Εργαζόμουν σε βιβλιοπωλείο για πολλά χρόνια κάποτε. Η πλάτη μου ξέρει τι σημαίνει να κουβαλάς τόνους από άχρηστα (αλλά και χρήσιμα) βιβλία. Όταν μιλάμε για Paulo Coelho τότε μιλάμε για πολλά βιβλία και μάλλον αχρείαστα τα περισσότερα.
Αν κάποιος άνθρωπος κατάφερε να μετατρέψει το γράψιμο και τις απόψεις σε κρέμα για εντριβή τότε σίγουρα ο πρώτος απ’ όλους είναι ο Coelho. Έχεις ένα μικρό προβληματάκι που σε βασανίζει; Ε τότε φίλε μου πάρε ένα βιβλίο-χάπι του και θα νιώσεις αμέσως καλύτερα. Ο Coelho είναι σαν την δυτική ιατρική ένα πράγμα: γιατρεύει το σύμπτωμα αλλά όχι και την αιτία.
Ο Paulo Coelho είναι ίσως ένας από τους πρώτους που γράψανε ένα καλό βιβλίο (Ο Αλχημιστής…εμένα ούτε κι αυτό μου άρεσε αλλά οκ, καταλαβαίνω…) και μετά σύμφωνα με την «συνταγή» της επιτυχίας εκείνου του πρώτου βιβλίου ξεπατικώσανε κι άλλα διακόσια ίδια με διαφορετικούς τίτλους κι εξώφυλλα.
Αποφάσισα να μιλήσω για τον Coelho με εντελώς τρολ διάθεση, γιατί αυτό πιστεύω πως του αξίζει κιόλας. Δεν είναι ανάγκη να παίρνεις στα σοβαρά τέτοιους «γραφιάδες».
Η αυτοβελτίωση είναι ένας κλάδος λογοτεχνίας ο οποίος κάθε φορά που βρίσκεται στο δρόμο μου πραγματικά με κάνει και ανατριχιάζω. Τι να πρωτοπούμε: Καστανέντα; Γκουρτζίεφ; Κρισναμούρτι; Μεγαθήρια του new age παρλαπιπισμού…εντάξει σίγουρα έχουν πει ενδιαφέροντα πράγματα αλλά μέχρι ένα σημείο. Όταν κάποιοι άνθρωποι τους θεοποιούν δεν νομίζω πως είναι καλό και τίποτα αξιόλογο τελικά δεν βγαίνει από την όλη φάση τους.
Όταν λοιπόν ήμουν ένας βιβλιοπώλης-δούλος, όταν είχαμε παραλαβή Δευτέρα και Τετάρτη, ο φόβος και ο τρόμος μου ήταν η μέρα που θα έπρεπε να παραλάβουμε τα βιβλία του Coelho. Φυσικά και πουλάνε σαν ζεστό ψωμάκι, αυτό όμως από μόνο του λέει και κάτι: Όταν εγώ βλέπω βιβλία να πουλάνε έτσι με το καλημέρα τόσο πολύ, ε τότε κάτι βρωμάει στην όλη υπόθεση.
Έκανα κι εγώ το λάθος λοιπόν να δελεαστώ και να ανοίξω ένα τέτοιο βδέλυγμα για να δω τι ακριβώς γράφει μέσα που τόσο πολύ αρέσει.
Τι είδα; Μα φυσικά ένα καλοστημένο αναμάσημα φράσεων και πιστεύω άλλων, αρχαιότερων και πραγματικά αξιόλογων συγγραφέων. Τα μισά από τα γνωμικά του Coelho είναι κλεμμένα από την αρχαία Ελληνική γραμματεία (όχι δεν πρόκειται να κάτσω να σας δείξω παραδείγματα…είναι ολοφάνερο ακόμη και για κάποιον που δεν έχει τελειώσει το γυμνάσιο) και τα άλλα μισά από την ινδουιστική παράδοση.
Αυτό πάντως που του παραδέχομαι του «μάστορα» Coelho είναι πως έκατσε κι έστησε με τέτοιο τρόπο τις ιστορίες του έτσι ώστε να φαίνονται με την πρώτη ματιά δικά του «ποιήματα» και γνωμικά. Τι έκανε ακριβώς; Μα απλά βρήκε μία εντελώς κλισέ ιστορία και την έλουσε κακότεχνα με πολλά κλεμμένα γνωμικά άλλων.
Ο τύπος έγινε εκατομμυριούχος στην πλάτη των σοφών που έχουν περάσει από τον κόσμο. Ο Coelho είναι αυτό που λέμε η «τσιχλόφουσκα του γιόγκι» ή αλλιώς το cold and flu του κακομοίρη ανίδεου wannabe σαμάνου.
Αλήθεια, δεν έχω καμία κακία για τον καραφλούλη, «γλυκούλη», πονηρούλη Coelho. Ίσα ίσα τον λυπάμαι γιατί ο τύπος αντί για CEO κάποιας πολυεθνικής εταιρίας που πουλάει αυτοκίνητα σε τυφλούς πήγε κι έγινε συγγραφέας και έχει καταστρέψει κόσμο και κοσμάκη με τις αρλούμπες του.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα σκάσεις σε κάποιο βιβλιοπωλείο με σκοπό να αγοράσεις «κάτι ευκολοδιάβαστο για την παραλία» σε παρακαλώ πολύ…μην πάρεις Paulo Coelho.
Άλλωστε τόσα ωραία και ποιοτικά αστυνομικά υπάρχουν. Κι αν δεν σου αρέσει το αστυνομικό και θέλεις σώνει και ντε να γίνεις σοφός με πατέντα, πάρε τουλάχιστον κάτι σε Κρισναμούρτι μπας και μάθεις και τίποτα.
