Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι της ιστορίας της σοκολάτας θα πρέπει να γυρίσουμε στις 7 Ιουλίου του 1.550 μετά Χριστόν. Είναι η ημερομηνία που η «τροφή των Θεών» όπως το αποκαλούσαν οι Αζτέκοι εισέρχεται στην Ευρώπη και οι Ευρωπαίοι εθίζονται στην γεύση της. Αφού κυριάρχησε στους κύκλους των ευγενών της Ισπανίας Αυτοκρατορίας, έκανε το ταξίδι της στην Τοσκάνη (όπου άλλαξε την παραδοσιακή της γεύση και εμπλουτίστηκε με προσθήκη αρώματος βανίλιας και κανέλας) και από εκεί στην Γαλλία. Η εξάπλωσή της ήταν ραγδαία. Από τις βασιλικές αυλές πέρασε στα χαμηλότερα στρώματα και σήμερα αποτελεί το πιο διάσημο γλυκό της ανθρωπότητας.
Ωστόσο όσο εύκολο είναι να απολαύσουμε μία σοκολάτα, τόσο δυσκολεύει η κατάσταση στο να την παράγουμε. Η παγκόσμια ζήτηση και η κατανάλωση αυξάνεται υπέρμετρα σε σχέση με την ποσότητα που παράγεται. Μέχρι το 2030 θα παρουσιαστεί έλλειμα 2.000.000 τόνων και οι ειδικοί κάνουν λόγο πως μέχρι το 2050 η σοκολάτα θα έχει εξαφανιστεί.
Ο νόμος του καπιταλισμού περί προσφοράς και ζήτησης δεν λειτουργεί και πολύ καλά όταν στην εξίσωση μπαίνει η φύση. Εκείνη που θέτει τους δικούς της κανόνες και είναι πιο ισχυροί από νούμερα και γιάπηδες. Αγορές όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία έχουν τεράστιες ανάγκες από σοκολάτα ενώ η στροφή του δυτικού κόσμου στο fitness και την υγιεινή διατροφή έχει αυξήσει κατακόρυφα τη ζήτηση για μαύρη σοκολάτα. Και μπορεί η μαύρη σοκολάτα να έχει ευεργετικές ιδιότητες, ωστόσο απαιτεί μεγαλύτερες ποσότητες κακάο. Υπολογίζεται πως για τον μέσο δυτικό καταναλωτή χρειάζονται να φυτευτούν περίπου 10 κακαόδεντρα.
4 λόγοι για να μην πεις «όχι» στην μαύρη σοκολάτα
Και κάπου εδώ μπαίνει στο παιχνίδι η κλιματική αλλαγή. Τα κακαόδεντρα για να ευδοκιμήσουν, προϋποθέτουν συγκεκριμένες συνθήκες καλλιέργειας. Μπορούν να καλλιεργηθούν μόνο σε ακτίνα περίπου 20 μοιρών βόρεια και νότια του Ισημερινού, με απαραίτητη προϋπόθεση την υψηλή υγρασία και τις συχνές βροχοπτώσεις. Με τις θερμοκρασίες, λόγω κλιματικής αλλαγής, να ανεβαίνουν σταδιακά, τα κακαόδεντρα απειλούνται με αφανισμό. Πάνω από το 50% των καρπών κακάο παγκοσμίως, παράγονται σε δύο χώρες της δυτικής Αφρικής, την Ακτή Ελεφαντοστού και την Γκάνα, οι οποίες συγκαταλέγονται στις εν δυνάμει ακατάλληλες για τέτοιου είδους καλλιέργειες, καθώς είναι από τις χώρες που αναμένεται να δουν κατακόρυφη αύξηση της θερμοκρασίας τους. Η μόνη λύση λοιπόν, θα είναι να μετακινήσουν τις καλλιέργειες στις πιο ορεινές περιοχές τους, όπου το κλίμα είναι πιο δροσερό και υγρό. Όπως ισχύει όμως για τις περισσότερες χώρες του κόσμου, οι πιο ορεινές περιοχές αποτελούνται και από βιότοπους, εθνικούς δρυμούς και προστατευμένες περιοχές. Συνεπώς, οι διοικήσεις των δύο χωρών θα βρεθούν μπροστά σε ένα δύσκολο δίλημμα: τη σωτηρία της σοκολάτας ή την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Ωστόσο η σκοτεινή πλευρά της σοκολάτας βρίσκεται στις καταγγελίες για τις συνθήκες των εργαζομένων στις χώρες της Δυτικής Αφρικής. Εκμετάλλευση, δουλεία και παιδική εργασία είναι ένα καθημερινό μενού για να ξεκινήσει το ταξίδι της σοκολάτας από τα χωράφια μέχρι να την απολαύσουμε. Η σκοτεινή ιστορία που συναντάμε σε κάθε ιστορία κέρδους.
Υπάρχει κόσμος χωρίς σοκολάτα; Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Πανεπιστημίου Berkeley της Καλιφόρνια, υπάρχει ελπίδα. Σε συνεργασία με την εταιρία Mars, έχουν ξεκινήσει μία καμπάνια για να δοθεί μία οικολογική λύση στο πρόβλημα. προκειμένου να δοθεί μια οικολογική λύση στο επικείμενο πρόβλημα. Σκοπός τους, είναι να αλλάξουν το ίδιο το DNA του κακαόδεντρου με μια περίπλοκη διαδικασία επεξεργασίας των γονιδίων τους, το CRISPR, το οποίο θα επιτρέπει σε συγκεκριμένους τύπους δενδρυλλίων να επιβιώνουν σε πιο αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Θα το πετύχουν; Ελπίζουμε πως ναι. Γιατί ποιος φαντάζεται το πόσο πικρός θα είναι ο κόσμος μας χωρίς σοκολάτα;