Δεν είναι κάτι παράξενο να καθόμαστε με τις ώρες μπροστά από τον υπολογιστή και να βλέπουμε σειρές. Είναι κάτι που μας χαλαρώνει και μας κάνει να αισθανόμαστε σαν το σπίτι μας. Το binge watching αίσθημα το έχουμε όλοι μας βιώσει. Είναι όταν δεν μπορείς να σταματήσεις και βλέπεις μία σειρά συνεχόμενα. Μονορούφι δέκα επεισόδια δηλαδή τύπου.
Ο όρος binge-watch προτάθηκε το 2013 ως λέξη της χρονιάς στο Oxford English Dictionary, έχασε όμως την πρωτιά από την selfie. Πλέον ακούμε τον όρο διαρκώς και μάλιστα τείνει να περιγράφει με ακρίβεια αυτό που ζούμε κάθε μέρα στα σπίτια μας και στις οθόνες μας.
Ο «τηλεοπτικός μαραθώνιος» είναι η πιο κοντινή μετάφραση του όρου στα Ελληνικά και ένα μεγάλο ποσοστό των συνδρομητών streaming υπηρεσιών επιδίδονται σε αυτό κάθε φορά που κυκλοφορούν επεισόδια των αγαπημένων τους σειρών, τελειώνοντας πολλές φορές μία ολόκληρη σεζόν σε μία μέρα. Αυτό ακριβώς είναι το binge watching.
Πότε όμως το binge-watching ξεκινά να είναι προβληματικό και να εξελίσσεται σε εξάρτηση; Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε αισθανθεί πως κάτι δεν πάει καλά με αυτή τη συνήθεια. Και δεν είναι μόνο οι ώρες που περνάμε μπροστά από την οθόνη, είναι και το τι καταναλώνουμε καθώς βλέπουμε δέκα επεισόδια μίας σειράς. Όλες οι σκάρτες και κακές τροφές έχουν την τάση να έλκονται από το στομάχι μας την ώρα του binge watching.
Ενώ δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα στα ψυχιατρικά εγχειρίδια ως εξάρτηση, η έρευνα στον τομέα αυτό μεγαλώνει. Είναι ένα ζήτημα που πρέπει να μας απασχολεί όλους, ακόμη κι αν εμείς οι ίδιοι δεν το κάνουμε τόσο συχνά. Είναι πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που μπορούν να μην βγουν καν από το σπίτι γιατί προτιμούν να κάνουν binge watching κι αυτό φυσικά είναι ένδειξη κατάθλιψης.
Μία πρόσφατη έρευνα από την Πολωνία μελέτησε 645 νεαρούς ενήλικες όπου όλοι δήλωσαν πως παρακολουθούν τουλάχιστον δύο επεισόδια στη σειρά. Αυτό είναι κάτι το νορμάλ όμως. Μιας και υπάρχουν πολύ χειρότερες περιπτώσεις εξαρτημένων με το binge watching.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις όπως “πόσο συχνά παραμελείς τα καθήκοντά σου για να δεις σειρές;”, “πόσο συχνά νιώθεις λυπημένος ή νευριασμένος που δεν μπόρεσες να δεις τη σειρά σου;” και “πόσο συχνά παραμελείς τον ύπνο σου για να κάνεις binge-watching;”.
Όλα αυτά τα ερωτήματα τα έχουμε αναρωτηθεί αρκετές φορές, το ζήτημα είναι όμως τι κάνουμε για όλο αυτό; Μπορούμε να το περιορίσουμε έτσι ώστε να μην μας αποσπά εντελώς από την καθημερινότητα μας και τις υποχρεώσεις μας;
Οι επιστήμονες εντόπισαν την προβληματική συχνότητα binge-watching σε άτομα που είχαν δυσκολία αυτοελέγχου, έλλειψη σχεδιασμού, παρακολουθούν για να ξεχαστούν και να δραπετεύσουν από τα προβλήματά τους ή απλά για να μη νιώθουν μόνοι. Βρήκαν επίσης ότι όσο πιο μεγάλα ήταν τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης τόσο πιο προβληματικό ήταν το binge-watching.
Γι’ αυτό πρέπει να κοιτάμε μέσα στον εαυτό μας ακόμη κι όταν καθόμαστε στην οθόνη να δούμε μία σειρά. Πρέπει να κάνουμε μία αυτοκριτική έτσι ώστε να διαπιστώνουμε γιατί μπορεί να κάνουμε binge watching.
Η αλήθεια είναι όμως πως και οι ίδιες οι σειρές δεν βοηθάνε σε αυτόν τον τομέα μιας και τα περισσότερα τελειώνουν με αυτό το αναθεματισμένο cliff hanger που σε παροτρύνει να κάτσεις να δεις και το επόμενο γιατί έχεις αγωνία.
Τι πρέπει όμως να κάνει κανείς; Να σταματήσει να βλέπει σειρές; Όχι, δεν χρειάζεται να είμαστε ακραίοι από την άλλη. Μπορούμε όμως να βάλουμε ένα όριο στον εαυτό μας και να πούμε μερικά λογικά πράγματα μέσα μας. Πρώτα θα τελειώνουμε τις δουλειές μας και στο τέλος της ημέρας θα βλέπουμε δύο και τρία επεισόδια σαν ανταμοιβή.
Έτσι μόνο θα νικήσουμε αυτό το παράξενο binge watching.
Τι πρέπει να κάνεις για να μην εθιστείς στο binge watching: