το ΔΝΤ. Το πιο διαπλεκόμενο σενάριο ενισχύεται κι από τον διαχρονικό πόθο των ρωσικών αρχών που δεν έχαναν ευκαιρία να ζητούν την ανταλλαγή του, μέχρι που βρέθηκε το κατάλληλο αντίτιμο.
Κανείς δεν ξέρει αν ο Μπουτ είναι τόσο μεγάλο asset για τους Ρώσους, ίσως να φοβόντουσαν μήπως ο σκληρός και άκαμπτος άνθρωπος που ξέρει πολλά να έσπαγε σε κάποια φάση και να έδινε πολύτιμες πληροφορίες στους Αμερικάνους. Είναι μάλλον αμφίβολο το αν θα μπορούν να τον αξιοποιήσουν με κάποιον τρόπο και το πρώτο πράγμα που έκανε με την άφιξή του στη Ρωσία είναι η προσχώρηση στο κόμμα του Ζιρινόφσκι, στο εθνικισιτκό κόμμα δορυφόρο του κόμματος του Πούτιν, κάτι που μοιάζει περισσότερο με μια τιμητική αποστρατεία για τον Μπουτ μιας και ανοίγει ο δρόμος για την εκλογή του στη Δούμα.
Η μεγαλύτερη εικόνα είναι ότι οι Αμερικανοί πλήρωσαν πολύ ακριβά την ελευθερία της Griner, αλλά αυτό είναι κάτι που έχει και δεύτερη ανάγνωση. Στον νέο Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Αμερικής, με έναν θερμό να διεξάγεται αυτή τη στιγμή στην Ουκρανία, η Ρωσία δείχνει να παίζει πολύ γρήγορα το δυνατό της χαρτί και παρά την επίδειξη δύναμης να μην την ενδιαφέρει η παρτίδα σε μακροχρόνιο επίπεδο.
Στην τελική και οι δύο πλευρές πέτυχαν δύο σημαντικές επικοινωνιακές νίκες στο εσωτερικό τους με αμφίβολα κέρδη στη μεταξύ τους κόντρα, μια κίνηση που θυμίζει περισσότερο πάσο κι από τις δύο πλευρές, η παρτίδα έχει πολλούς γύρους ακόμα και μόλις ξεκίνησε.
