Σας έχει συμβεί ποτέ να μιλήσετε για ένα συγκεκριμένο προϊόν ή μάρκα και, λίγο μετά, να εμφανιστούν στο κινητό σας διαφημίσεις που αφορούν την αγορά αυτών των προϊόντων; Πολλοί άνθρωποι έχουν την αίσθηση ότι τα κινητά τους ακούν συνεχώς τις συνομιλίες τους και δεν έχουν άδικο.
Οι μικρόφωνα των κινητών τηλεφώνων είναι πάντα ενεργοποιημένα – εφόσον οι λειτουργίες είναι ενεργές – ώστε οι εικονικοί βοηθοί, όπως η Siri ή η Alexa, να μπορούν να ανταποκριθούν στις εντολές που δίνει ο χρήστης. Ωστόσο, αυτά τα εργαλεία χρησιμοποιούνται συχνά για να προβάλλουν διαφημίσεις στον χρήστη με βάση τα θέματα που τον ενδιαφέρουν περισσότερο, κυρίως μέσω των διάφορων εφαρμογών – που δεν σχετίζονται με τους εικονικούς βοηθούς – στις οποίες επιτρέπεται πλήρης πρόσβαση στο μικρόφωνο, συχνά απλώς αποδεχόμενοι τους όρους και τις προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2023 από την εταιρεία κυβερνοασφάλειας NordVPN, οι "υποκλοπές" στα κινητά τηλέφωνα πραγματοποιούνται μέσω "σηματοδοτών ήχου" που συνδέουν "όλες τις συσκευές που κατέχει [ο χρήστης] για να καταγράψουν τη συμπεριφορά και την τοποθεσία". Τα αποτελέσματα της έκθεσης αποκάλυψαν ότι περισσότερα από το ένα τρίτο των ανθρώπων παγκοσμίως (36%) δήλωσαν ότι είχαν λάβει διαφήμιση για ένα συγκεκριμένο προϊόν στο κινητό τους αμέσως μετά από μια συζήτηση για το ίδιο προϊόν. Αντίθετα, το 58% των ανθρώπων δήλωσαν ότι δεν ήξεραν πώς να αποτρέψουν αυτό το φαινόμενο.
To Σεπτέμβριο πέρυσι, ο κολοσσός επικοινωνίας Cox Media Group (CMG) – συνεργάτης εταιρειών όπως η Google – παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) για να έχει πρόσβαση στο μικρόφωνο των κινητών τηλεφώνων για εμπορικούς σκοπούς. Σε εσωτερική αναφορά, η εταιρεία δήλωσε ότι το πρόγραμμα επέτρεπε την πρόσβαση σε «συνομιλίες σε πραγματικό χρόνο», μια στρατηγική για να καθορίσουν στοχευμένες διαφημίσεις με βάση τις καταγεγραμμένες συνομιλίες και τη συμπεριφορά των χρηστών στο διαδίκτυο – αναζητήσεις που γίνονται, για παράδειγμα, στο Google. «Αν και συνήθως τα θεωρούμε αθώα και απαραίτητα, [οι διαφημίσεις] είναι ένα ισχυρό σημάδι ότι επιτρέπετε στη συσκευή σας να έχει υπερβολική πρόσβαση στα προσωπικά σας δεδομένα και στα ενδιαφέροντά σας», εξήγησε ο Marijus Briedis, διευθυντής τεχνολογίας της NordVPN.
Παρά το γεγονός ότι συνεργάζονται με την Google, το Facebook ή την Amazon, αυτές οι εταιρείες αρνούνται πάντοτε την πρόσβαση στα μικρόφωνα για διαφημιστικούς σκοπούς. «Όλοι οι διαφημιστές πρέπει να τηρούν όλους τους εφαρμοστέους νόμους και κανονισμούς, καθώς και τις πολιτικές μας για τις διαφημίσεις της Google, και όταν εντοπίζουμε διαφημίσεις ή διαφημιστές που παραβιάζουν αυτές τις πολιτικές, θα λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα», εξήγησε εκπρόσωπος της Google στην εφημερίδα The New York Post. Από την πλευρά της, η Meta – που κατέχει το Facebook, το WhatsApp και το Instagram – διαβεβαίωσε, μετά την αίσθηση που δημιουργήθηκε, ότι δεν χρησιμοποιεί τα μικρόφωνα για να παράγει στοχευμένες διαφημίσεις.
Πώς μπορώ να ξέρω αν το κινητό μου είναι υπό παρακολούθηση;
Για να βοηθήσει τους χρήστες να εξετάσουν αυτή την πραγματικότητα, η NordVPN ανέπτυξε ένα τεστ τεσσάρων βημάτων, το οποίο περιλαμβάνει την επιλογή ενός θέματος ή προϊόντος, την ανοιχτή συζήτηση γι' αυτό μπροστά στο κινητό για κάποιο χρονικό διάστημα, τη συνέχιση της χρήσης του κινητού κανονικά και, μετά από μερικές εβδομάδες, τον έλεγχο αν οι διαφημίσεις αντιστοιχούν στο επιλεγμένο θέμα.
Είναι νόμιμο το κινητό μου να ακούει τις συνομιλίες μου;
Με την αποδοχή των όρων και προϋποθέσεων κάθε εφαρμογής κατά τη δημιουργία ενός λογαριασμού ή την εγκατάστασή της στο κινητό, οι χρήστες δίνουν τη συγκατάθεσή τους για αυτή την πρακτική, ακόμη και αν δεν το αντιλαμβάνονται. Για παράδειγμα, με την αποδοχή της χρήσης εικονικών βοηθών, ο χρήστης συμφωνεί ότι η Google Assistant, η Siri ή η Alexa θα είναι πάντα ενεργές, παρά το γεγονός ότι οι εταιρείες πίσω από αυτές τις υπηρεσίες δηλώνουν ότι η ηχογράφηση είναι επιλεκτική και γίνεται μόνο για φράσεις που ενεργοποιούν την υπηρεσία.
Πώς να περιορίσετε την πρόσβαση στο μικρόφωνο
Για να προλάβετε αυτές τις καταστάσεις, είναι δυνατό να περιορίσετε την πρόσβαση που διάφορες εφαρμογές έχουν στο μικρόφωνο του κινητού μέσα από τις ρυθμίσεις της συσκευής. «Αν και είναι αδύνατο να εμποδίσετε τη λειτουργία αυτών των σηματοδοτών, μπορείτε να μειώσετε την πιθανότητα το κινητό σας να ακούει περιορίζοντας τις περιττές άδειες που έχετε δώσει στις εφαρμογές», εξήγησε ο Adrianus Warmenhoven, σύμβουλος ασφαλείας της NordVPN, σε μια έκθεση της εταιρείας.
Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν τη χρήση ενός ιδιωτικού προγράμματος περιήγησης – επειδή δεν αποθηκεύουν προσωπικά δεδομένα για διαφημιστικούς σκοπούς – ή τη χρήση μιας VPN – ενός εργαλείου που κρυπτογραφεί όλες τις πληροφορίες για τη δραστηριότητά σας στο διαδίκτυο.
