Έχουν περάσει πάνω από 120 χρόνια από όταν σφουγγαράδες από τη Σύμη έφεραν στην επιφάνεια ένα από τα πιο αινιγματικά αρχαιολογικά ευρήματα όλων των εποχών. Αυτό που αρχικά έμοιαζε με ένα άμορφο θραύσμα ξύλου και μετάλλου, αποδείχτηκε ότι έχει ένα γρανάζι και τότε άρχισε η συστηματική του μελέτη, μια μελέτη που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα με αμείωτο ρυθμό εξιτάροντας τη φαντασία κοινού και ειδικών.
Πέρα από τις θεωρίες συνωμοσίας, την εξωγήινη τεχνολογία κλπ, πλέον γνωρίζουμε με ασφάλεια ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ειναι ο πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής και η ηλικία του ξεπερνά τα 2.000 έτη. Η λειτουργία του θα μπορούσε να παρομοιαστεί με αυτή που έχει μια ηλεκτρονική ατζέντα ή ημερολόγιο και μπορούσε να υπολογίζει με ακρίβεια το πότε θα γίνουν οι Ολυμπιακοί αγώνες, να προβλέπει την κίνηση ουράνιων σωμάτων, εκλείψεις κλπ. Η μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιούσε ήταν ο κύκλος του Σάρου, μια πανάρχαια μέθοδος υπολογισμού των εκλείψεων του Ήλιου και της Σελήνης.
Σύμφωνα με τον κύκλο του Σάρου κάθε 18 χρόνια και 11 ημέρες, η Γη, ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε συγκεκριμένες θέσεις στις οποίες βρίσκονται και πάλι με την ολοκλήρωση του κύκλου. Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη που αφορά το πώς μετρούσε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων έρχεται από τη Θεσσαλονίκη και την ερευνητική ομάδα του Αριστείδη Βούλγαρη.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, πλέον ξέρουμε την αρχική ημερομηνία πάνω στην οποία έγινε το «καλιμπράρισμα» του μηχανισμού και με βάση αυτή έκανε έδινε όλες τις πληροφορίες του. Η ημερομηνία αυτή είναι 22 ή 23 Δεκεμβρίου του 178 π.Χ.
Για προσδιοριστεί το σημείο 0 του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έπρεπε πρώτα να γίνει μια υπόθεση με το τι θα θεωρούσε ως «πρωτοχρονιά» του Κύκλου Σάρου. Έτσι επιλέχθηκε η έκλειψη του Ήλιου όταν η Σελήνη βρίσκεται στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τη Γη. Λόγω της απόστασης η έκλειψη δεν είναι ολική και έχουμε το φαινόμενο που βλεπουμε τον Ήλιο σαν στεφάνι φωτιάς. Στη συνέχεια έπρεπε να βρεθεί μια συγκεκριμένη τέτοια έκλειψη.
Για να καταφέρει να προσδιορίσει την ακριβή ημερομηνία o Βούλγαρης και η ομάδα του, έλαβαν υπόψη μια σειρά από γνωστά γεγονότα της εποχής προκειμένου να θέσουν ορόσημα. Στη συνέχεια έφτιαξαν ένα χρονοδιάγραμμα με τις εκλείψεις που έγιναν πριν από 2.000 χρόνια και η ακριβής ημερομηνία αποκαλύφθηκε.
Στην έκλειψη που συνέβη στις 22 Δεκεμβρίου του 178 π.Χ. είχαμε έναν σπάνιο συνδυασμό αστρονομικών φαινομένων. Η έκλειψη αυτή συνέβη μία ημέρα πριν το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, μια ημερομηνία που θεωρούνταν η αρχή του έτους για πολλά ημερολόγια της εποχής. Ταυτόχρονα αναφέρεται και στο πέρασμα του Ήλιου από τον αστερισμό του Αιγόκερω.
Αυτή η τριπλή σύμπτωση είναι μάλλον και το σημείο 0 για τον Μηχανισμό και τώρα τα συμπεράσματα της έρευνας θα μπουν σε περεταίρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί ή όχι ο ισχυρισμός της. Ένα βήμα πιο κοντά στην πλήρη αποκωδικοποίηση ενός μεγάλου αρχαιολογικού και τεχνολογικού μυστηρίου; Πολύ πιθανό και πολύ σύντομα θα μάθουμε περισσότερα.
