Όσο και αν τα νεύρα σας μπορεί να χτύπησαν κόκκινο με την ανάγνωση του τίτλου, ζητάμε από όλους -και εμάς μαζί- να δούμε μία τέτοια είδηση λίγο πιο σφαιρικά. Διαβάσαμε πως η παραλία Βάγια στη Σέριφο, έγινε η πρώτη smoke-free παραλία της Ελλάδος στο πλαίσιο του περιβαλλοντικού προγράμματος SeaChange Greek Islands. Όλο αυτό φυσικά για τα αποτσίγαρα που μαζεύονται στις παραλίες. Να το δούμε όμως και λίγο αλλιώς το θέμα;
Αρχικά το γεγονός πως υπάρχει κόσμος που πετάει τα αποτσίγαρα είτε στο δρόμο, είτε στις παραλίες, δεν είναι κάτι που πρέπει να καταδικάσει όλους τους καπνιστές. Υπάρχουν καπνιστές που σέβονται τόσο το περιβάλλον, όσο και τον συνάνθρωπο τους. Χρησιμοποιούν τασάκια, δεν θάβουν τα αποτσίγαρα στην άμμο και είναι πάντα διαθέσιμοι όταν αντιληφθούν πως το τσιγάρο ενοχλεί, όχι μόνο να μετακινηθούν για να καπνίσουν αλλά ακόμη και να το σβήσουν. Και δεν περιμένουν κανέναν να τους πει ευχαριστώ. Το κάνουν γιατί έτσι είναι το σωστό. Όμως μαζί με εκείνους που πετούν τα αποτσίγαρα όπου σταθούν και βρεθούν υπάρχουν άλλοι τόσο που δεν είναι καπνιστές και πετούν τον τετραπλάσιο όγκο σε απορρίμματα, που ξεκινούν από πλαστικά και φτάνουν μέχρι ό,τι βάλει ο νους. Και επειδή όλοι έχουμε μεγαλώσει σε ελληνικές παραλίες, το αποτσίγαρο είναι μεν πρόβλημα, αλλά τα πλαστικά ποτήρια του καφέ και οι σακούλες από το φούρνο, είναι πολύ μεγαλύτερο. Το κομμάτι λοιπόν των απορριμμάτων δεν είναι στον καπνιστή, είναι στον άνθρωπο. Συμφωνούμε ως εδώ;
Το άλλο κομμάτι, έχει να κάνει καθαρά με τον αλληλέγγυο σεβασμό. Γνωρίζουμε τους νόμους για το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους. Μέχρι πρότινος όμως, δεν υπάρχει καμία νομοθεσία που να απαγορεύει το κάπνισμα στους ανοιχτούς. Το να ποινικοποιείς ξαφνικά τον ανοιχτό χώρο που είναι το μόνο που απομένει σε έναν καπνιστή, δεν είναι δηλαδή μία μορφή καταπίεσης; Δηλαδή, για μισό λεπτό ρε παιδιά. Μιλάμε για παραλίες που μάλιστα υπάρχουν και οργανωμένες πλαζ. Οι οργανωμένες πλαζ έχουν τασάκια, υπάρχει πολύς ανοιχτός χώρος ώστε ο καπνιστής να μην ενοχλήσει κανέναν και, εδώ που τα λέμε, αν γύριζες και έλεγες σε κάποιον «με ενοχλεί το τσιγάρο σας», δεν νομίζω πως θα γυρνούσε το κεφάλι από την άλλη και θα έκανε ότι δεν σε άκουγε. Σε πιο απλά ελληνικά, από την στιγμή που το τσιγάρο υπάρχει και θα συνεχίζει να υπάρχει και είναι προϊόν που μπορείς να το βρεις εύκολα, το να αρχίζεις να μειώνεις τις εναλλακτικές σε έναν καπνιστή, αγγίζει λίγο και τα όρια της κοροϊδίας. Είναι σαν να σου λέει ο κολλητός σου φίλος ότι κάνει δίαιτα και εσύ φροντίζεις κάθε φορά που βγαίνετε έξω να τρως μπροστά του όλα τα παχυντικά αγαπημένα του φαγητά. Αντί λοιπόν να κόβεις το κάπνισμα, φροντίζεις εκτός από ομπρέλες και ξαπλώστρες να παρέχεις ευκολίες ακόμη και σε εκείνους που είναι καπνιστές. Αλήθεια, πόσοι δήμοι πανελλαδικά έχουν φροντίσει για σταχτοδοχεία στις παραλίες τους; Όταν μάλιστα γνωρίζουν πως ο κόσμος καπνίζει στην παραλία;
Ο κόσμος καπνίζει και μέχρι να υπάρξει νόμος που να λέει «οι καπνιστές θα διώκονται», θα κοιτάζει να καπνίζει με τρόπο που να μην προσβάλλει και να μην ενοχλεί τους υπόλοιπους. Δεν μιλάμε για κάπνισμα σε σινεμά, σε μαγαζί ή σε έναν άλλο οποιονδήποτε κλειστό χώρο. Μιλάμε για παραλία που αν φροντίσεις να έχεις μαζί σου τασάκι μίας χρήσης ή οτιδήποτε άλλο, δεν νομίζουμε πως θα ενοχλήσεις και κανέναν. Σε έναν ανοιχτό χώρο, δεν υπάρχει κίνδυνος για παθητικό κάπνισμα από την στιγμή που ο άλλος δεν καπνίζει μέσα στα μούτρα σου. Μήπως λοιπόν είμαστε κάπως απόλυτοι; Μήπως πρέπει να το δούμε και από την αντίθετη πλευρά και να μην είμαστε εμπαθείς; Αλλιώς ας βγει ένας νόμος που να ποινικοποιεί το τσιγάρο μία και καλή για να τελειώνουμε. Όπως όμως κάποιος βρίσκει ευχαρίστηση να παίζει ρακέτες και να σπάει τα νεύρα των άλλων, έτσι και κάποιος μπορεί να απολαμβάνει την θάλασσα καπνίζοντας ένα τσιγάρο – και ξαναλέω, από την στιγμή που ΔΕΝ προκαλεί πρόβλημα με απορρίμματα και δεν καπνίζει στα μούτρα των τριγύρω του.
Το κομμάτι των σκουπιδιών είναι κομμάτι που δείχνει τον πολιτισμό μας. Και αυτός, καλώς ή κακώς, δεν κρίνεται μόνο από αποτσίγαρα. Γιατί όλοι ξέρουμε το πόσα σκουπίδια μπορεί να κάνει και ένας μη καπνιστής. Και γράφω αυτό το κείμενο εγώ, που δεν έχω βάλει ποτέ τσιγάρο στο στόμα μου.
Μήπως να χαλαρώσουμε λίγο;