Ο ήχος των Massive Attack ακόμα ηχεί στα αφτιά μας

Κείμενο: Το Κύμα

To 2003 στο Λυκαβηττό· Οι Massive Attack, -που τους ανάγκασαν οι δισκογραφικές να γίνουν Massive αλλά ξαναγύρισαν γρήγορα στο attack-, σ’ ένα από τα live που η Αθήνα συζήταγε για χρόνια. Η παρέα του Bristol, ο 3D και ο Daddy G με την τεχνολογία, ο Neil Davidge στα ντράμς, ο Winston Blissett με το μπάσο, η Liz Frazer και ο Horace Andy στα μικρόφωνα. Δεν είχα πάει σε αυτό το live, και δεν θα ξεχάσω για πόσα χρόνια έπεφτα σε παρέες ανθρώπων να μνημονεύουν αυτή την βραδιά. Χωρίς να ήμουν εκεί, την έχω στο μυαλό μου σαν την πρώτη των Thievery Corporation (ουσιαστική την δεύτερη των Thievery γιατί στην πρώτη είχε καταιγίδα και ακύρωση), την βραδιά των Sonic Youth στο Rockwave της παραλιακής (νομίζω 1998), την πρώτη των Prodigy· ίσως και των Deep Dish στην Μύκονο. 

Δεν ήμουν σε εκείνο το live των MA το 2003 και είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να μην ξαναχάσω αθηναϊκό τους gig. Κι όμως ούτε στο Καραϊσκάκη είχα καταφέρει να πάω, ούτε στο Rockwave του 2010. Στο μεσοδιάστημα τους είχα δει στο Λονδίνο σε μια συναυλία που δεν θα ξεχάσω ποτέ· για τον παλμό και τον κόσμο και το «ταξίδι» που οι Massive Attack χτίζουν. Περίμενα όμως να συναντηθεί ο μουσικός πειραματισμός του μοναδικού ήχου τους με το αθηναϊκό συναυλιακό καλοκαίρι. Συνέβη, στο χθεσινό Release Athens. Αρκετά χρόνια από την περασμένη τους αθηναϊκή βόλτα. 

Αυτόν τον μοναδικό ήχο που στο ταμπέλιασμα πρέπει να τον πούμε trip hop, αλλά στην δισκογραφία των Massive Attack έχει ένα εύρος αδιανόητο. Είμαστε κάπου στα late 1980s, στην μουσική μέκκα της Μεγάλης Βρετανίας (οι ίδιοι οι ΜΑ εκτιμώ ότι απορρίπτουν σίγουρα την εθνική ταυτότητα της μουσικής). Στα βόρεια και συγκεκριμένα στο Manchester στην περίφημη hacienda αλλά και στα studio της πόλης στήνεται η μετα-disco, το πείραγμα της χορευτικής μουσικής (για παράδειγμα Chemical Brothers), η βάση της ηλεκτρονικής, πολλές φορές χωρίς στίχο· μια διαδρομή που κατέληξε στην τέκνο και τα βρετανικά raves και νοηματοδότησε το big beat. 

Ο νότος το έζησε λίγο διαφορετικά. Είτε στην εκδοχή των the Prodigy του Essex, του Fatboy Slim στο Brighton, των Basement Jaxx του Λονδρέζικου Brixton, και φυσικά των Massive Attack στο Bristol.

Για τους MA το βάπτισμα έρχεται το 1991 με το Blue Lines (σε αυτό τον δίσκο κόπηκαν μερικά LPs που σήμερα είναι συλλεκτικά με το γκρουπ μα λέγεται Massive – μια σύσταση των δισκογραφικών για έναν όχι επιθετικό δίσκο). Inertia Creeps όμως, η παρέα του Bristol συστήθηκε ως πολιτική μπάντα -εδώ ο όρος πολιτική αναφέρεται στην συνεχή και σαφή θέση που διατυπώνει το γκρουπ για ό,τι το αφορά- και επομένως το attack επέστρεψε. Για τα αυτιά βέβαια ολόκληρου του πλανήτη η πραγματική επίθεση έρχεται το 1998 με το Mezzanine έναν δίσκο σταθμό -που δυσκολεύομαι να μην τον καταχωρίσω στο genre αριστούργημα άνευ μουσικής αναφοράς στον συμπαντικό του ήχο. 

Love, love is a verb / Love is a doing word / Fearless on my breath απ’ το διασημότερο του μαύρου σκαθαριού Teardrop, απ’ την φωνάρα της Liz Frazer που χθες έκανε την πλατεία νερού να απογειωθεί. Αλήθεια, βρετανικό συγκρότημα που έβγαλε εξώφυλλο δίσκου μ’ έναν μαύρο αιγυπτιακό σκαραβαίο; Το λέω γιατί στην Βρετανία και γενικά στην μουσική η λέξη “beetle” είναι κάτι σαν πεμπτουσιωτής. Ο θρύλος θέλει τον Del Naja να έχει εμμονές με τα έντομα και έτσι ο διάσημος φωτογράφος μόδας Nick Knight φωτογράφισε το διάσημο stag beetle στο μουσείο φυσικής ιστορίας του Λονδίνου.

Ένα συγκρότημα που παραμένει πρωτοποριακό -παρότι ο τελευταίος τους δίσκος είναι του 2010- και ενεργό. Ένα σύγχρονο οπτικό και ηχητικό υπερθέαμα. Ένα απόλυτα πολιτικού περιεχομένου performance. Οι Massive attack ήταν αυτό το σύνολο: ήχος, θέαμα, θέσεις. Πολιτικές θέσεις που δεν απουσιάζουν από τον στίχο τους αλλά υπερθεματίζονται από τις συναυλίες τους. Από τη συμμετοχή τους στο αντιπολεμικό κίνημα κατά του War on terror στο Iraq το 2003, το παγκόσμιο κίνημα για τον αφοπλισμό από τα πυρηνικά, την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των φυλακισμένων· την ενεργή ανάμιξή τους στην πολιτική ζωή της Αγγλίας (υποστήριξη δημάρχων στο Bristol, υποστήριξη του Corbyn), στα διεθνή κινήματα (indignados, Occupy Wall street, κίνημα του Gezi) και ύστερα στη σαφή και ξεκάθαρη υποστήριξη της Παλαιστίνης (δεν δίνουν συναυλίες στο Ισραήλ από το 1999) ή στα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Release Athens Festival (@release_athens)

Αυτό απόλαυσε χθες το αθηναϊκό κοινό. Μια ενεργή κοινωνικά και πολιτικά μπάντα, σε ένα σπουδαίο οπτικό υπερθέαμα, μ’ έναν ήχο μοναδικό. Μια μεταμοντέρνα εκδοχή της τέρψης, της διασκέδασης με προβληματισμό, ενσυναίσθηση, ταξίδι, κοσμοπολιτισμό, ζύμωση, αγκαλιές, υψωμένες γροθιές, σεροτονίνη, νιάξιμο και εξέλιξη. Εντυπωσιακή βραδιά στην πλατεία νερού, σ’ ένα release που βελτιώνεται και εξελίσσεται με μοναδικές πληγές τις τσιμπημένες τιμές των εισιτηρίων, τις δυσκολίες στο πάρκινγκ και στο να γεμίσει-αδειάσει ο χώρος. Ας είναι. Πρόκειται για τους Massive Attack. Υπομονή μέχρι την επόμενή τους φορά, ελπίζω, σ’ έναν καλύτερο απ’ τον σημερινό κόσμο.

Lucky dippers, crazy-chancers

Seems to be moving fast

What happened to the niceties of my childhood days?

Well I can't do nothing 'bout that, no

But if you hurt what's mine

I'll sure as hell retaliate

You can free the world, you can free my mind

Just as long as my baby's safe from harm tonight